مسیر سخت بورس برای رسیدن به قله
علیرضا تاجبر
اگر اعتماد به بازار بازگردد، میتوان امید داشت که برنامههای آقای خاندوزی یکساله محقق میشوند. مساله حائز اهمیت این است که وزیر جدید برخلاف وزرای پیشین، اشراف کاملی به بازار سرمایه دارد و صرفاً بانکمحور نیست و مختصات بازار سهام و نقش آن در اقتصاد ملی را بهدرستی میشناسد. در حال حاضر، تقاضای قوی در بازار نداریم که بتوانیم ابزار جدید وارد کنیم یا شرکتها جدیدی را پذیرش کنیم. اولین نکتهای که باید برای بازار سرمایه در نظر گرفت، بازگشت اعتماد سرمایهگذاران است که اگر چنین اتفاقی در بازار رخ دهد، تمام برنامهها قابلیت اجرایی دارند، اما نکته دیگری که حائز اهمیت است، بحث مالیات بر بازارهای موازی است که قرار است بهصورت جدی پیگیری شود. این حرکت خیلی میتواند در بازار سرمایه اثرگذار باشد زیرا سرمایهگذاران این بازار مالیات بر سود شرکتها و مالیات فروش سهام را پرداخت میکنند؛ درحالی که در بازارهای دیگر مالیاتها یا پرداخت نمیشوند یا بسیار ناچیز هستند که اگر این بحث درزمینه خانههای خالی، عایدی خودرو، سکه و ارز پیگیری شود، میتواند به تقویت بازار سرمایه کمک کند که به نظر میرسد جزئی از اولویتهای این وزیر پیشنهادی باشد. مردم در این بازار آسیب دیدهاند و حق دارند که به آن اعتماد نداشته باشند چراکه دولت قبلی از اعتمادشان سوءاستفاده کرده است. این مساله باید در میانمدت حل شود و اگر وزیر پیشنهادی بتواند با تمهیداتی این مساله را حل کند، سایر موارد بهخودیخود حل خواهند شد. در حال حاضر، هیات پذیرش کار خود را بهصورت هفتگی در بورسها انجام میدهد، اما تقاضا در بازار برای ورود شرکتها به بورس وجود ندارد و اگر تقاضا وجود داشته باشد، ما هر هفته میتوانیم پذیرش دو شرکت در بازار سرمایه را داشته باشیم یا تأمین مالی شرکتها از بازار سرمایه نیازمند ورود نقدینگی به بازار است که اگر اعتماد به بازار بازگردد، با اطمینان میتوان گفت برنامههای آقای خاندوزی یکساله محقق خواهند شد. باید به این نکته توجه داشت درگذشته که شاخص به عدد دو میلیون و ۷۸ هزار واحد رسید با شتاب بسیار سریعی به این عدد رسید و همین مساله باعث حضور گروهی مردم و تودهای آنان در بازار شد. علاوه بر این در بخشهایی از بازار هم حباب وجود داشت و همچنان هم در بخشی از بخشها حباب تخلیه نشده و برخی از سهمها هستند که با فروش سنگین مواجهاند و هنوز حباب این سهمها گرفته نشده است. ولی در سال جاری چند مساله وجود دارد: یکی اینکه شرکتهای صادرکننده و شرکتهایی که نرخهای آنان به نرخهای جهانی وابسته است به دلیل افزایش نرخهای جهانی سودآوری بیشتری داشتهاند و سودآوری آنها جهش داشته است. از سوی دیگر در بازارهای موازی بازار سرمایه هم مباحث مالیاتی مطرح است و شاهد حباب در این بازار هستیم که این مسائل مطمئناً در اقبال مردم به بازار سرمایه اثرگذار خواهد بود؛ اما الان خیلی زود است که از شاخص دومیلیونی صحبت کنیم؛ شاخص دومیلیونی هنوز هم با این سودآوری شرکتها خیلی زیاد است، باوجوداینکه یکسری از شرکتها هم بهتازگی وارد بازار شدهاند. بااینحال میشود درباره شاخص یکمیلیون و ۸۰۰ هزار واحدی تا پایان سال صحبت کرد. البته اقتصاددانان به دلیل مسائل پولی که در کشور جاری است تورم بالایی را پیشبینی میکنند و این تورم ممکن است هر عددی را برای شاخص رقم بزند. ولی اگر این تورم را در نظر نگیریم با این شرایط و با این P/E که بازار دارد رسیدن به شاخص دومیلیونی خیلی سخت است. بااینحال روند صعودی بازار حتماً تا پایان سال صعودی پیشبینی میشود و مطمئناً از سایر بازارها هم سوددهی بالاتری دارد.