فرصت‌سوزی تجاری با سوریه
بهنام جمشیدی، کارشناس اقتصاد حمل و نقل و ترانزیت گفت: کریدور اصلی ایران به سوریه که از طریق عراق است، به صورت عملیاتی بازگشایی نشد و در غیاب اراده نهادها و مسوولان داخلی، کشورهای رقیب و حتی متخاصم در حال نفوذ هرچه بیشتر و پر کردن جای خالی ایران در بازار این متحد راهبردی هستند. جمشیدی در گفت‌وگو با فارس، با تأکید بر ضرورت توسعه کریدورهای ترانزیتی و تجاری بین ایران و کشورهای همسایه و منطقه، اظهار کرد: در حال حاضر درگیری‌های نظامی در سوریه فروکش کرده و این کشور در حال ورود به مرحله بازسازی است، این در حالی است که اتحاد راهبردی و امنیتی ایران و سوریه وارد فاز اقتصادی نشده و حضور تجاری کشورمان در سوریه بسیار کمرنگ است. وی بیان کرد: در حال حاضر، کارشناسان و نهادهای بین‌المللی، بازار بازسازی سوریه را بالغ بر 400 میلیارد دلار تخمین زده‌اند، این در حالی است که در غیاب ایران، کشورهایی مانند ترکیه، قطر، امارات و عربستان در حال ورود به این بازار پرسود هستند. کشورهایی که در زمان بحران، بیشترین حجم ارسال تروریسم و پشتیبانی از تکفیری‌ها در این کشور را داشتند. کارشناس اقتصاد حمل و نقل و ترانزیت بیان کرد: در چنین شرایطی جای خالی ایران به عنوان مهم‌ترین متحد سوریه در بازارهای خرد و کلان این کشور خالی بوده و بازار این کشور در حال قرار گرفتن تحت سلطه کالاها و خدمات کشورهای متخاصم سوریه و جبهه مقاومت است. جمشیدی گفت: مهم‌ترین عامل عدم شکل‌گیری تجارت میان ایران و سوریه را می‌توان نبود مسیر حمل و نقل سریع و ارزان به سوریه دانست. وی توضیح داد: در شرایطی که سوریه از نظر مقاومت از سیطره تروریست‌ها خارج شده است، دو مرز «الرّبیعه» و «التّنف» در اختیار دولت‌های مرکزی عراق و سوریه نبوده و در حال حاضر ترانزیت از این محورها ممکن نیست، زیرا مرز الربیعه در اختیار گروهک‌های مسلح کرد تحت حمایت ترکیه بوده و مرز التنف نیز در کنترل ارتش تروریستی امریکا است.
کارشناس اقتصاد حمل و نقل و ترانزیت اضافه کرد: با وجود آزادسازی «مرز القائم» اما ترانزیت ایران به سوریه از این مرز همچنان شکل نگرفته و چالش اصلی در این حوزه، تهدیدات پراکنده از جانب مسلحینِ از قبل متلاشی شده در این منطقه است، در شرایطی که جبهه مقاومت با پشتیبانی جمهوری اسلامی ایران، گروه تروریستی خطرناکی مانند داعش را از بخش‌های گسترده‌ای از سرزمین‌های اشغال شده عراق و سوریه ریشه کن کرده است، تأمین امنیت کریدور ایران-عراق-سوریه امری سهل‌الوصول بوده و تنها مستلزم اراده نهادها و نیروهای ذیربط است. جمشیدی بیان کرد: در حال حاضر ارسال کالاهای صادراتی ایران به سوریه به دلیل خلأ ترانزیتی در حجم بسیار کمی انجام شده و تجار ایرانی برای صادرات به این کشور وابسته به حمل ترکیبی از طریق ترکیه یا ارسال کالا از طریق دریا هستند.
وی بیان کرد: از اسفندماه سال گذشته اقدام مثبتی در ترانزیت دریایی میان دو کشور صورت گرفت و یک خط کشتی‌رانی برنامه‌ای ماهانه میان ایران و سوریه راه‌اندازی شد، با وجود رو به جلو بودن این اقدام اما ارسال کالا از این طریق بالغ بر 20 روز به طول انجامیده و امکان ارسال کالاهایی مانند محصولات کشاورزی که نقطه قوت تجارت ایران است وجود ندارد. کارشناس اقتصاد حمل و نقل و ترانزیت اضافه کرد: همچنین از گذشته تاکنون، کشتی‌های ایرانی عازم به سوریه با معضلات امنیتی ناشی از تهدیدات رژیم صهیونیستی مواجه بوده و حتی کشتی اعزام شده در اسفندماه، تحت عنوان کشتی «شهرکرد» نیز در این مسیر هدف حمله قرار گرفت. جمشیدی اظهار کرد: مسیر صادراتی ترکیه نیز ظرفیت بالایی برای تجار ایرانی ندارد، زیرا ترکیه به عنوان یکی از اصلی‌ترین معارضان جبهه مقاومت اجازه برقراری روابط اقتصادی راهبردی میان ایران و سوریه را نمی‌دهد، همچنین هزینه ترانزیت کالا از ترکیه بسیار بالا بوده و نرخ توجیه پذیر برای تجار ایرانی، وابسته به نوع کالا نصف یا یک‌چهارم این هزینه است.
