75 درصد ساخت و تجهیزات مترو «بومی» است

محسن هاشمی، رییس سابق شورای شهر تهران در واکنش به اینکه اعضای شورای ششم معتقد هستند، مدیریت شهری دوره پنجم بودجه سال ۱۴۰۰ را سیاسی بسته است، اظهار کرد: باید دقیقا بگویند کدام قسمت سیاسی تدوین شده که درباره آن توضیح دهیم. اما کلیات این است که بودجه ۱۴۰۰ سیاسی بسته نشده و براساس واقعیت بوده است. مشخص شود کدام یک از بندهای بودجه سیاسی است و در مورد آن توضیح دهیم. اگر نگاه کلان دارند و کلی می‌گویند بودجه سیاسی است، می‌گویم که بودجه سیاسی بسته نشده است. رییس سابق شورای شهر تهران همچنین در واکنش به تامین قطعات مترو از تولیدکنندگان داخلی گفت: به صورت کلان نمی‌توانیم بگوییم همه قطعات را داخل می‌سازیم، چرا که بعضی از قطعات که تولید آنها کم است می‌تواند از تولیدات خارجی هم گرانتر شود و به صرفه شرکت مترو نباشد که آن را در داخل بسازد. هاشمی در گفت‌وگو با ایلنا در پاسخ به اینکه آیا استاندارد قطعات و تجهیزات مترو تولید داخل به گونه‌ای است که بدون نیاز به استانداردهای جهانی بتوان از آنها در خطوط مترو استفاده کند، اظهار کرد: مترو دو بخش ساخت و بخش بهره‌برداری دارد که تجهیزاتی در آن به کار می‌رود که شامل دو بخش تجهیزات ثابت و متحرک می‌شود. او ادامه داد: تجهیزات بخش ساختمانی تولیدات داخلی است و نیاز به تولید خارج نیست. در مورد قطعات باید گفت که به دو دسته قطعات مهم و غیرمهم تقسیم می‌شود؛ تجهیزات ترمز، سیگنالینگ و آنهایی که مربوط به حرکت هستند از اهمیت ویژه برخوردارند، اما صندلی و دستگیره و مواردی از این دست در گروه تجهیزات غیرمهم قرار می‌گیرند. هاشمی اضافه کرد: همه کشورهای دنیا استانداردهای مربوط به خود را دارند و یک استاندارد بین‌المللی نیز در کنار آن وجود دارد. برای مثال آلمان، امریکا و دیگر کشورها استاندارد ویژه خود را دارند و در دنیا برای تسهیل امر صادرات و واردات یک استاندارد بین‌المللی نیز شکل گرفته است که به آن ایزو می‌گویند. رییس سابق شورای شهر تهران گفت: طبیعی است هر کشوری می‌تواند استاندارد خود را داشته باشد، یا از استاندارد بین‌المللی استفاده کند یا از استاندارد کشوری که از آن قطعات می‌خرد استفاده کند. اما باید دید آیا در برخی از قطعات و تجهیزات این اقدام به صرفه هست یا نه. او ادامه داد: ساخت داخلی قطعات نیز خود در دو بخش است که یک بخش خودکفایی و ارزشی است که بر این مبنا حتی اگر تولید قطعه گران‌تر از خارج باشد در داخل تولید می‌شود و بهتر است کشور، خود این تجهیزات را با اتکا به خود تولید کند، اما برخی از تجهیزات که تعداد آنها در داخل کم است، شاید صرفه اقتصادی نداشته باشد و واردات آن به صرفه‌تر باشد. هاشمی با بیان اینکه نمی‌توانیم به صورت کلان بگوییم همه قطعات را در داخل می‌سازیم، افزود: چرا که بعضی از قطعات که تولید آنها کم است می‌تواند از تولیدات خارجی هم گرانتر شود و به صرفه شرکت مترو نباشد که آن را در داخل بسازد، اما از نظر ارزش خودکفایی به نفع است که در داخل تولید شود. او تاکید کرد: باید این دو مساله را از هم جدا کرد، اما در مجموع بستگی به سیاست‌های کشور و نظام دارد که تقسیم‌بندی و مشخص کنند کدام قطعات خیلی مهم است و کدام‌ها از اهمیت کمتری برخوردار هستند و کدام در داخل تولید و کدام از خارج تامین شود. اینها بستگی به سیاست و مدیریت شرکت مترو دارد. هاشمی با اشاره به تعریف استاندارد برای انواع قطعات گفت: نوشتن استانداردها در دنیا رسم است و هر کشوری می‌تواند برای خود استاندارد بنویسد، اما باید آن را جایی تصویب کنند. اگر قرار است استاندارد خود را داشته باشیم سازمان استاندارد می‌تواند ورود کند و تاییدیه استاندارد بدهد، اما نمی‌دانم آیا سازمان استاندارد این امکان را دارد که برای تعیین استاندارد قطعات مترو ورود کند یا نه. او ادامه داد: چرا که برای گرفتن استاندارد به تجهیزات و امکانات نیاز است و تایید استاندارد فرآیندی زمانبر و طولانی است و گاهی دو تا سه سال ساخت قطعه زمان می‌برد و بعد باید مراحل تست را طی کند و از سازمان استاندارد تاییدیه بگیرد. هاشمی با بیان اینکه البته هر کدام از قطعات استانداردهای خود را دارند و ما برای تجهیزات مختلف استانداردهای بین‌المللی نیز داریم، افزود: می‌شود از آن استانداردها استفاده کرد و لازم نیست حتما خودمان استاندارد تعریف کنیم. می‌توانیم برمبنای یک استاندارد بین‌المللی قطعه را بسازیم، بعد براساس همان استاندارد آن را تست کنیم. او تاکید کرد که علم تجهیزات مترو خیلی ویژه مترو نیست، اما بخشی از آن ویژه مترو است و باید ویژه در نظر گرفته شود.

   چقدر در مترو خودکفا هستیم؟

هاشمی در پاسخ به این سوال که در تجهیزات مترو برای کدام بخش‌ها نیاز به دانش خارجی داریم و برای کدام تجهیزات می‌توانیم با تولیدات داخلی اقدامات را پیش ببریم؟ گفت: مترو کاملا بومی شده است. ۵۰ درصد ساخت مترو ساختمانی است که کاملا داخلی است. ۵۰ درصد نیز تجهیزات است که نیمی از آن تجهیزات ثابت و نیمی نیز تجهیزات متحرک است. در تجهیزات ثابت بیش از ۷۰ درصد در کشور خودکفا هستیم و در تجهیزات متحرک نیز نزدیک به ۵۰ درصد خودکفا هستیم. در نتیجه مترو بیش از ۷۵ درصد خودکفا است. رییس سابق شورای شهر تهران افزود: در بخشی که خودکفا نیست نیز علت اصلی این است که صرفه اقتصادی ندارد و تولید محدود برخی تجهیزات برای تولیدکنندگان اقتصادی نیست. در جاهایی خودکفا نشدیم که صرفه اقتصادی ندارد اما کشور می‌تواند بحث ارزشی، ملی و امنیتی را در نظر بگیرد و بگوید می‌توانم در این بخش نیز خودکفا شوم.