نفت 200 دلاری از راه میرسد
قیمت هر بشکه نفت برنت دریای شمال امروز با ۱۰دلار و ۷۷سنت معادل ۹.۱۲درصد رشد به ۱۲۸دلار و ۸۸سنت رسید. روز گذشته رویترز درگزارشی از جهش بزرگ در قیمت نفت خبر داد .در حالی که امریکا و متحدان اروپاییاش در حال بررسی ممنوعیت واردات نفت روسیه هستند و شایعاتی از طولانی شدن احیای توافق برجام به گوش میرسد قیمت نفت برنت روز دوشنبه شاهد رشد بیش از 10دلاری بود و بالاترین رقمها از سال 2008 تاکنون را تجربه کرد. قیمت هر بشکه نفت برنت دریای شمال امروز با 10 دلار و 77 سنت معادل 9.12 درصد رشد به 128 دلار و 88 سنت رسید. قیمت نفت برنت در معاملات اولیه صبح امروز رقم 139 دلار و 13 سنت را تجربه کرده است که بالاترین رقم ثبتشده از جولای 2008 تاکنون است. قیمت نفت وست تگزاس اینترمدییت امریکا هم برای تحویل در ماه آوریل امروز با 8 دلار و 49 سنت معادل 7.34 درصد جهش به 124 دلار و 17 سنت رسید. در دقایق اولیه آغاز به کار بازار نفت در صبح امروز نفت خام امریکا به رقم 130 دلار و 50 سنت رسیده بود. رقمهای ثبتشده در دقایق اولیه معاملات امروز با قیمتهای بیسابقه ثبتشده در جولای 2008 یعنی 147 دلار و 50 سنت برای نفت برنت و 147 دلار و 27 سنت برای نفت خام امریکا فاصله چندانی ندارد. آنتونی بلینکن وزیر امور خارج امریکا گفت، واشنگتن و متحدان اروپاییاش در حال بررسی ممنوع کردن واردات نفت روسیه هستند و کاخ سفید در حال هماهنگی با کمیتههای مختلف کنگره برای اجرایی کردن این ممنوعیت در امریکاست. تحلیلگران موسسه سیامسی مارکتس گفتند: «تحریم نفتی روسیه فشار بسیار بالایی بر عرضه نفت و گاز جهان وارد خواهد کرد و این در شرایطی است که تقاضا برای مصرف انرژی رو به افزایش است.» قیمت گاز هم در اروپا روز دوشنبه برای اولینبار در تاریخ قاره سبز به بیش از ۳۹۰۰ دلار در هر ۱۰۰۰ مترمکعب رسید. قیمت گاز در اروپا روز دوشنبه برای اولینبار در تاریخ قاره سبز به بیش از 3900 دلار در هر 1000 مترمکعب رسید. این گزارش حاکی است که قیمتها همچنان به رشد خود ادامه میدهند چرا که بازیگران اصلی بازار بهشدت نگران نتیجه تهاجم نظامی روسیه به اوکراین هستند. این در حالی است که شرکت گازپروم که غول انرژی دولتی روسیه و صادرکننده بزرگ گاز این کشور محسوب میشود، روز دوشنبه اعلام کرد که طبق روال عادی به تأمین گاز اروپا از طریق خاک اوکراین ادامه میدهد.
سرگئی کوپریانوف، نماینده رسمی گازپروم به خبرنگاران گفت: گازپروم گاز روسیه را برای ترانزیت از طریق خاک اوکراین طبق روال و مطابق با درخواست مصرفکنندگان اروپایی (بهمیزان) 109.6 میلیون مترمکعب برای 7 مارس تأمین میکند. با این حال، این نگرانی وجود دارد که بحران اوکراین ممکن است یا بهدلیل آسیب احتمالی خط لوله یا تأثیر ناشی از تحریمهای اعمالشده علیه مسکو توسط کشورهای غربی، به توقف تحویل گاز روسیه به اروپا منجر شود.. مدیرعامل بزرگترین شرکت نفت شیل امریکا ضمن تأکید بر عدم توانایی امریکا در جایگزین کردن نفت روسیه هشدار داد تحریم نفت و گاز روسیه قیمت نفت را تا ۲۰۰ دلار در هر بشکه بالا میبرد. بهگزارش راشاتودی، «اسکات شفیلد»، مدیرعامل بزرگترین شرکت نفت شیل امریکا اعلام کرد: اگر نفت و گاز روسیه تحریم شود، قیمت نفت تا 200 دلار در هر بشکه بالا میرود. وی گفت: «تنها راه متوقف کردن پوتین، تحریم صادرات نفت و گاز روسیه است. اما اگر دنیای غرب اعلام کند قصد تحریم نفت و گاز این کشور را دارد، قیمت نفت میتواند به راحتی تا 200 دلار در هر بشکه بالا رود.» شفیلد با تأکید بر اینکه ماهها طول میکشد تا صنعت شیل امریکا افزایش تولید لازم را انجام دهد، هشدار داد امریکا نمیتواند در سال جاری میلادی محمولههای نفت خام روسیه را جایگزین کند.
توقف جریان گاز روسیه به آلمان از طریق خط لوله یامال
اختلال در زنجیرههای عرضه باعث محدود شدن فعالیت تولیدکنندگان نفت امریکا شده و والاستریت هم ترجیح میدهد شرکتهای نفتی از درآمد فروش نفت خود برای پرداخت سود سرمایهگذاران استفاده کنند تا حفاری چاههای جدید. شفیلد گفت: «ما نمیتوانیم روند کار خود را در سال جاری میلادی تغییر دهیم. من در مورد یک برنامه 2 تا 3 ساله صحبت میکنم. حتی اگر چاههای جدید حفاری شود، 6 ماه طول میکشد تا به اولین تولید برسند. ما با کمبود نیروی کار، کمبود تجهیزات حملونقل و کمبود چاههای نفتی مواجه هستیم.» وزیر امور خارجه امریکا در روز جمعه تقاضا برای تحریم انرژی روسیه را رد کرد و گفت این اقدام بیش از مسکو به امریکا آسیب میرساند.
مراقب باشید روسیه جای ایران را در چین نگیرد
در همین حال سید حمید حسینی معتقد است: ریسک معاملات نفتی روسیه در بازارهای جهانی افزایش یافته و همین مساله سبب شده است که فرصتی تازه پیش روی ایران قرار گیرد. وی به خبرآنلاین میگوید هر چند روسیه با تحریم نفتی روبرو نیست اما همین حالا ریسک خرید نفت از روسیه بالا رفته و شاهد این هستیم که شرکتهای کشتیرانی هزینه حمل نفت از روسیه را بالا بردهاند و شرکتهای بیمهای نیز، قیمتهایشان را برای روسیه افزایش دادهاند . وی با اشاره به اینکه بسیاری از کشورها بدون آنکه تحریمی اعلام کنند خرید نفت از روسیه را به خاطر تبعات احتمالی بعدی متوقف کردهاند، گفت: این وضعیت هم فرصتی برای ایران تلقی میشود و هم تهدید. نکته اینجاست که ما فرصت ورود به بازارهای جهانی را داریم اما اگر از این فرصت بهره نبریم مطمئن باشید با تهدید بزرگی روبرو خواهیم شد . وی در توضیح این مطلب ادامه داد: شرایط کنونی سبب میشود روسیه به رقیب ما در بازار چین تبدیل شود و به خاطر شرایط ویژهای که ایجاد شده است، فروش نفت خود را به چین افزایش دهد. به هر حال بازار چین در سختترین روزهای تحریمی بازار مهمی برای ایران بود و اگر ما از این فرصت برای بازگشت به بازارهای جهانی استفاده نکنیم با رقیب قدرتمندی که تخفیفهای بسیار بالاتری از ما میدهد، در بازار چین مواجه میشویم.
روسیه دو برابر ایران تخفیف میدهد
وی گفت: همین حالا روسیه تخفیف بیست درصدی روی محمولههای نفت خود اعلام کرده است، این تخفیف در همین شرایط دو برابر تخفیفهایی است که ایران به مشتریان خود میدهد و در نتیجه موضع ما در تنها بازار مهمی که داریم نیز تضعیف خواهد شد.
وی در پاسخ به این سئوال که آیا در شرایط جدید و شکلگیری معادلات تازه در عرصه سیاست، توافق در وین و احیای برجام محتمل است یا خیر گفت: اول باید ببینیم در چه شرایطی قرار داریم . من فکر میکنم اگر به توافقی در وین نرسیم، به خاطر وضعیت جدید همین فروش نفتی که داریم را نیز از دست میدهیم و وضعیت بدتر میشود چرا که روسیه جای ما را میگیرد اما از سوی دیگر، سیگنالها حاکی از آن است که با وجود کارشکنی روسیه و چین، مساله برجام حل میشود و ما میتوانیم به توافق دست پیدا کنیم .
وی با تاکید بر اینکه مشکل ما با غرب نباید منجر به باجدهی به روسیه و چین شود، ادامه داد: مطمئن هستم که چنین باجی نخواهیم داد و برای بحثهای اجرایی مانند مساله اورانیوم غنی شده و... نیز راهحل مطمئنی پیدا شده و مشکل سیاسی این مذاکرات حل شده است. حسینی در جواب این پرسش که احیای برجام با بازار نفت ایران چه میکند؟ گفت: ما بازاری ۶۰۰ هزار بشکهای در اروپا داریم که به محض توافق قابل بازیابی و احیاست. در ضمن ترکیه، هند و کره جنوبی نیز با لغو تحریم و توافق در وین از ما نفت خواهند خرید.
۱۰ میلیارد دلار نفت در بازار است
حسینی به ظرفیت صادرات نفت ایران اشاره کرد و ادامه داد: با احتساب میعانات، ایران قادر به صادرات نزدیک به دو میلیون بشکه نفت و میعانات است. از سوی دیگر هفتاد تا هشتاد میلیون بشکه نفت روی آب داریم که به سرعت قابل تبدیل به هفت تا ده میلیارد دلار نقدینگی برای کشور است و نباید این فرصت از دست برود. حسینی گفت: بازار نفت امروز دیگر بازار فروشنده است نه بازار خریدار و در این فضا این فروشنده است که تعیین میکند با چه شرایطی نفت را بفروشد. او در توضیح این مطلب افزود: به عبارت دیگر از این فرصت برای کسب درآمد باید بهترین بهره را برد. باید بپذیریم که فرصت فعلی، شرایط ویژهای است که هر روز تکرار نمیشود. وی احیای برجام را قابل حصول دانست و گفت: من فکر میکنم تصمیم در تهران گرفته شده و ایران به هیچ روی خود را معطل چین و روسیه نمیکند و برای عادیسازی شرایط خود گام برمیدارد. به گفته وی پیش از نوروز توافق حاصل میشود و پس از چهل ماه تحریم فلجکننده که با سربلندی مردم ایران و تحمل بسیار قابل تقدیرشان روبرو بود، وارد دورهای میشویم که میتوان به بهبود وضعیت اقتصادی امید داشت، البته لازم است دولتمردان این اولویت را برای خود تعریف کنند که باید اقتصاد را سامان دهند.