افزایش ۱۰ برابری رشد کمی بنادر ایران
امید گلزاری، کارشناس اقتصاد با بیان اینکه طی ۴۳ سال اخیر توسعه بنادر کشور ۱۰ برابر شده است، گفت: نگاه نرم‌افزاری برای تسهیل و تسریع در امور لجستیکی ضروری است. به گزارش تسنیم، گلزاری در نشست بایسته‌های اقتصادی گام دوم انقلاب، ظرفیت منطقه‌ای ایران در کریدور اقتصادی اظهار کرد: یکی از ظرفیتهای مهم جمهوری اسلامی جایگاه ویژه کشور از لحاظ ژئواستراتژی و ژئواکونومی است که می‌توانیم هم به وسیله آن باعث رشد اقتصادی در کشور شویم و هم جایگاه خود را در معادلات بین‌المللی ارتقا دهیم. وی تاکید کرد: یکی از موضوعات مهمی که در بخش اقتصادی بیانیه گام دوم مطرح شده ظرفیت‌هایی است که یا مورد توجه قرار نگرفته‌اند یا آن چنان که بایسته و شایسته است مورد بهره‌برداری قرار نگرفته‌اند. وی بیان کرد: اگر بخواهیم نسبت موضوع لجستیک و ظرفیتهای منطقه‌ای کشور به لحاظ جغرافیایی که در آن قرار گرفته‌ایم با امر اقتصاد ملی و بین‌المللی کشور را تحلیل کنیم، ناخودآگاه ذهنمان به سمت حمل و نقل می‌رود. لجستیک یکی از عناصر کلیدی در حوزه اقتصاد و تجارت است. بدون لجستیک امکان توسعه و رشد وجود نخواهد داشت. لجستیک شامل حمل و نقل، یکپارچه‌سازی محموله‌های تجاری، انبارداری، ترخیص کالاها از گمرکات مرزی، سیستم‌های توزیع و پرداخت می‌شود.
کارشناس اقتصاد بین‌الملل گفت: در مباحث لجستیکی موضوعاتی زیرساخت، گمرک، تحویل به موقع کالا، ردیابی کالاها، کیفیت خدمات و محموله‌های بین‌المللی از اهمیت قابل توجهی برخوردارند. لجستیک می‌تواند تابعی از مباحث اقتصادی و تجاری هم محسوب شود. در حوزه بین‌الملل مفهومی به‌نام دیپلماسی لجستیک وجود دارد که بخشی از دیپلماسی اقتصادی محسوب می‌شود و ما باید هم در داخل و هم در حوزه بین‌الملل آن چنان خود را در امر لجستیک تقویت کنیم که بتوانیم یک اثرگذاری ویژه داشته باشیم. گلزاری با بیان اینکه اگر بخواهیم در 43 سالی که از پیروزی انقلاب اسلامی گذشته وضعیت زیرساخت لجستیکی را مورد ارزیابی قرار دهیم، به چهارفصل آزادراه، ریل راه، بزرگراه و بندر می‌رسیم، ادامه داد: خوشبختانه آزادراه‌ها در عمر 43 ساله انقلاب اسلامی توسعه 18.6برابری داشتند. در حوزه ریل با توسعه 3.1 برابری، در زمینه بزرگراه توسعه 6.1 برابری و در بحث بندر که مهم‌تر از سایر موارد است توسعه 10 برابری داشتیم.
وی تاکید کرد: توسعه و پیشرفت قابل توجهی در این زمینه داشتیم ولی می‌توانستیم بهتر از این هم از ظرفیت‌ها استفاده کنیم. همه این زیرساخت‌ها به هم مرتبط هستند و باید ارتباطات شبکه‌ای در لجستیک داشته باشیم.
به گفته وی، لازم به ذکر است که نگاه نرم افزاری برای تسهیل و تسریع امور ضروری است و نیاز به همت و شتاب ویژه دارد. همچنین تربیت نیروی انسانی متخصص باید بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد. رهبر معظم انقلاب در بیانیه گام دوم می‌فرمایند: «ما موقعیت جغرافیایی استثنایی میان شرق، غرب، شمال و جنوب داریم. بازار بزرگ ملی و بازار بزرگ منطقه‌ای با داشتن 15 همسایه با 600 میلیون جمعیت و سواحل دریایی طولانی داریم ... دهه دوم چشم‌انداز باید زمان تمرکز بر بهره‌برداری از دستاوردهای گذشته و نیز ظرفیتهای استفاده نشده باشد.»
وی با بیان اینکه اگر بخواهیم سه کریدور مهم کشور را بررسی کنیم به موارد کریدور شرق به غرب: چین- سرخس - مرز خسروی - مرز بازرگان – ترکیه - اروپا، کریدور جنوبی آسیا: میرجاوه - مرز خسروی – ترکیه - اروپا می‌رسیم. مهم‌ترین کریدور، کریدور شمال به جنوب است که مسیر چین- بندرعباس یا چابهار- بندر امیرآباد-دریای مازندران – آستاراخان - مسکو- سن پترزبورگ - شمال اروپا را طی می‌کند که طولی به اندازه نصف مسیر کانال سوئز دارد. کارشناس اقتصاد تصریح کرد: اگر می‌خواهیم تحولی اساسی در این حوزه به وجود بیاوریم و از ظرفیت‌ها حداکثر استفاده را ببریم، حتما باید در راستای حکمرانی شایسته یک نهاد را به عنوان متولی دریا و بندر انتخاب کنیم و برنامه‌ریزی دقیقی برای آن در نظر بگیریم. گلزاری اضافه کرد: در جهت تصویرسازی مطلوب و مقدور در حوزه ظرفیتهای منطقه‌ای ایران ابتدا باید چالش‌ها را مطالعه کنیم تا به فرصت‌ها برسیم و بعد به اولویت‌هایی که نیازمند اقدام عملی هستند دست پیدا کنیم. چالش‌هایی نظیر زیرساخت‌های قانون‌گذاری، تعرفه‌های گمرکی، تعرفه‌های ترجیحی، سیاست‌های حمل و نقل باید مورد توجه قرار گیرند. فاز اول چالش‌ها، زیرساخت‌های قانون‌گذاری هستند. زیرساخت‌های سخت افزاری دومین چالش این حوزه به حساب می‌آید و در آخر زیرساخت‌های نرم افزاری به عنوان مهم‌ترین چالش باید مورد توجه قرار گیرند. همچنین برای ایجاد جریان‌های روان اطلاعات و ترسیم نقشه راه برای پروژه‌هایی که تأمین‌کننده زنجیره تأمین هستند هم نقشه راه ترسیم شود. وی با بیان اینکه روان و ایمن بودن مسیر شمال به جنوب یک فرصت استثنایی است، اظهار کرد: برخورداری از ساحل طولانی خلیج فارس، دریای عمان و مازندران می‌توانند قطب‌های انرژی جهان هم باشند. همچنین همسایگان شمال و شمال غرب کشور که در بن بست دریایی هستند فرصت بسیار خوبی برای خلق ارزش افزوده و توسعه زیرساخت‌های تجاری کشور است. بحث نقل و انتقالات مالی یکی از معضل‌های مهم حوزه لجستیک است، چون باعث دلسردی سرمایه‌گذاران از سرمایه‌گذاری در حوزه لجستیکی کشور می‌شود.
وی در ادامه پیشنهاداتی را برای استفاده بهینه از موقعیت جغرافیایی ایران ارایه کرد و گفت: بازنگری نقشه راه جامع لجستیکی کشور، اولویت‌بندی سرمایه‌گذاری در توسعه کریدورهای تجاری، توسعه نظام مند تاسیسات لجستیکی و ارتقای خدمات و تقویت نظام پشتیبانی قانونی و مالی جامع برای ارتقای لجستیک ریلی و جاده‌ای، بهره‌گیری از حداکثر ظرفیت دیپلماسی حمل‌ونقل، مشارکت بخش خصوصی در توسعه لجستیکی کشور، تلاش برای توسعه جهانی حمل و نقل و ارتباطات بین‌المللی و ایجاد محیط مناسب، مطلوب و پویا برای تحقق این بستر از جمله مواردی است که نقش ایران در کریدورهای بین‌المللی را ارتقا می‌دهد.
رشد 3 برابری خطوط ریلی در کشور
در تحولی دیگر، عباس خطیبی، معاون ساخت وتوسعه راه‌آهن با تأکید بر اینکه ریل ملی در تحریم‌ها صنعت راه‌آهن را نجات داد، گفت: در حال حاضر 14 هزار کیلومتر خط‌آهن در کشور احداث شده است که نسبت به پیش از انقلاب رشد 3 برابری دارد
به گزارش فارس، معاون ساخت و توسعه راه آهن، بنادر و فرودگاه‌ها طول خط‌آهن در سال‌های قبل از انقلاب را ۴ هزار و ۵۰۰ کیلومتر اعلام کرد و گفت: در حال حاضر 14 هزار و 270 کیلومتر مسیر ریلی در کشور احداث شده است که نسبت به پیش از انقلاب اسلامی رشد 3 برابری داشته است. وی با اشاره به اولویت‌بندی اجرای طرح‌های ریلی اظهار کرد: در توسعه خطوط ریلی کشور سه رویکرد مهم دنبال می‌شود که توسعه کریدور شمال- جنوب در درجه اول، توسعه کریدور ریلی شرق به غرب در درجه دوم و توسعه زیرساخت‌های ترانزیتی در مرحله سوم قرار دارد.
خطیبی کریدور ریلی شمال- جنوب کشور را ۱۳ هزار کیلومتر و از بندر بمبئی هند تا هلسینکی پایتخت فنلاند عنوان و اظهار کرد: بخش بندرعباس تا آستارای آن در ایران قرار دارد که از بندرعباس تا رشت مسیر ریلی احداث شده است. از آنجا یک مسیر ریلی به سمت بندر کاسپین و دریای خزر می‌رود و یک مسیر به بندر انزلی می‌رسد و از آنجا و به شبکه ریلی آذربایجان اتصال می‌یابد.
