اما واگرهای بازگشت برندهای خارجی به کشور

تعادل| 

بازار لوازم خانگی این روزها متاثر از دو خبر است؛ یکی بحث افزایش قیمت و دیگری احتمال بازگشت برندهای خارجی. فعالان حوزه لوازم خانگی می‌گویند افزایش قیمت در شرایط فعلی اجتناب ناپذیر است؛ به گفته آنها با افزایش دستمزد کارگران و افزایش نرخ مواد اولیه به خصوص مس، فولاد و آلومینیوم، تولیدکننده لوازم خانگی چاره‌ای جز افزایش قیمت ندارد چراکه قیمت هر کالایی متأثر از نرخ مواد اولیه و هزینه‌هاست.البته یک مقام مسوول در وزارت صمت در اظهاراتی عنوان کرده که تولیدکنندگان لوازم خانگی مشکلی در تامین مواداولیه ندارند و تامین مواد پتروشیمی مدیریت شده و برای ورق فولادی لوازم خانگی نیز عرضه اختصاصی در نظر گرفته شده؛ بنابراین از نظر تأمین مواد اولیه تولیدکننده مشکلی نباید داشته باشد. البته به گفته او، در بحث قیمت لوازم خانگی باید توجه داشت که قیمت ارز در مواد اولیه‌ای مثل محصولات پتروشیمی، فولاد، صنایع فلزی و غیره تأثیر زیادی دارد که همین مساله قیمت تمام شده محصول را افزایش می‌دهد.اما این روز‌ها خبر بازگشت شرکت‌های لوازم خانگی کره‌ای به کشور، نگرانی تولید‌کنندگان داخلی را نیز افزایش داده است؛ آنها بازگشت برندهای خارجی را مانعی بر فعالیت و رشد تولید خود می‌دانند و می‌گویند باید از واردات محصولات خارجی جلوگیری شود. در این میان رییس انجمن لوازم خانگی با بیان اینکه نباید دور کشور دیوار کشید و نباید نیاز به تعامل را فراموش کنیم، می‌گوید: باید برای تعامل الزاماتی بگذاریم البته اینکه این الزامات چه چیزی می‌تواند باشد، باید مشخص شود.در مقابل برخی هم معتقدند که امروز بازار تولیدات لوازم خانگی ایران باید رقابتی‌تر از گذشته شود و نباید نگران ورود تکنولوژی‌های جدید با برندهای جدید به کشور بود. 

    افزایش قیمت در لوازم خانگی 

طی روزهای گذشته خبری در فضای مجازی منتشر شد که نشان می‌داد مدیرعامل شرکت پارس خزر در اطلاعیه‌ای به سازمان بورس و اوراق بهادار اعلام کرده است که پس از موافقت انجمن صنفی کارفرمایی تولیدکنندگان لوازم خانگی کوچک و با هماهنگی سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، بهای فروش بیشتر محصولات این شرکت به جز ماشین لباسشویی به علت افزایش قیمت تمام شده عوامل تولید از روز ۲۶ فروردین ۱۴۰۰ به‌طور میانگین ۲۵ درصد افزایش یافته است.

فعالان این حوزه می‌گویند که با توجه به افزایش ۳۹ درصدی دستمزد کارگران و افزایش نرخ مواد اولیه به خصوص مس، فولاد و آلومینیوم، تولیدکننده لوازم خانگی چاره‌ای جز افزایش قیمت ندارد چراکه قیمت هر کالایی متأثر از نرخ مواد اولیه و هزینه‌هاست.در همین رابطه حمیدرضا غزنوی سخنگوی انجمن تولیدکنندگان لوازم خانگی در مورد افزایش ۲۵ درصدی نرخ کالاهای شرکت پارس خزر، معتقد است که بسیاری از شرکت‌ها افزایش قیمت نداده‌اند و بعضی نیز همچون همین شرکت افزایش قیمت داشته؛ اما نکته‌ای که باید به آن توجه کرد این است که افزایش قیمت در شرایط فعلی اجتناب ناپذیر است. به گفته او، فولادسازان معادن، گاز، برق و نیروی کار ارزان قیمت دارند ولی زمانی که قرار است محصول خود را به تولیدکننده داخلی بفروشند، قیمت‌ها را با قیمت جهانی محاسبه می‌کنند. از آن طرف هم قیمت جهانی افزایش داشته است و به همان تناسب فولادساز کالا را با قیمت بالاتری به داخلی‌ها می‌فروشد.غزنوی می‌گوید: لوازم خانگی نه ارز ۴۲۰۰ تومانی می‌گیرد و نه مشمول چیز دیگری می‌شود از این رو شرایط بازار قیمت‌ها را مشخص می‌کند؛ تولیدکننده مدارک را به سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان می‌فرستد و سپس اقدام به تغییر قیمت می‌کند. بنابه اظهارات سخنگوی انجمن تولیدکنندگان لوازم خانگی، اواخر سال ۹۶ قیمت دلار ۳ هزار و ۷۰۰ تومان بود اما به مرور تا ۹ برابر افزایش یافت با این حال قیمت لوازم خانگی ۳ برابر افزایش یافته است؛ اگر وابستگی صنعت لوازم خانگی به خارج زیاد بود نرخ این محصول نیز به تناسب دلار بالا می‌رفت، به شکلی که باید قیمت یک ساید از ۲۰ میلیون به ۱۸۰ میلیون تومان می‌رسید ولی در حال حاضر کمتر از ۵۰ میلیون تومان است. اما یک مقام مسوول در وزارت صمت در اظهاراتی عنوان کرده که تولیدکنندگان لوازم خانگی مشکلی در تامین مواداولیه ندارند، و تامین مواد پتروشیمی مدیریت شده و برای ورق فولادی لوازم خانگی نیز عرضه اختصاصی در نظر گرفته شده؛ بنابراین از نظر تأمین مواد اولیه تولیدکننده مشکلی نباید داشته باشد و اگر گلایه‌ای می‌شود ناشی از این است که انتظارات از حد تعادلی خارج شده است.کیوان گردان با بیان اینکه تا حدود پنج سال پیش بخش زیادی از نیاز بازار با واردات کالاهای کامل خارجی تأمین می‌شد، اما امروز شاهد عرض اندام تولیدات داخلی هستیم، اظهار داشت: اگر لوازم خانگی خارجی وارد شود قطعاً قیمتش از محصولات تولید داخل بیشتر خواهد بود. بنابراین تولید داخل توانسته مزیت رقابتی با محصولات خارجی ایجاد کند.مدیرکل دفتر صنایع برق و فلزی و لوازم‌خانگی وزارت صمت افزود: برای امسال نیز افزایش تولید نسبت به سال ۹۹ در نظر گرفتیم تا وضعیت حضورمان در بازارهای صادراتی را نیز بهبود ببخشیم که در این زمینه در حال بررسی بازارهای هدف هستیم. وی ادامه داد: از سویی دیگر به دنبال راه‌اندازی شرکت‌های مختلف برای ایجاد رقابت سالم درون‌بنگاهی هستیم تا از این طریق رقابت بیشتری را بین بنگاه‌ها در بازار ایجاد کنیم چراکه با افزایش رقابت‌پذیری، کیفیت محصولات بالاتر می‌رود.گردان تاکید کرد: وقتی سهم بازار محدود است و همه در آن بازار با هم رقابت می‌کنند، این موضوع صد در صد به پایین آمدن قیمت تمام شده منجر می‌شود.او با اشاره به تأثیر نرخ ارز در قیمت لوازم خانگی تولید داخل گفت: در قیمت لوازم خانگی باید توجه داشت که قیمت ارز در مواد اولیه‌ای مثل محصولات پتروشیمی، فولاد، صنایع فلزی و غیره تأثیر زیادی دارد که همین مساله قیمت تمام شده محصول را افزایش می‌دهد.

    آمار تولید 

اما ببینیم وضعیت تولید لوازم خانگی چگونه است؟ براساس آمار ارایه شده از سوی رییس انجمن لوازم خانگی ایران، در سال ۹۹ شاهد افزایش ۲۴ درصدی تولید لوازم خانگی هستیم و پیش‌بینی برنامه تولید برای سال ۹۹ از نظر تعداد حدود ۱۲ میلیون عدد اعم از لوازم خانگی کوچک و بزرگ بود که این رقم تا پایان سال به حدود ۱۵ میلیون افزایش یافت که نشان‌دهنده رشد ۲۴ درصدی تولید در کشور است. همچنین بنابر آمارها در صادرات رشد خوبی داشتیم، به‌طوریکه سال گذشته ۳۴۵ میلیون دلار انواع محصولات لوازم خانگی به خارج از کشور صادر شد.البته به گفته هاشمی رییس انجمن لوازم خانگی ایران، در سال ۹۹ تولیدکنندگان داخلی با وجود محدودیت‌ها، تنگناهای ارزی و تحریم‌های بین‌المللی نشان دادند به چنان بلوغی رسیده‌اند که نه تنها تولیدات خود را از لحاظ کمی افزایش دادند بلکه در زمینه عمق بخشی به ساخت داخل و صرفه‌جویی ارزی نیز گام‌های موثری برداشتند.

    نگرانی‌ها از بازگشت برندهای خارجی

این روز‌ها خبر بازگشت شرکت‌های لوازم خانگی کره‌ای به کشور، نگرانی تولید‌کنندگان داخلی را افزایش داده است؛ رییس انجمن لوازم خانگی ایران در خصوص بازگشت شرکت‌های خارجی به کشور در صورت رفع تحریم‌ها می‌گوید: باید مراقب باشیم به هیچ عنوان محصول نهایی وارد کشور نشود و سیاست‌های کشور را به نحوی تدوین کنیم که از واردات محصولات خارجی جلوگیری شود.

او با بیان اینکه کسی با تعامل با دنیا مخالف نیست و ما نباید تعامل را فراموش کنیم، زیرا موجب شکوفایی و افزایش دانش خواهد شد، هاشمی گفت: یکی از این الزامات سرمایه‌گذاری مستقیم است یعنی شرکت‌های خارجی در داخل کشور سرمایه‌گذاری کرده و تولید انجام دهند، یکی دیگر از روش‌ها تولید به شیوه مشترک با شرکت‌های داخلی است و دیگری این است که خارجی‌ها با سرمایه‌گذاری از تولیدات داخلی سهم بخرند و در تولیدات داخلی سهیم شوند.وی ادامه داد: این الزامات باعث می‌شود قالب‌های روز دنیا وارد کشور شود و از دانش روز دنیا بهره‌مند شویم و مدیران ما در زمینه‌های بازاریابی، مدیریت و تولید، آموزش مستمر ببینند بنابراین می‌توانیم برای شرکت‌های خارجی تکلیف کنیم که شرایط ما برای ورود آنها به بازار، این الزامات است و به کسی اجازه نمی‌دهیم بیاید و بازار ما را خراب کند.هاشمی با بیان اینکه اگر بر اساس سیاست‌های کلان کشور قرار شد شرکت‌های خارجی به بازار ایران بازگردند باید برایشان شرط و شروط بگذاریم گفت: باید آنها را مکلف کنیم که حتماً مراکز تحقیق و توسعه‌شان را در داخل کشور ما مستقر کنند یعنی در کشور، دانش محوری اتفاق بیفتند حتی می‌توان آنها را مجبور کرد بحث صادرات به کشورها و بازار منطقه، از ایران دنبال شود و شریک ایرانی این شرکت‌ها از صادرات آنها منتفع شود.درهمین حال مدیرکل دفتر صنایع برق و فلزی و لوازم‌خانگی وزارت صمت نیز در واکنش به احتمال بازگشت برندهای خارجی نیز عنوان کرده که مجموعه وزارت صمت تمایلی به ورود شرکت‌های خارجی ندارد. در مقابل اما، علیرضا موسوی مجد، مدیرعامل شرکت سام الکترونیک می‌گوید: همواره تحت هر شرایطی سیاست‌های صنعتی کشور مشخص است. موضوع برگشت شرکت‌های «سامسونگ» و «ال جی» به سیاست‌های صنعتی و حاکمیتی کشور برمی‌گردد. او معتقد است که‌ امروز بازار تولیدات لوازم خانگی ایران باید رقابتی‌تر از گذشته شود. این اقدام تنها با مشارکت سرمایه‌گذاران خارجی قابل تحقق است. به گفته او، اگر تولیدات داخلی لوازم خانگی با مشارکت یکی از بهترین برند‌های دنیا اقدام به تولید کند می‌تواند زمینه رقابت بیشتر دربازار داخلی را فراهم کند. در این صورت نیازی به واردات کالا‌های خارجی نخواهد بود. تولیدات لوازم خانگی ایرانی نیاز به تکنولوژی جدید روزدنیا را دارد.به گفته موسوی مجد؛ در هر شرایطی باید تجربه‌های گذشته سایر صنایع در کشوررا نادیده نگرفت. انحصار در صنعت نمی‌تواند تولید را توسعه و بازاردایمی را برای عرضه محصولات آن تشکیل دهد.به گفته این فعال اقتصادی؛ بخش زیادی از صنایع درگیر کمبودو یا گرانی مواد اولیه هستند. اما واقعیت چیز دیگری است! چطور برای واردات کانتینر‌های محصولات خارجی هم سرمایه و هم زمان وجود دارد، اما رسیدگی به بازار مواد اولیه که عموماً در داخل کشور تولید می‌شود سرمایه‌گذاری ضعیف وبی موقع است. او می‌افزاید: این تناقض‌ها بخش تولید کشور را دچار مشکلات زیادی کرده است. تا جایی که امروز برای سرمایه‌گذاری شرکت‌های خارجی درایران هجمه‌های زیادی به وجود آمده است.به اعتقاد او؛ تا زمانی که ابزار‌های مورد نیاز رقابت دربخش‌های مختلف به ویژه تولید لوازم خانگی فراهم نشود فرصت برای عده‌ای جهت واردات این کالا‌ها همچنان غنیمت شمرده می‌شود.تاکید او بر این است که تولید باید به گونه‌ای شکل بگیرد که فضای رقابتی داشته باشد و با ورود هر برندی به بازار، نگرانی برای دیگر تولیدکنندگان ایجاد نشود. باید بازار لوازم خانگی رقابتی شود و از انحصار دور بماند.