آب و هوای بورس تغییر می‌کند؟
دولت سیزدهم وعده حمایت از بازارسرمایه را داده بود و این روزها از بسته 10بندی برای حمایت از این بازار رونمایی شد. اما به گفته اغلب کارشناسان بورسی این مصوبات دردی از بازار دوا نمی‌کند و نمی‌تواند به درستی عملی شود.
با این وجود بخش عمده‌ای از کارشناسان بازارسرمایه به رونق گرفتن بورس در فصل زمستان عقیده دارند و زمستان را فصل جبران زیان‌ها می‌دانند.
درست است که روزهای اول زمستان تحت‌‌‌‌تاثیر مصوبه جدید دولت یعنی همان بسته حمایتی ۱۰بندی قرار گرفت و ریزش‌‌‌‌ها متوقف و بازار با اقبال مواجه شده است اما به‌نظر می‌رسد سایه نگرانی‌‌‌‌ها همچنان بر سر بازار وجود دارد و چنانچه اخبار ضدونقیضی در روزهای آینده به بازار مخابره شود، می‌تواند انگیزه سرمایهگذاران را برای خرید سهام شرکت‌ها در قیمت‌های رشدیافته چند روز اخیر کاهش دهد. طبیعتا اگر با افزایش عرضه‌ها مواجه شویم مجددا روند نوسانی بازار که در چند‌ماه اخیر تجربه کردیم، تکرارپذیر خواهد شد.
البته باید در نظر داشت که هرچه جلوتر می‌‌‌‌رویم اثر دلار نیمایی ۲۴ هزار تومانی و عملکرد فروش شرکت‌ها با شرایط جدید و قیمت‌های رشدیافته در صورت‌های مالی شرکت‌ها هم نمود بیشتری پیدا می‌کند و فعالان بازار شاید برای فروش سهام شرکت‌هایشان در هر قیمتی مقاومت بیشتری نشان دهند و تمایل به عرضه کاهش پیدا کند؛ به‌خصوص اینکه جذابیت در بازارهای دیگر به دلیل چشم‌‌‌‌اندازی که وجود دارد، بیشتر نخواهد بود. نکته قابل توجه اینجاست که بازار به‌صورت سنتی اغلب در زمستان تحت‌‌‌‌تاثیر گزارش‌های ۹ ماهه که معمولا در اوخر دی‌ماه به بازار مخابره می‌شود، قرار می‌گیرد.انتظار است که این گزارش‌ها امسال گزارش‌های خوبی باشند و بتوانند قیمت فعلی سهام شرکت‌ها را خیلی خوب توجیه کنند و از پتانسیل‌‌‌‌های آنها حکایت داشته باشند، بنابراین انتظار است که این گزارش‌ها محرک خوبی برای بازار در بهمن‌ماه باشند و شاید بتوانند بازار را در بهمن‌ماه به ایام مناسبی برای معامله تبدیل کنند و شاهد افزایش حجم معاملات و ارزش معاملات و شاخص‌‌‌‌ها باشیم. به‌جز این موضوع اگر سال‌های قبل را مرور کنیم، به واسطه رفتارهای تاریخی و مناسبتی، بهمن ماه، ماه بهتری برای بازار سرمایه بوده و خیلی مواقع این رفتار بازار تکرار شده است.
از سوی دیگر در نیمه دوم اسفندماه افزایش عرضه ناشی از نیاز به نقدینگی برخی شرکت‌ها جهت تامین هزینه‌های پایان سال، تسویه‌حساب برخی از کارگزاریها؛ شناسایی سود یا اصلاحات در پرتفوی خود را داریم. این فاکتورها باعث می‌شوند که نیمه دوم و اسفندماه به ماه‌های پرعرضه‌‌‌‌‌‌‌‌تر و بعضا کم‌بازده‌‌‌‌تر تبدیل شوند که البته فرصت‌های خرید خوبی در اسفندماه برای سرمایه‌‌‌‌گذارانی که با دیدگاه بلندمدت یا فصل مجامع سهام را خریداری می‌کنند به وجود می‌‌‌‌آید. البته هنوز ابهاماتی در بازار وجود دارد که برخی از آنها مانند نهایی‌شدن لایحه بودجه می‌تواند برداشته شود و به کمک بازار بیاید و یک‌سری از نگرانی‌‌‌‌ها را برطرف کند که برطرف‌شدن این نگرانی‌‌‌‌ها می‌تواند اثر مثبتی روی بازار بگذارد و باعث رشد آن شود.
درحال با توجه به ساختار بودجه‌‌‌‌ای که چیده شده و نیاز دولت به تامین‌مالی از بازار بدهی از یک‌سو و از سوی دیگر ابهامی که همچنان درباره مذاکرات هسته‌‌‌‌ای و نتیجه آن وجود دارد (که با توجه به شروع سال جدید میلادی می‌تواند موقتا متوقف شود) می‌تواند به عنوان ترمز برای بازار تلقی شود، در غیر این‌صورت بازار پتانسیل خوبی برای رشد دارد. اینکه تکلیف بازار روشن نمی‌شود و برخی از پارامترهای اقتصادی برای بازار مشخص نیست کار را خراب می‌کند و جلوی رشد بازار را می‌گیرد.
اینها بازار را سرگردان می‌کند و سرمایه‌‌‌‌گذار را فراری می‌دهد. یک الگو بگذارند و بر اساس آن الگو عمل کنند. بازار خودش سواد دارد و حساب می‌کند. اینکه هر روز یک خبر و یک تصمیم گرفته شود ابهامات بازار را افزایش می‌دهد. اینکه سرمایه‌‌‌‌گذار نمی‌‌‌‌داند فردا قرار است چه اتفاق بیفتد بسیار آسیب‌‌‌‌زاست. زمانی بود که گفته می‌شد ارز جزو بازارهای ریسکی است ولی واقعیت این است که اکنون بازار سرمایه از بازارهای فارکس و کیرپتو ریسک بیشتری دارد. این ریسک است که بازار را می‌‌‌‌‌‌‌‌ترساند. اینکه می‌‌‌‌گوییم ما از بازار سرمایه حمایت می‌کنیم، بورس در اولویت دولت است یا سه روزه وضعیت بورس را بهبود می‌دهیم از اساس غلط است. سرمایهگذاران هیچ‌کدام از اینها را نمی‌خواهند؛ آنها فقط می‌خواهند که تکلیف مسائلی که در حیطه اختیارات مسوولان است مشخص شود. در این صورت بازار خودش شعور دارد و می‌‌‌‌داند چه کند. اکنون بازار سرمایه در ذات خود پتانسیل رشد بسیار قابل‌توجهی دارد.
ریسک کمتر برای سرمایه‌گذاری بهتر
احمد اتحادپور، کارشناس بازارسرمایه در خصوص چالش‌های اصلی صنعت سبدگردان‌ها، اظهار کرد: به‌طور کلی با اقبال مردم به بازار سهام، نهادهای خدمات‌دهنده ازجمله کارگزاریها، سبدگردان‌ها و غیره پرکارتر شده و در واقع با رونق گرفتن بازار سرمایه، اقبال به نهادهای خدمات‌دهنده نیز افزایش پیدا می‌کند. البته این قاعده همیشگی نیست و بعضا دیده می‌شود در زمانی که بازار سرمایه صعودی و مثبت است، سرمایهگذاران ترجیح می‌دهند مستقیما به بازار ورود کنند و با اینکه دانشی از این بازار ندارند اما گمان می‌کنند می‌توانند با معاملات نسجیده به سود برسند و در زمانی که بازار منفی و نزولی بوده نیز رغبت و تمایلی به ورود به بازار ندارند و به نوعی دچار بدبینی می‌شوند.
اتحادپور مطرح کرد: یکی از اصلی‌ترین چالش‌های صنعت سبدگردانی مربوط به عدم آگاهی و رایج نبودن فرهنگ سرمایه‌گذاری غیرمستقیم است. برخی از افراد بدون آگاهی لازم وارد این بازار شده و اقدام به معامله کرده و تبعات بعد از آن نیز فکر نمی‌کنند. این اقدام آنها علاوه بر اینکه باعث ازدیاد تشنج و تهیج در جو کلی بازار سهام می‌شود، ریسک سرمایه‌گذاری آنها را نیز بسیار افزایش می‌دهد این کارشناس اقتصادی تشریح کرد: البته میزان استقبال سهامداران به صنعت سبدگردانی افزایش پیدا کرده. به‌طوری که در گذشته تمام کدهای صادر شده در مجموع به ۲ هزار عدد می‌رسید اما اکنون نزدیک به ۲۰ هزار کد فعال وجود دارد که این رشد هزار درصدی را نشان می‌دهند.
وی بیان کرد: در حال حاضر از سبدگردان‌ها استقبال می‌شود اما با شرایط مطلوب و رایج در دنیا بسیار فاصله دارد. مدیریت دارایی در کشوهای پیشرفته و توسعه یافته بسیار فراگیر و شناخته شده است. منابع تحت مدیریت سبدگردان‌ها طی دو سال اخیر از ۵ الی ۶ هزار میلیارد تومان به حدود ۳۵ الی ۴۰ هزار میلیارد تومان رسیده است و امیدوارم با ایده‌آل شدن شرایط و جو کلی بازار سرمایه تمایل سهامداران به سرمایه‌گذاری به واسطه سبدگردان‌ها افزایش پیدا کند و به استانداردهای مطلوب جهانی نزدیک شویم.
وی معتقد است؛ با اینکه رایج نبودن فرهنگ سرمایه‌گذاری غیر مستقیم در بورس هنوز مشکلات زیادی را برای این صنعت به وجود آورده اما روش‌های گوناگونی را برای جذب سرمایه پیش گرفته‌ایم و سرمایه‌داران و نهاد خدمات‌دهنده هر دو از این مسیر به سود مطلوبی دست پیدا کرده‌اند. ما طی سال مالی ۹۹-۱۴۰۰ رشد ۳۰۰ درصدی را در سبدهای خود به ثبت رساندیم و توانستیم منابع خود را از حدود ۲ هزار میلیارد تومان به ۷ همت برسانیم؛ این در حالی بوده که بازار سرمایه در شرایط نزولی بسر می‌برد.
اتحادپور گفت: در سبدگردان‌ها مدیریت منابع به‌طور تخصصی و اصولی انجام می‌شود و به همین دلیل سهامداران حتی در شرایط بحرانی نیز کمترین ریسک را متحمل می‌شوند. حتی افرادی که در گذشته به بازار ورود کردند و سرمایه آنها در ضرر است نیز می‌توانند اکنون به این صنعت روی بیاورند و از تداوم زیان خود جلوگیری کنند و با سپردن دارایی خود به افراد خبره به سودی منطقی برسند.
