لزوم مولدسازی داراییهای دولت در بودجه سال آینده
مهدی پازوکی
دولت ایران داراییهایی دارد که اگر فروخته و پول آن وارد خزانه شود، مخارج دولت پایین میآید و تاثیر قابل توجهی در اقتصاد میگذارد.
صحبت از اصلاحات ساختاری بودجه اصلا عجیب و غریب و نشدنی نیست. اصلاح ساختار باید در مخارج دولت و در منابع درآمدی دولت صورت گیرد و در این مسیر نمایندگان مجلس نیز به منافع ملی بیندیشند نه منافع قومی و قبیلهای و منطقهای خود. یک بودجه باید متوازن باشد به این معنا که باید بین مخارج واقعی با درآمدهای واقعی دولت توازن برقرار باشد که در غیراینصورت باعث کسری بودجه خواهد شد. نکته مهم دیگر این است که هزینههای غیرضرور دولت باید کاهش یابد و از سوی دیگر به بخشهایی مانند آموزش، بهداشت، محیط زیست و ... توجه بیشتری نشان داده شود. بسیاری از موسسات پژوهشی و تحقیقاتی که به دکان در اقتصاد ایران تبدیل شدهاند نیز باید تجمیع و ادغام شوند. مانند موسسه آینده نگری سازمان برنامه و بودجه که باید با موسسه عالی پژوهش در برنامهریزی نیاوران ادغام شود. اساسا موسسه نیاوران تاسیس شد تا اتاق فکر سازمان برنامه و بودجه باشد اما در دولت احمدینژاد به نهاد ریاستجمهوری منتقل شد که البته خود نهاد ریاستجمهوری نیز یک موسسه تحقیقات استراتژیک دارد. اصلاح ساختاری بودجه، کار نشدنی و سختی نیست بلکه فقط به عزم و اراده جدی نیاز دارد. دولت در این مسیر باید به منافع ملی بیندیشد و هزینههای غیرضرور را کاهش دهد. در وزارتخانهها و نهادهای مختلف، موسسات تحقیقاتی بسیاری وجود دارد که خروجی مطلوبی ندارند و اساسا نیازی به آنها هم نیست؛ بنابراین جزو هزینههای غیرضرور محسوب میشود که باید حذف شوند. علاوه بر اصلاحات ساختاری در مخارج دولت، همین اتفاق باید در بخش درآمدی دولت نیز رخ دهد. به عنوان نمونه اصلاح ساختار مالیاتی یکی از مهمترین مسائلی است که باید در دستور کار قرار گیرد. مجلس باید در همین قانون امسال همه معافیتهای مالیاتی را حذف کند چرا که هرفردی که درآمد دارد در این مملکت باید مالیات بپردازد. باید جلوی فرار مالیاتی را با استفاده از مدیریت توانمند و خصوصا تجربه کشورهای توسعه یافته نیز بگیریم؛ ضمن اینکه با روش سنتی نمیتوان مالیات اخذ کرد. دولت ایران داراییهایی دارد که اگر فروخته و پول آن وارد خزانه شود مخارج دولت پایین میآید و تاثیر قابل توجهی در اقتصاد میگذارد.موضوع دیگر اینکه کلانشهرها نیاز به خانههای سازمانی ندارند اما شاهد وجود این خانه هستیم که فقط رانت ایجاد کرده است. هیچ پروژه عمرانی جدیدی هم نباید آغاز شود، مگراینکه ضرورت و توجیه اقتصادی داشته باشد، اگر هیچ پروژه جدیدی را شروع نکنیم حداقل ۲۵سال طول میکشد که پروژههای نیمه تمام فعلی بهخصوص فرودگاهها را به اتمام برسانیم. متاسفانه سال گذشته نمایندگان مجلس ۳ فرودگاه دیگر به دولت تحمیل کردند و این در حالی است که ۵۰درصد فرودگاههای ایران غیراقتصادی است و خیلی از فرودگاهها مانند شهر اراک اصلا پرواز ندارند.