تاثیر جنگ روسیه و اوکراین روی بورسهای جهانی
جنگ بین روسیه و اوکراین بازارهای جهانی را نیز تحت تاثیر قرار داده است. همزمان با آغاز حمله روسیه به اوکراین در روز بازارهای سهام امریکا، اروپا و آسیا در کنار کریپتوها یکپارچه سرخپوش شدند؛ این در حالی بود که طلا، نفت و کامودیتیها در مسیر افزایشی قرار گرفتند. با این حال اما پس از اظهارات جو بایدن رییسجمهوری امریکا مبنی بر عدم دخالت نیروهای نظامی امریکا در جنگ اوکراین، مسیر بازارهای جهانی تغییر کرد. بدینترتیب بازارهای سهام در آسیا عموما سبزپوش به استقبال پایان هفته رفتند و بازارهای اروپایی و والاستریت نیز بخشی از افت روز پنجشنبه را جبران کردند. در همین حال بیتکوین توانست مجددا در مسیر افزایشی قرار گیرد. این در حالی بود که نفت و طلا بخش ملموسی از رشد روز پنجشنبه خود را از دست دادند. گفته میشود جنگ اوکراین بدترین بحران امنیتی در اروپا از زمان جنگ جهانی دوم بوده است که میتواند به عنوان تهدید مهم برای آینده غذایی جهان ریسکآفرین باشد.
بر اساس گزارشهای بلومبرگ اگر چه سیاستهای تحریمی اروپا و امریکا و عدم دخالت نظامی ناتو و ایالات متحده در جنگ روسیه و اوکراین تا حد زیادی بازارهای جهانی را آرام کرده است اما درگیریهای نظامی در شرق اروپا و تحریمهای فزاینده علیه روسیه چشمانداز بازارها و بهبود اقتصاد جهانی را مختل کرده است. روسیه و اوکراین تامین بخش بزرگی از نیاز اتحادیه اروپا و امریکا به مواد غذایی و غلات را برعهدهدارند و درگیریها در این منطقه میتواند روند عرضه مواد و محصولات غذایی در جهان را مختل کند. بدینترتیب اختلال در مواد خام و مواد غذایی فشارهای قیمتی بالا را در پی خواهد داشت. آن هم در زمانی که فدرالرزرو برای تشدید سیاستهای افزایش نرخ بهره آماده میشود. به گفته تحلیلگران، نگرانیهایی وجود دارد که این بحران پس از جهش گندم به بالاترین سطح ۱۳ سال اخیر، قیمت مواد غذایی را افزایش دهد. قیمت گندم تا روز جمعه ۸/۲ درصد افزایش یافته و به ۹۶۰۵ دلار رسیده بود که بالاترین سطح از سال ۲۰۰۸ است؛ در حالی که سویا و ذرت نیز افزایش یافتند. بدینترتیب طی دو روز گذشته غلات و مواد اولیه غذایی از جمله گندم، ذرت و سویا با رشد قیمت مواجه شدند.
افت و خیز نفت و طلا در سایه تحریمها
در جریان معاملات بازارهای جهانی در روز پنجشنبه قیمت طلا هم از مرز هزار و ۹۲۶ دلار عبور کرده بود. با این حال اما تا روز گذشته این فلز گرانبها با اصلاح قیمتی مواجه شد و به هزار و ۹۰۲ دلار رسید. اگر چه این نرخ نیز همچنان از متوسط قیمت طلا در هفتههای گذشته بسیار بالاتر است. نفت جهانی نیز که روز پنجشنبه با روند صعودی مواجه بود، در روز جمعه اندکی عقبگرد را تجربه کرد. نفت برنت روز پنجشنبه از قیمت ۱۰۱ دلار برای هر بشکه عبور کرده و رکورد هفت ساله خود را شکسته بود. با این حال اما پس از سخنرانی جو بایدن و تاکید او بر عدم دخالت نظامی امریکا در درگیریها میان روسیه و اوکراین، مسیر نفت نیز نزولی شد تا مجددا در سطوح بالایی کانال ۹۰ دلاری قرار گیرد. امریکا و اروپا تحریمهای زیادی را علیه مسکو وضع کردهاند. نکته حائز اهمیت اما این است که بخش انرژِی به کلی از این تحریمها مستثنی شده است. از همین رو بازار نفت تا حدی از نوسانات ناشی از تنشهای روسیه و اوکراین در امان مانده است. گفتنی است با آغاز حملات روسیه علیه اوکراین، قیمت گاز در اروپا بهشدت افزایش یافته بود. نیاز اروپا به گاز روسیه اما سبب شده که این اتحادیه تنها به تحریم بخشهایی غیراز بخش انرژی روسیه تن دهد تا بتواند همچنان از ورود گاز روسیه به قاره سبز بهرهمند شود. بدینترتیب قیمت گاز در اروپا که با رشد ۳۵ درصدی روبرو شده بود، تا روز جمعه ۲۸ درصد کاهش یافت.
نوسان در اوراق قرضه دولتی
سایه جنگ اوکراین اما در بازارهای اوراق قرضه دولتی به خوبی خود را نشان داده است. بازدهی اسکناس ۱۰ ساله خزانه امریکا که بهطور معکوس نسبت به قیمت آن حرکت میکند و هزینههای استقراض را در سراسر جهان تامین میکند با کاهش مواجه بود. بر این اساس اوراق قرضه ۱۰ ساله امریکا و آلمان با افت مواجه شده بودند. این در حالی است که روز جمعه و با گشایش بازارهای امریکا این روند معکوس شد؛ به نحوی که تا لحظه تنظیم این گزارش، اوراق قرضه ۱۰ ساله امریکا، آلمان و ژاپن رشد کردند و اوراق ۱۰ ساله انگلیس و فرانسه با افت مواجه شدند. گفتنی است بازدهی اوراق خزانهداری ایالات متحده در صبح جمعه کاهش یافته بود. به گزارش CNBC، با این حال معاملات آتی سهام ایالات متحده در اوایل روز جمعه با انباشته شدن سرمایهگذاران در پناهگاه امن اوراق قرضه دولتی، کاهش یافت و بازدهی را پایینتر فرستاد. در این میان سرمایهگذاران همچنان در انتظار انتشار دادههای اقتصادی جدید هستند، زیرا درگیریها قیمتهای نفت را نسبت به میانگین ماه گذشته بالاتر برده است. روند صعودی قیمت نفت این نگرانی را برانگیخته که تورم بهطور گستردهتری افزایش یابد. تحلیلگران بر این باورند که شرایط فعلی میتواند چشمانداز افزایش نرخ بهره فدرال رزرو را با ابهاماتی روبرو کند. بر این اساس بیم آن میرود که رکود تورمی تازهای بر اقتصاد جهانی سایه افکند.
عملکرد بورسهای جهانی
اگر چه بورسهای جهانی پنجشنبه پرتنشی را پشت سر گذاشته و عموما با روند نزولی روبرو بودند اما سهام آسیایی در نهایت با سبزپوشی به کار خود پایان دادند. بدینترتیب نیک کی ژاپن ۹۵/۱ درصد صعود کرد و شانگهای چین هم ۶۳/۰ درصد بالا رفت. هانگ سنگ هنگکنگ اما ۵۹/۰ درصد افت را ثبت کرد. در این میان کاسپی کرهجنوبی ۰۶/۱ واحد بالا رفت. در اروپا روز جمعه کک فرانسه تا لحظه تنظیم این گزارش ۸۷/۱ درصد بالا رفته بود. همچنین دکس آلمان رشد ۴۸/۱ درصدی را تجربه کرد. فوتسی بریتانیا ۱۲/۲ درصد و استاکس ۶۰۰ اروپا ۹۵/۱ درصد رشد را ثبت کردند. در وال استریت نیز سهام پنجشنبه را با سبزپوشی به پایان برده بودند، به نحوی که داوجونز با ۲۸/۰ درصد، S&P500 با ۵۰/۱ و نزدک با ۳۴/۳ درصد رشد خود را برای بازگشایی روز جمعه آماده کرده بودند.