زنگ خطر خروج نخبگان آیتی
از یک سو سیاستهای حاکمیت به سمت طرحهایی مانند صیانت و محدودسازی رفته و از سوی دیگر موفق نبودن در حفظ ارتباطات با دنیا در حوزه آیتی به منظور شکوفا کردن اقتصاد این حوزه از طریق صادرات نرمافزارها و خدمات، سبب شده شرکتهای ایرانی توان رقابت با رقبای خارجی خود را از دست دهند. این عوامل سبب شده مهاجرت برای متخصصان آیتی یک گزینه جدی باشد. در این راستا رییس سازمان نظام صنفی رایانهای کشور با اشاره به سرعت بالای اجرایی شدن پروژه «متا»، نسبت به افزایش روند مهاجرت نخبگان آیتی کشور هشدار داد و گفت مجلس و دیگر نهادها و مجموعههای تصمیمساز در کشور باید هر چه زودتر برای حل مشکلات متخصصان آیتی و به ویژه نخبگان هوش مصنوعی چارهاندیشی کنند، در غیر این صورت در یک بازه زمانی کوتاه با کمبود شدید نیروی انسانی در این حوزه مواجه خواهیم شد و آن زمان، دیگر برای تغییر رویکرد و توجه به نیازها و درخواستهای متخصصان آیتی خیلی دیر خواهد بود. مدتی است جستوجوی عبارت مهاجرت توسط کاربران داخل کشور در گوگل افزایش یافته و برخی از کشورهای اطراف ایران حتی برای برنامهنویسان و دیگر مشاغل ویزاهایی با اسامی چشمگیری همچون ویزای طلایی صادر میکنند. برخی این شرایط را به مطرح شدن موضوعاتی مانند طرح صیانت ارتباط میدهند و برخی آن را ناشی از فشار اقتصادی وارد شده بر شرکتها و کارمندان آنها. موضوع هرچه باشد؛ بحرانی است که تازگی هم ندارد اما این روزها پررنگتر شده و نگرانیهای خاصی به وجود آورده و در برخی موارد یک ناامیدی را شکل داده است. درحالی که حاکم شدن جو ناامیدی به شکل عمومی در جامعه در کنار فراهم بودن فرصتهای شغلی برای متخصصان آیتی در سراسر دنیا، سبب افزایش اقبال بیشتر به مهاجرت در متخصصان حوزه آیتی کشور شده است، با وجود این، کسبوکارها همچنان امیدوارند که با کمک دولت و تسهیلگری شرایط برای استارتآپها، بتوان نیروهای انسانی را در کشور حفظ کرد و با آنها اقتصاد کشور را رشد و توسعه داد. به همین دلیل سیدحسن هاشمی، رییس سازمان نظام صنفی رایانهای کشور با اشاره به سرعت بالای اجرایی شدن پروژه «متا» نسبت به افزایش روند مهاجرت نخبگان آیتی کشور هشدار داد و اظهار کرد: شرکت فیسبوک بعد از تغییر نام به متا، یک دوره تحولی را در صنعت آیتی کلید زده که اتفاقات جدیدی را رقم خواهد زد. توسعه زمینههای کاربرد فناوریهای نوین در زندگی، اتفاق بسیار خوبی است و میتواند مزیتهای فراوانی به همراه داشته باشد اما آنچه باعث نگرانی ما شده، افزایش چشمگیر جذب متخصصان توسط متا از اقصی نقاط جهان است و طی همین مدت کوتاه برخی از نخبگان کشور ما نیز به آن تمایل پیدا کردهاند. وی تصریح کرد: با توجه به کلید خوردن پروژه متاورس و محوریت داشتن فناوری هوش مصنوعی در آن، متا جذب گسترده و نامحدود متخصصان این رشته را در دستور کار خود قرار داده و با پیشنهادهای قابل توجه مالی، زمینه استخدام آنها را فراهم کرده است. طی دو ماه گذشته، تقریبا تمام آگهیهای استخدام متخصصان که در پلتفرمهای بینالمللی منتشر میشود، مربوط به آگهیهای متا برای جذب متخصصان هوش مصنوعی، کارشناسان برنامهریزی و توسعه بوده و سایر رشتههای تخصصی فناوری اطلاعات و ارتباطات بوده است. رییس سازمان نظام صنفی رایانهای کشور با ابراز نگرانی در این خصوص گفت: در کنار متا، سایر شرکتهای بزرگ مثل آمازون هم رویه مشابهی را دنبال میکنند و این موضوع بسیار نگرانکننده است.
توسعه بازار رمزارزها با استفاده از بستر شبکههای اجتماعی
هاشمی با ذکر مثالی، به مجهز شدن واتساپ به کیف پول ارز دیجیتال اشاره کرد و گفت: پروژههایی مانند متاورس در جهان در حال شکلگیری است و چه بخواهیم چه نخواهیم، دنیا به سمت توسعه فعالیتهای مجازی حرکت میکند، نمونه جدید آن نیز در واتساپ، به عنوان یکی از پلتفرمهای زیرمجموعه متا، تعریف و ارایه آزمایشی آن آغاز شده است. با این امکان جدید، واتساپ به یک کیف پول اختصاصی رمزارز مجهز شده که کاربران با استفاده از آن میتوانند به راحتی و با اطمینان مبادله رمزارز داشته باشند. وی تصریح کرد: با این اتفاق باید قبول کنیم که صنعت رمزارزها توسعه بیشتری خواهد یافت و به ما هم نزدیکتر خواهد شد، ضمن آنکه اگر تاکنون برخی از مردم نسبت به استفاده از کیف پول الکترونیک واهمه داشتند، حالا با ارایه این امکان در شبکههای اجتماعی، به سادگی و بدون نیاز به دانش خاص هم میتوانند از رمزارزها استفاده کنند. با توجه به این روند، دیر یا زود ما هم باید شیوه جدید تبادلات مالی در جهان را بپذیریم و اقدامات لازم برای ارایه رمزارزهای داخلی و اجرای طرحهایی مانند منطقه آزاد مجازی را در دستور کار قرار بدهیم.
هشدار درباره تصمیمات عجولانه و فاقد پیوست کارشناسی
رییس سازمان نظام صنفی رایانهای کشور در ادامه گفت: من و همکارانم به عنوان فعالان بخش خصوصی صنعت فاوا که ارتباط نزدیکی با دولتها و مجلسها داشتهایم، همواره بر این موضوع تاکید کردهایم که حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات، حوزهای کاملا تخصصی و دارای سرعت بالای تغییر و تحول است که به همین دلیل، نمیتوان آن را با تصمیمات عجولانه و فاقد پیوست کارشناسی مدیریت کرد. هاشمی افزود: در حال حاضر نیز باید مجددا این هشدار را بدهیم که برنامهریزی برای حوزه فاوا بدون اخذ نظرات کارشناسی، کشور را دچار مشکلات جبرانناپذیری خواهد کرد در حالی که به سادگی میتوان در تعامل با متخصصان فاوا و فعالان بخش خصوصی، ابعاد مختلف هر تصمیم را بررسی و از تبعات و پیامدهای منفی آن جلوگیری کرد.
صدای زنگ خطر را بشنویم
وی افزود: در اینکه هر کشوری باید ساختار و سازماندهی خود در حوزه فضای مجازی و صنعت آیتی را داشته باشد، هیچ تردیدی نیست و سازمان نظام صنفی رایانهای کشور، به عنوان بزرگترین نهاد بخش خصوصی این صنعت هم موافق آن است؛ اما رویکردی که همواره فعالان بخش خصوصی و عموم مردم با آن مواجه بودهاند، حرکت در مسیر خلاف روند جهان فناوری است که تبعاتی چون عقبماندگی از استانداردها و ناامیدی و نگرانی متخصصان نسبت به کسب و کارهایشان را به دنبال داشته است. رییس سازمان نظام صنفی رایانهای کشور تصریح کرد: پیشنهاد و توصیه ما به دولت، مجلس و دیگر نهادها و مجموعههای تصمیمساز در کشور این است که هر چه زودتر برای حل مشکلات متخصصان آیتی و به ویژه نخبگان هوش مصنوعی چارهاندیشی کنند، در غیر این صورت در یک بازه زمانی کوتاه با کمبود شدید نیروی انسانی در این حوزه مواجه خواهیم شد و آن زمان، دیگر برای تغییر رویکرد و توجه به نیازها و درخواستهای متخصصان آیتی خیلی دیر خواهد بود.