رانت و سود دلالان پایان یافت

سیمان صنعتی است که همواره مورد ظلم واقع‌شده و فعالان این صنعت همواره گلایه‌های بسیاری دارند، شاید شما نیز در عبور از برخی جاده‌ها با کارخانه‌های بی‌رونق و خاک گرفته سیمان مواجه شوید اما سیمان که کالایی مصرفی است پس چه چیز منجر به تعطیل شدن این کارخانه‌ها و بی‌عدالتی در حق سیمانی‌ها می‌شود؟سیمان یکی از مصالح اصلی برای ساخت‌وساز بوده که چند ماهی است کمبود آن در بازار احساس می‌شود. مطمئناً با افزایش تصاعدی سیمان بسیاری از کارهای ساختمانی خوابیده و درنتیجه کارگران و کارفرمایان زیادی در این حوزه بیکار می‌شوند. بازار مسکن یکی از بازارهایی بوده که اشتغال فراوانی را می‌تواند به خود اختصاص دهد البته درصورتی‌که مدیریت صحیحی بر این بازار صورت گیرد.کارشناسان این حوزه معتقدند افزایش قیمت سیمان سیاه، افزایش قیمت سایر مصالح ساختمانی را هم در پی خواهد داشت که این امر خود موجب فلج شدن بازار ساخت‌وساز خواهد شد و مشکلات فراوانی را در پی خواهد داشت. نگرانی‌های مردم در حوزه مسکن با رشد قیمت مصالح ساختمانی در اقتصادی که هرروز فشارهای آن بیشتر خودنمایی می‌کند افزایش‌یافته و دولت باید به این موضوع توجه ویژه نماید. در ادامه در گفت‌وگو با رضا نیک‌پور مدیرعامل سیمان کردستان به شرح این موضوع و تأثیر قطعی برق و ورود سیمان به بورس کالا بر قیمت تمام‌شده محصول پرداخته‌ایم. عرضه سیمان در بورس کالا منجر به چه تغییراتی در شرکت‌های سیمانی می‌شود و چه اتفاقاتی را رقم‌زده چه مخاطراتی داشته است و سود حاصل از این اتفاق بیش از قبل بوده یا نه؟بیش از 15 سال است که صنعت سیمان قصد ورود به بورس کالا را دارد، اما تاکنون بستر آن آماده نشده بود. به دلیل اینکه قیمت‌گذاری طی این سال‌ها دستوری بوده و قیمت‌گذاری از طریق وزارت صمت انجام می‌شد، کارخانجات سیمان نمی‌توانستند فاصله بین عرضه و تقاضا را به نفع خودشان از بازار جذب کنند و تفاوت قیمتی موجود به جیب دلالان می‌رفت، دلالان نیز طی این سال‌ها هر زمان روزنه‌ای را برای افزایش قیمت یافتند اقدام کردند و قیمت‌های بازار را بالا و پایین می‌کردند زیرا متولی نرخ‌گذاری صنعت سیمان نبود.  اما از اردیبهشت امسال که سیمان وارد بورس کالا شد منجر شد تا قیمت سیمان که در زمستان 1399 تا مبلغ هر پاکت 80 هزار تومان فروخته شد در اردیبهشت هم‌زمان به ورود به بورس کالا به پاکتی 25 هزار تومان رسید و به‌نوعی قیمت متعادل شد، اگر در تابستان با قطعی‌های مکرر برق روبرو نمی‌شدیم، قیمت همچنان متعادل باقی می‌ماند هرچند در چند سال اخیر شرکت‌های سیمانی همواره بازیان روبرو بوده‌اند ولیکن چنانچه ورود به بورس کالا نیز منجر به سودآوری برای صنعت گردد بازهم نمی‌توان صنعت سیمان را به‌صرف داشتن سود، پویا وزنده دانست، این صنعت از صنایع سنگینی است که میباست همواره بخشی از سود خود را به عنوان هزینه نگهداشت سرمایه و اورهال کردن ماشین‌آلات ذخیره کند، در کشور ما صنعت سیمان صنعتی پیر به‌حساب می‌آید و ماشین‌آلات آن طی این سال‌ها امکان نگهداشت ماشین‌آلات وجود نداشته و می‌بایستی هزینه نگهداشت سرمایه آنان از محل فروش جذب می‌شد که متأسفانه این مهم صورت نگرفته است، بنابراین انتظار می‌رود با رفتن سیمان به بورس کالا قیمت‌ها متعادل‌تر شده و سود مستقیماً وارد جیب تولیدکننده شود تا بتوانند از طریق نگهداشت دارایی‌ها و تعمیر و نگهداری به‌موقع ماشین‌آلات، سهامداران این صنعت را به سود پایدار برساند.محدودیت برق برای صنعت سیمان زیر 70 درصد ممکن است منجر به توقف تولید شود. دیماند مصرفی شرکت سیمان کردستان 28 است و در خردادماه اداره برق، بعضی روزها 6 یا 8 مگاوات بیشتر به ما برق نمی‌داد و منجر می‌شد تا ظرفیت کوره کاهش یابد و نهایتاً در 14 تیرماه منجر به توقف کامل خط تولید گردید.سیمان کالای ذخیره‌ای نیست و شما صرفاً می‌توانید یک هفته آن را ذخیره کنید؛ بنابراین زمانی که کارخانه‌های سیمان در تیر و خردادماه تعطیل شدند عملاً نتوانستند ارایه محصول به بازار را به شکل طبیعی ادامه دهند زیرا ظرفیت موجود برای یک هفته کفایت می‌کرد اما دراین‌بین دلالان باوجوداینکه سیمان وارد بورس کالا شد و نرخ خوبی داشت همچنان به سوءاستفاده ادامه دادند و سیمان را تا پاکتی صد هزار تومان افزایش دادند.در این شرایط اگر مصرف‌کننده تحمل می‌کرد و اقدام به خرید سیمان نمی‌کرد، مجدداً سیمان با همان حجم و بدون افزایش قیمت وارد بازار می‌شد. از دیگر محاسن ورود سیمان به بورس کالا، به حداقل رسیدن فاصله قیمت تمام‌شده محصولات و قیمت فروش محصولات برای مردم عزیز کشورمان می‌باشد. این اقدام نیاز به حمایت مستمر دولت از بورسی شدن صنعت سیمان و ادامه روند فعلی و جلوگیری از قطعی برق و گاز دارد. اقدام درستی که صنعت سیمان پس از وصل مجدد برق نمود، عرضه چند برابری در بورس کالا بود. سیمان کردستان در اولین عرضه خود در ابتدای مردادماه 3 برابر ظرفیت عرضه نمود که این موارد بعلاوه حمایت وزارت صمت و سازمان بورس مبنی بر اجباری نمودن ورود کلیه شرکت‌های سیمانی به بورس کالا، منجر به کاهش چشمگیر قیمت سیمان گردید. اما مساله مهم این است که روند تعادل عرضه و تقاضا با حمایت وزارت نیرو ادامه یابد و چنانچه صنعت سیمان در آذرماه نیز با محدودیت‌های گاز روبرو گردد، پیش‌بینی می‌شود که بازار سیمان دوباره روزهای بدی را تجربه کند. لذا چنانچه محدودیت برق و گاز نداشته باشیم، بورس کالا امن‌ترین جا برای مصرف‌کننده و تولیدکننده خواهد بود. چراکه مصرف‌کننده مستقیماً از تولیدکننده خرید می‌کند و از طرفی به مردم نیز اعلام‌شده که اگر یک کامیون نیز مصرف دارند از کارخانه خریداری کنند، در حال حاضر کف فروش کارخانه‌ها 10 تن می‌باشد و مردم می‌توانند برای کارهای ساختمانی خود به‌راحتی از کارخانه‌ها خرید کنند و تلاش می‌شود تا فرهنگ خرید مستقیم از تولیدکننده و حذف دلالان در دستور کار قرار بگیرد.

     نرخ‌های به نسبت به زمانی که بورس  کالا ارایه کرد و امروزه چه میزان تفاوت دارد؟

روزی که سیمان برای اولین‌بار وارد بورس کالا گردید پاکتی 25 هزار تومان درب کارخانه معامله شد و طی هفته جاری دوباره شاهد معامله به همین نرخ بودیم، در یک سال گذشته سیمان پاکتی 35 تا 100 هزار تومان در بازار شهرهای ایران معامله گردید که به‌واسطه ورود به بورس کالا دست دلالان حذف گردید.با حذف دلالان، سود به جیب مردم و سهامداران بازگردانده می‌شود و عمده سهامداران صنعت سیمان نیز بازنشستگان هستند و امیدواریم که برای این قشر محترم و عزیز و سایر سهامداران اتفاقات خوبی شکل بگیرد، چنانچه دولت مسیر رونق بورس کالا را ادامه دهد ما نیز قول می‌دهیم که قیمت سیمان به‌مراتب مناسب‌تر خواهد بود تا مردم با اطمینان خاطر خرید کنند.