راهکارهای سازگاری ایران با نظم پولی جهان

محققان کشور در یک مطالعه پژوهشی که با تمرکز بر حوزه پول و بانکداری انجام داده‌اند، آینده نظم پولی جهانی و تأثیرات آن بر نظام بانکداری بین‌الملل ایران را بررسی کرده و راهکارهایی برای حل مشکلات مربوطه در این خصوص ارایه داده‌اند. به گزارش ایسنا، تغییر و تحولات نظام‌های ارزی در چند دهه گذشته، سبب شده است تا موضوع نرخ ارز به‌ویژه در کشورهای در حال توسعه بیش از گذشته به عنوان یک عامل کلیدی و مهم در سیاست‌ها و تصمیم‌گیری‌های اقتصادی ایفای نقش کند. امروزه ارزش پول ملی کشورها نه‌تنها تحت تأثیر سیاست‌های اقتصادی داخلی هر کشور قرار دارد، بلکه هرگونه رخداد اقتصادی و سیاسی در عرصه بین‌الملل نیز بر ارزش پول داخلی و به دنبال آن بر اقتصاد تأثیرگذار است. از زمانی که دلار در دهه 1950 نقش خود را به عنوان «ارز غالب جهان» تثبیت کرد، روشن شد که موقعیت امریکا به عنوان تنها ابرقدرت مالی، تأثیر بسیاری بر سرنوشت اقتصادی کشورهای دیگر می‌گذارد. به گفته متخصصان، بااین‌حال فقط در زمان رییس‌جمهوری دونالد ترامپ بود که امریکا با درگیرشدن در جنگ مالی از قدرت خود به‌طور معمول و به‌طور کامل استفاده کرد که نتایج این اقدام، حیرت‌انگیز و تکان‌دهنده بود. آنها به‌نوبه خود کشورهای دیگر را بر آن داشته‌اند که بخواهند از هژمونی مالی امریکا رها شوند. در این راستا سوال مهمی که وجود دارد این است که از میان پول‌های رایج، کدام‌یک می‌تواند به عنوان پول جهانروای بین‌المللی برگزیده شود؟ در صحنه بین‌المللی هیچ دولتی نمی‌تواند از راه صدور حکم یا فرمان، پولی را با این عنوان معرفی کند. درعوض تمام فعالان موجود در صحنه تجارت بین‌المللی باید به توافق‌هایی در زمینه استفاده از پولی به عنوان پول بین‌المللی دست پیدا کنند. در همین رابطه، محققان دانشگاه علامه طباطبایی در یک مطالعه پژوهشی سعی کرده‌اند آینده نظم پولی جهانی و تأثیرات آن بر نظام بانکداری بین‌الملل ایران را مورد واکاوی علمی قرار دهند. در این پژوهش کیفی که با روش تحلیل محتوا انجام شده، 15 نفر از متخصصین حوزه بانکداری بین‌الملل مشارکت داشته و از طریق مصاحبه خاص علمی، داده‌های مورد نیاز از آنها جمع‌آوری شده است. نتایج این مطالعه نشان می‌دهند که تداوم هژمونی دلار، جایگزینی با ارز ملی دیگر، تقویت ارزهای چندجانبه و جایگزینی با ارزهای دیجیتال، چهار سناریوی آینده نظام مالی جهانی هستند که بایستی به‌دقت زیرنظر گرفته شوند. بر این اساس، متعاقب چهار سناریوی فوق، راهکارهای پیش‌روی نظام بانکداری بین‌الملل ایران عبارتند از: توسعه روابط راهبردی مالی با چین، انعقاد پیمان‌های پولی چندجانبه، بهره‌برداری از ارزهای دیجیتال، به‌کارگیری سازوکارهای تجاری غیربانکی.