زلزله خاموش در 300 دشت ممنوعه ایران
گروه راه و شهرسازی|
آنگونه که علیرضا شهیدی، رییس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی گفته است، در ایران از ۶۰۸ دشت موجود بیش از ۳۰۰ دشت ممنوعه هستند و پدیده فرونشست در اصفهان تا ۱۷ سانتی‌متر و در تهران ۳۶ سانتی‌متر در سال مشاهده شده است. شهیدی در نشست هم‌اندیشی پایش فرونشست در اصفهان با اشاره به قرارگیری ایران در یک اقلیم خشک و بروز خشکسالی در یک دوره ۳۰ ساله، گفت: تنها ۱۰ سال از دوره خشکسالی گذشته و یک دوره طولانی سخت را در پیش‌رو داریم و با بروز خشکسالی در هر کشور مردم تمایل بیشتری به استفاده از منابع آب دارند و با توجه به محدودیت منابع آب در ایران چاه‌ها به صورت قانونی و غیرقانونی حفر می‌شوند. به گزارش ایسنا، وی ادامه داد: در کل دنیا اجازه دسترسی به منابع آبی بین ۳ تا ۲۰ درصد است و وقتی به ۴۰ تا ۶۰ درصد برسد، به عنوان تنش یاد می‌شود و بین ۶۰ تا ۸۰ درصد بحران است و این در حالی است که در ایران گاهی بالای ۸۰ درصد از منابع آبی را استفاده می‌کنیم و خواسته یا ناخواسته کشور را به سوی نابودی پیش می‌بریم. شهیدی با بیان اینکه با بروز فرونشست، آبخوان دچار آسیب می‌شود، گفت: زمین‌شناسان از فرونشست به عنوان «زلزله خاموش» یاد می‌کنند، زیرا زلزله وقتی که اتفاق می‌افتد، در لحظه است و اثرات آن در همان لحظه قابل مشاهده است، ولی فرونشست به نحوی اتفاق می‌افتد که آبخوان دچار آسیب شده و در حال از بین رفتن است و تخریب به صورت جزئی و سپس به صورت کلی اتفاق می‌افتد و زمانی این پدیده روی می‌دهد که دیگر مرگ آبخوان و گیاهان و جانوران و جوامع انسانی اتفاق افتاده است. وی با بیان اینکه در ایران از ۶۰۸ دشت موجود بیش از ۳۰۰ دشت ممنوعه هستند که نشان‌دهنده عمق فاجعه است، افزود: به جز استان گیلان همه ۳۰ استان کشور با موضوع فرونشست دست به گریبان هستند که خوشبختانه در استان اصفهان مسوولان برای مقابله با این بحران به فکر هستند. رییس سازمان زمین‌شناسی با بیان اینکه فرونشست باعث ایجاد بحران‌های امنیتی برای کشور خواهد شد، یادآور شد: خشکسالی باعث مهاجرت افراد از جنوب به شمال کشور و خالی از سکنه شدن بخش‌های بزرگی از کشور می‌شود و در آمارها مشاهده می‌شود که از ۴ میلیمتر فرونشست در اتحادیه اروپا به عنوان بحران یاد می‌شود، در حالی که در اصفهان تا ۱۷ سانتی‌متر و در تهران ۳۶ سانتی‌متر در سال مشاهده شده است. وی با بیان اینکه فرونشست به صورت نقطه‌ای رخ می‌دهد و نقاط مختلف متفاوت است، افزود: باید توجه داشت که طی ۴۰ سال آینده درجه حرارت کشور ۲.۶ درجه سانتیگراد افزایش خواهد یافت که این موضوع نیاز بیشتر کشور را به منابع آبی بیشتر می‌کند. شهیدی با بیان اینکه از سال ۱۳۴۷ اولین فرونشست دشت کشور در دشت رفسنجان در کرمان اتفاق افتاد، گفت: بحران در دشت مهیار به قدری زیاد شده که کشاورزان به استفاده از چاه‌های آب کارست که برای آب شرب استفاده می‌شود، روی آورده‌اند که نیازمند تدوین سیاست‌گذاری‌های مناسب و آمایش سرزمین و طرح جامع برای اصفهان است.
به نقل از روابط عمومی سازمان زمین‌شناسی، به گفته شهیدی تا سال ۲۱۰۰ میلادی با توجه به تغییرات اقلیمی و ذوب شدن یخچال‌ها سواحل جنوبی ایران در استان‌های خوزستان، بوشهر و هرمزگان به زیر آب خواهد رفت که صنایع نفت و پتروشیمی ما در آن مناطق متمرکز شده است.
گسترش فرونشست در پایتخت
به گزارش «تعادل»، پیش از این نیز سازمان نقشه‌برداری کشور اعلام کرده بود، با توجه به بررسی‌های انجام شده میزان فرونشست و محدوده آن در شهر تهران رو به گسترش است. در این حال، هر چه از سمت جنوب به سمت مرکز و شمال تهران حرکت می‌کنیم، میزان و آثار فرونشست کمتر مشاهده می‌شود. حتی در مناطق شمالی و نیمه بالای شهر تهران فرونشست محسوسی گزارش نشده و اگر فرونشستی هم باشد نرخ بسیار پایینی دارد.
