درخواست کارشناسان برای مهار بحران ارزی 1400

گروه بانک و بیمه| محسن شمشیری |

 حذف ارز 4200 تومانی پس از بحث‌های فراوان و مخالفت‌ها و موافقت‌ها و ابراز نگرانی برخی کارشناسان از اثر آن بر معیشت مردم، بالاخره در دستور کار قرار گرفت و برخی نیز گفته‌اند که با اجرای تدریجی فشار کاهش می‌یابد. اما واقعیت این است که هجوم ثبت سفارش برای دلار ارزان و همچنین گرانی کالا بعد از واردات دردوره گران شدن ارز عملا نتیجه‌ای است که حذف تدریجی به دنبال خواهد داشت و برای مردم از ابتدای سال تا انتهای سال همان اثر رشد نرخ ارز خواهد بود. زیرا فاصله انداختن بین ثبت سفارش تا ورود کالا به بازار و ایجاد کمبود در بازار، نتیجه اجرای چند نرخی و افزایش تدریجی نرخ ارز است. 

برخی صاحب‌نظران معتقدند که نمایندگان با رد کلیات لایحه بودجه، در واقع با حذف ارز 4200 تومانی در سال آینده مخالفت کرده‌اند وحاضر به فشار بر مردم نیستند. 

غلامرضا مرحبا، عضو کمیسیون اقتصادی درباره وارد آمدن شوک به قیمت‌ها در نتیجه حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی و جایگزینی آن با ارز ۱۷ هزار و ۵۰۰ تومانی گفت: قضیه افزایش قیمت کالاها در نتیجه حذف ارز ۴۲۰۰ بیشتر از اینکه بار عملیاتی داشته باشد، دارای بار روانی است. حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی به صورت یک دفعه‌ای بر تمام کالاها اعمال نخواهد شد و انجام این کار به صورت تدریجی مدنظر است.رییس کل بانک مرکزی هم در آخرین مصاحبه تلویزیونی خود در این باره اظهارنظراتی داشته و به نوعی آن را مورد اشاره قرار دادند و گفتند «به دلیل آنکه بسیاری از تولیدات داخلی است و امکان داخلی‌سازی برای آنها وجود دارد با تغییرات ارز اتفاق خیلی وحشتناکی شاهد نبودیم.»

این عضو کمیسیون اقتصادی در این رابطه یادآور شد: کالاهایی مانند گندم و روغن بحث جدایی دارد، اما از آنجا که ارز ۴۲۰۰ تومانی در عمل به هدف تعیین شده نرسیده است، باید درباره آن فکری اساسی کرد. به عنوان مثال حداقل درباره دارو یارانه‌ای براساس آمار اعلام شده حدود ۲۰ درصد آن از کشور خارج شده و به دست مردم نمی‌رسد، در مورد سایر مسائل هم به همین شکل است.

نماینده مجلس در ادامه مثال دیگری را مورد توجه قرار داد و تصریح کرد: نهاده‌های دامی از جمله مواردی است که برای آن گروهی ارز یارانه‌ای دریافت کردند، ولی به کارهای دیگر غیر از این مساله پرداختند و در عمل هم نهادهای دامی با قیمت مناسب به دست مردم نرسید. بنابراین نباید از انجام یک درمان اساسی و جلوگیری از انحراف در بودجه‌ریزی هراس داشته باشیم. مرحبا در این رابطه اظهار داشت: تغییراتی در قیمت‌ها به صورت مقطعی ممکن است، روی دهد و نمی‌توان منکر آن و پیش‌بینی‌هایی که در این زمینه وجود دارد، شد اما با هدفمند شدن اختصاص ارز و از بین بردن رانت‌ها و قاچاقی که در اثر تخصیص آن اتفاق می‌افتاد، جبران خواهد شد. ضمن اینکه بسیاری از صرفه‌جویی‌هایی که در اثر حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی به دست می‌آید را می‌توان مسقیما به مردم بر فرض در قالب بیمه‌های درمانی پرداخت کرد تا داروها را از طریق بیمه‌ها با قیمت مناسب‌تری مورد خرید قرار دهند و از کشور هم خارج نشود. به این معنا ارز در نتیجه تصویب حذف ۴۲۰۰ تومانی به جاهای دیگر نرود و در کشورهای همسایه مورد مصرف قرار نگیرد. نگرانی بابت افزایش قیمت کالاها نباید وجود داشته باشد، مساله نگران‌کننده ادامه این روند یعنی نظام یارانه‌ای مسموم با آن شکلش که مورد نقد است، باید باشد. به هر حال برای پاسداری از منابع کشور نیاز است تا در این زمینه دست به کاری زده شود. این عضو کمیسیون اقتصادی در این خصوص که رییس کل بانک مرکزی چند بار درباره شوک حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی ابراز نگرانی کرده است، افزود: همانطور که اشاره داشتم تاثیر این کار را بر قیمت کالاها انکار نمی‌کنم و بر برخی از اقلام فشارهایی به مردم تحمیل خواهد شد، ولی به صورت مقطعی است و با توجه به تاثیرات سویی که هزینه- فایده می‌گویند، فایده این کار بیشتر از هزینه آن است. بنابراین بهتر آن است که یک‌بار برای همیشه این مساله مورد درمان قرار گیرد تا جلوی دردسر مورد اشاره گرفته شود. این نماینده مجلس در این رابطه که آیا بهتر نیست حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی به یک‌باره صورت نگیرد، بیان کرد: اتفاق فوق یک شبه روی نخواهد داد و به صورت یک دفعه‌ای بر تمام کالاها اعمال نخواهد شد و انجام این کار به صورت تدریجی مدنظر است. مرحبا پیش‌بینی خود را درباره موافقت نمایندگان با این پیشنهاد چنین مطرح کرد: کلیات بودجه به احتمال زیاد رای خواهد آورد، اما درباره نرخ ارز باید منتظر ماند تا در مجلس مطرح شود و مذاکرات و اظهارنظرات به پایان برسد.

    ایزدخواه: بودجه ۱۴۰۰ منجر به

بحران ارز خواهد شد 

نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی با اشاره به سیاست‌های ارزی لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ اظهار کرد: از بودجه سال ۱۳۹۸ بحران بنزین درآمد، از بودجه سال ۱۳۹۹ بحران بورس درآمد و از بودجه سال ۱۴۰۰ می‌خواهند بحران ارز دربیاورند.  روح‌الله ایزدخواه در جلسه علنی صبح امروز (سه‌شنبه) مجلس شورای اسلامی در مخالفت با کلیات لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ اظهار کرد: اصلاحات ساختاری مقدم بر اصلاحات پولی و مالی است. تا مسوولان بانک‌های خصوصی سرکش را کنترل نکنند، افزایش یارانه فایده‌ای ندارد بلکه مردم را فقیرتر می‌کند. این عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی با استناد به کتاب هنر تحریم اظهار کرد: سیاست تحریم امروز متمرکز بر نرخ ارز است. در این کتاب می‌خوانیم که می‌خواستند تحریم‌های جدید اعلام کنند اما دیدند دولت خودش می‌خواهد روی ارز اقداماتی انجام دهد که ارز افزایش پیدا کند که در نهایت منجر به بحران مرغ شد. ما نباید در سال ۱۴۰۰ به این بحران‌ها بربخوریم. نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: اغتشاشات سال ۱۳۷۲ دقیقا از افزایش ارز شروع شد ظرف چند ماه میزان ارز از ۲۵۰ تومان به ۷۵۰ تومان رسید و تورم ۵۰ درصدی به ملت تحمیل شد. از بودجه سال ۱۳۹۸ بحران بنزین درآمد، از بودجه سال ۱۳۹۹ بحران بورس درآمد و می‌خواهند از بودجه سال ۱۴۰۰ بحران ارز در بیاورند. وی با بیان اینکه بحران ارز نقطه حساس و غیرقابل بازگشت کشور است، تصریح کرد: علم اقتصاد یک علم رفتاری است تا حسابداری، ما قدردان زحمات کمیسیون تلفیق هستیم اما نمایندگان بدانند که اصلاحات، روی کاغذ در جامعه طور دیگری رقم می‌خورد. وقتی این صحبت می‌شود که ارز ۴۲۰۰ تومانی قرار است تغییر کند پایان این گفت‌وگو را جامعه تعیین می‌کند و مسوولان که این صحبت را شروع کردند نمی‌توانند رفتار مردم را کنترل کنند.ایزدخواه با بیان اینکه حذف رانت از طریق اصلاح ارز غلط است، اظهار کرد: اطلاعات محرمانه‌ای دارم که ثابت می‌کند این روش به سرانجام نخواهد رسید وضع ارز ۴۲۰۰ تومانی یک سیاست غلط بود برای اینکه دولت بتواند ارز آزاد را در بازار بالا ببرد. بعضی به این استناد می‌کنند که ارز ترجیحی به میزان ۳۰ درصد گوشت گوسفند را کاهش داد. سوال ساده اینجاست که مگر گوسفند مثل مرغ تا ۹۰ درصد به نهاده‌های دامی وابسته است؟ نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در پایان اظهار کرد: ما در شرایطی هستیم که یک دولت مسوولیت ناپذیر و ناکارآمد بر سر کار است سیاست‌های پولی و مالی وقتی امکان اعمال دارند که یک دولت مقتدر بر سر کار باشد نه یک دولتی که هنوز بودجه تصویب نشده اعلام کرده که آن را اجرا نخواهد کرد. نمایندگان دقت کنند که ما روی کاغذ می‌گوییم اصلاح کردیم دولت در آینده زیربار نخواهد رفت و بودجه ضعیف نامش می‌شود بودجه مجلس.