فرار از بگرام
بعد از 20سال حضور نظامی بی‌ثمر در خاک افغانستان، سربازان امریکایی و نیروهای ناتو، پایگاه بگرام را ترک کردند. واگذاری این پایگاه هوایی سرآغاز تخلیه کامل افغانستان از نیروهای خارجی است. پایگاه هوایی بگرام با خروج سربازان امریکایی و نیروهای ناتو به مقامات امنیتی و انتظامی افغانستان تحویل داده شد. رسانه‌ها به نقل از ژنرال اسکات آستین میلر، فرماندهی واحدهای امریکایی و ناتو نوشته‌اند که همه امکانات برای محافظت از نیروها در زمان جابه‌جایی به کار گرفته شده‌اند. بگرام در فاصله ۵۰ کیلومتری کابل، بزرگ‌ترین پایگاه نظامی امریکا و ناتو در افغانستان بود و در پاره‌ای زمان‌ها تا ۳۰هزار سرباز در آن مستقر بودند. این پایگاه، بازداشتگاهی نیز داشت که محل نگهداری زندانیان طالبان، اسلام‌گرایان افراطی و افراد مظنون به اقدامات تروریستی بود. تخلیه بگرام می‌تواند سرآغازی بر خروج کامل نیروهای بین‌المللی از افغانستان باشد. البته هنوز تاریخی برای ترک کامل این کشور تعیین نشده است. دولت امریکا در این رابطه، نگرانی‌های امنیتی و حراست از فرودگاه بین‌المللی کابل را مد نظر دارد. حضور نیروهای بین‌المللی در افغانستان پس از ۲۰ سال به پایان می‌رسد. در ماه آوریل سال ۲۰۲۱ اعلام شد که نیروهای نظامی ایالات متحده امریکا و ناتو خاک افغانستان را ترک خواهند کرد. تدارکات لازم برای اجرای این تصمیم هم از همان زمان آغاز شد. ناتو در آخرین مرحله ۴۳ هزار سرباز از ۴۰ کشور مختلف را به عنوان بخشی از نیروهای بین‌المللی کمک به امنیت (آیساف) در این کشور مستقر کرده بود. همزمان با خروج نظامیان خارجی از افغانستان، خشونت و سوءقصد در این کشور تشدید شده و مذاکرات صلح بین طالبان و دولت (بین‌الافغانی) به بن‌بست خورده است. طالبان دوباره در بسیاری نقاط کشور قد علم کرده و کنترل شماری از ولایات را به دست گرفته است. ناظران آگاه هشدار می‌دهند که شرایط امنیتی افغانستان در غیاب نیروهای ناتو به مراتب بدتر خواهد شد. جو بایدن در ملاقات با همتای افغان خود اشرف غنی در ۲۵ ژوئن گفته بود حمایت و پشتیبانی امریکا از افغانستان با خروج نیروهای نظامی امریکا از آن کشور به پایان نمی‌رسد. آخرین نیروهای آلمان شب گذشته (۲۹ ژوئن) پس از تقریبا ۲۰ سال ماموریت نظامی از افغانستان خارج و عازم آلمان شدند.
طالبان در حال پیشروی
با روی کار آمدن جو بایدن و سرعت گرفتن خروج نیروهای امریکایی از افغانستان، آلمان هم باید به خروج نیروهای خود سرعت می‌‌داد. در ابتدا واشنگتن تاریخ ۱۱ سپتامبر را برای خروج کامل نیروهایش از افغانستان اعلام کرده بود. تاریخی که مصادف است با بیستمین سالگرد حمله تروریستی شبکه القاعده به مرکز تجارت جهانی در نیویورک. این برنامه بعدا تغییر کرد و تاریخ خروج کامل نیروهای امریکایی که بیشترین شمار نیروهای خارجی در افغانستان را تشکیل می‌دادند به ۴ ژوییه (روز استقلال ایالات متحده امریکا) تغییر کرد. در افغانستان اما وضعیت امنیتی از آغاز خروج نیروهای بین‌المللی از این کشور رو به وخامت گذاشته است. نیروهای طالبان از چندین هفته پیش در این کشور در حال پیشروی هستند. شمار شهرهای تصرف شده مشخص نیست اما گفته می‌شود که از تاریخ یکم ماه مه تاکنون طالبان موفق شده‌اند تقریبا ۹۰ ولسوالی از مجموع ۴۲۰ ولسوالی در افغانستان را تحت کنترل خود درآورند. با توجه به حضور ۲۰ ساله امریکا در افغانستان که بگرام مرکز اصلی آنها به شمار می‌رفت، این پایگاه مانند خاک امریکا بود، چرا که مقامات بلندپایه امریکایی از جمله رییس‌جمهوری‌های آن کشور بدون دادن هیچ اطلاعی به دولت افغانستان در این پایگاه رفت و آمد می‌کردند و حتی یک‌بار رییس‌جمهوری افغانستان برای دیدار با همتای امریکایی خود از کابل به بگرام رفت. در خرداد ماه سال ۱۳۹۳ بارک اوباما رییس‌جمهوری وقت امریکا نیز به بگرام آمد و از حامد کرزی همتای افغانستانی خود دعوت کرد که در بگرام به دیدار او برود، اما با تنش‌هایی که آن روزها بین کرزی و اوباما بر سر امضای توافقنامه امنیتی و عملیات‌های شبانه به وجود آمده بود، این دیدار انجام نشد. کرزی نیز در مقابل از اوباما خواسته بود که در کاخ ریاست‌جمهوری افغانستان با وی دیدار کند، اما اوباما نیز این ملاقات را رد کرده بود و در واقع این سفر اوباما به افغانستان بدون ملاقات با حامد کرزی به پایان رسید و از دیدگاه عرف دیپلماتیک در افغانستان انتقادهای زیادی را همراه داشت. حتی در دی ماه سال ۱۳۹۸ دونالد ترامپ رییس‌جمهوری دیگر امریکا برای دیدار با نظامیان این کشور به بگرام افغانستان سفر کرد و از اشرف غنی رییس‌جمهوری این کشور خواسته بود که در این پایگاه با وی دیدار کند. اما سفر شبانه اشرف غنی به بگرام و دیدار او با دونالد ترامپ با واکنش‌های تندی در داخل افغانستان مواجه شده بود و کارشناسان آن دیدار را خلاف عرف دیپلماتیک ارزیابی کرده بودند. اما این پایگاه به عنوان بزرگ‌ترین مرکز نیروهای امریکایی در افغانستان که بزرگ‌ترین زندان آنها نیز در همین پایگاه قرار داشت، شاهد تخلف‌ها و تخطی‌های زیادی در قبال حقوق زندانیان بود و گزارش‌های زیادی از شکنجه زندانیان با روش‌های مغایر با حقوق انسانی از آن منتشر شد. همین شکنجه و رفتارهای خلاف قانون امریکایی‌ها در بگرام باعث شد که حامد کرزی رییس‌جمهوری سابق افغانستان این پایگاه را کارخانه طالب‌سازی معرفی کند که شماری از کارشناسان نیز با این گفته کرزی موافق هستند. کرزی در پنجم بهمن ماه سال ۱۳۹۲ در نشست خبری در کاخ ریاست‌جمهوری گفت: «براساس اطلاعاتی که من دارم، بگرام کارخانه طالب‌سازی است (گروه طالبان در آن پرورش می‌یابند).» وی افزود: «بگرام جایی است که مردم بی‌گناه به آنجا منتقل می‌شوند و به آنها از راه توهین، شکنجه و آزار، نفرت از خاک و دولت افغانستان آموزش داده شود. زندان بگرام هم جایی است که مردم بی‌گناه افغانستان را در خود جای داده تا از آنجا علیه کشور خود بسیج شوند.» آگاهان سیاسی افغانستان بارها گفته‌اند که رفتارهای غیرانسانی نظامیان امریکایی با زندانیان در بگرام باعث شد که طالبان دوباره به وضعیت امروز خود برسند. آنها چنین اظهار می‌کنند: «زمانی بود که امریکایی در این زندان شمار زیادی از مردم را با روش‌های مختلف شکنجه می‌کردند و از طرف دیگر قرآن و سجاده در اختیار آنها می‌گذاشتند، اقدامی که خروجی آن به وجود آمدن گروه طالبان (امروز) است.» هرچند شاید هنوز هم تعداد زیادی از نظامیان امریکایی در افغانستان به سر می‌برند اما نظامیان امریکایی امروز این پایگاه را ترک می‌کنند، اقدامی که به‌طور نمادین به عنوان پایان حضور نظامی و جنگی امریکا در افغانستان به حساب می‌آید و از طرف دیگر طالبان نیز این اقدام را پیروزی نمادین خود تلقی کرده است. نیروهای امریکایی در حالی افغانستان را ترک می‌کنند که سرعت پیشروی طالبان در شهرستان‌های افغانستان نگرانی‌های زیادی را به وجود آورده و حتی «اسکات میلر» فرمانده نیروهای امریکایی در افغانستان نیز دو روز پیش در کابل نسبت به وقوع جنگ داخلی در افغانستان هشدار داده بود.وزارت دفاع افغانستان نیز امروز جمعه تایید کرده است که پایگاه بگرام در اختیار ارتش افغانستان قرار گرفته و نظامیان امریکایی این پایگاه را ترک کرده‌اند و این پایگاه در سال ۲۰۰۹ میزبان حضور حدود ۴۰ هزار نظامی امریکایی بود و اینکه ارتش افغانستان در شرایط موجود چگونه ازاین پایگاه حفاظت خواهند کرد، روشن نیست.
