بورس تا چه زمانی صعودی میماند؟
گروه بازار سرمایه|
شاخص کل بازار سرمایه روزهای خوبی را پشت سر میگذارد و در شش روز ابتدایی سال 1401 توانسته بازدهی بیش از هفت درصدی را ثبت کند. به گفته کارشناسان، بورس تا میانههای تابستان روند صعودی بسیار خوبی خواهد داشت و پس از آن به صورت متعادل دنبال میشود.
برخی از فعالان بازار عقیده دارند که برجام و قیمتهای جهانی بیشترین تاثیر را روی معاملات بازار دارد.
برجام چگونه بر بورس اثرگذار است؟
علیرضا تاجبر، کارشناس بازار سرمایه میگوید: در ایران بیش از یک دهه تحریمهای سفت و سخت را گذراندهایم که به منفی شدن نرخ ورود سرمایه به کشور و منفی شدن نرخ رشد اقتصادی منجر شده است.
او در ادامه با بیان اینکه باید توجه داشت که اینها فقط یک عدد یا یک شاخص نیستند، گفته است: اینها در فروش شرکتها، در استهلاکشان، در صادرات، در نرخ بیکاری، در تورم، ضریب جینی و ... اثرگذاشته است.
وی ادامه میدهد: حالا اقتصاد ما پایههای پوسیدهای دارد که برای ترمیم آن باید ارتباط با جامعه بینالملل حاصل شود. بنابراین برجام نه تنها برای بورس بلکه برای تمام ارکان اقتصاد مفید خواهد بود؛ حتی اگر در حداقلها به تفاهم برسد. چراکه اگر حداقل گشایشی حاصل شود و اندک ورودی سرمایه به کشور میتواند خون تازهای به اقتصاد بدهد و به تبع آن برای بورس هم اتفاق مبارکی رخ خواهد داد.
به گفته تاجبر، باید توجه داشت بسیاری از شرکتهای صادرکننده ما با هزینه بالا صادرات را انجام میدهند و تحریمها را دور میزنند. بهطور مثال شرکتهای
اوره ساز با پرداخت نرخهای بسیار بالایی به بازاریابشان برای دور زدن تحریمها موفق به صادرات اوره میشوند، بهطوری که این شرکتها با نرخهایی حدود نصف قیمتهای جهانی این محصول سودشناسایی میکنند. یا اینکه بسیاری از شرکتها تجهیزاتشان فرسوده است که برای تعمیر و نوسازی این تجهیزات به رفع تحریمها نیاز دارند. بسیاری از طرحهای توسعه و پروژههای کشور خوابیده و شرکتهای خارجی با ما همکاری نمیکنند.
وی در پایان تاکید میکند: بنابراین اندک گشایشی میتواند به ورود سرمایه، تجهیزات، نوسازی، ورود نقدینگی، مهارت و .... منجر شود که در بسیاری از صنایع بورسی ما اثرگذار خواهد بود.
بازارهای جهانی و بورس
بازار جهانی نیز پس از برجام بیشترین تاثیر را روی معاملات بورس دارد. با تغییر قیمتهای جهانی میتوان انتظار رشد یا افت برخی از صنایع یا سهام خاص را داشت.
رضا جعفری، کارشناس بازار سرمایه دراین باره میگوید: بازار جهانی همواره مولفهای بسیار اثرگذار بر بازار سرمایه ایران بوده است و سال 1401 نیز از این موضوع مستثنی نیست. به خصوص اینکه موضوع برجام تا حدود زیادی در روزها و هفتههای پایانی سال 1400 تعیین تکلیف شد. به محض اینکه عاملی مثل روسیه تمایلی برای حرکت کردن در فضایی مثبت به سمت توافق از خود نشان نداد، همهچیز با سکوت مواجه شد. وی اضافه میکند: از سوی دیگر در کل دوره دو ساله رکود اخیر در جهان همهچیز به تصمیمات فدرال رزرو مربوط بود. در واقع سیاستهای انقباضی و انبساطی این بانک بر نرخ کامودیتیها در بازارهای جهانی اثرگذار بود و بازار سرمایه ایران نیز از این تغییرات تاثیر میگرفته است. به نظر من عوامل و متغیرهای داخلی تحت تاثیر متغیرهای خارجی و بینالمللی عمل میکنند.
مسیر شاخص امسال تغییر میکند؟
بازدهی بورس در سال ۱۴۰۰ به سختی به حدود ۵ درصد میرسید. با این حال اغلب فعالان بورسی در گفتوگو با رسانهها و در صفحات مجازی خود اعلام کردهاند که احتمالا بازدهی بورس امسال به بیش از 20 درصد میرسد. فردین آقابزرگی، کارشناس بورس که پیشبینی میکند بازدهی بورس در سال ۱۴۰۱ بیشتر از ۳۰ درصد باشد، در این خصوص به بورسان میگوید: اگر فرض کنیم شرایط پارامترهای موثر در بازار سرمایه به همین ترتیبی که الان هست ادامه یابد، یعنی جنگ اوکراین و روسیه به کشورهای دیگر ورود نکند، نرخ بهره به میزان فعلی باقی بماند، اوراق به ترتیب آخر سال ۱۴۰۰ کم منتشر شود، حجم نقدینگی با همین سرعت کنونی رشد کند و... از نظر من به دلیل عقب ماندن بورس از سایر کالاها چون، طلا، مسکن، ارز و دیگر بازارهای سرمایهای، در سال پیش رو بازار سرمایه رشد خواهد کرد.
به گفته این کارشناس بازار سرمایه عقبماندگی بورس در ۱۴۰۰ به دنبال ناهنجاریها در سال ۹۹ رخ داد. به این معناکه بدبینی به بازار سرمایه با شدتی رشد کرد که اصلاحات و تعدیلات قابل توجه در سود عملکرد شرکتها و صنایع تنها به اصلاح P/Eها منجر شد. او با تاکید بر این نکات میافزاید: بنابراین من فکر میکنم در سال ۱۴۰۱ تنها حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد بازار سرمایه در جبران عقبماندگی در سال ۱۴۰۰ رشد خواهد کرد.
آقابزرگی در ادامه با بیان اینکه علاوه بر این اصلاح، من فکر میکنم بورس از سایر بازارها بازدهی بیشتری خواهد داشت، افزود: تحلیلهای تکنیکال نشان میدهد که در میان مدت و بلندمدت بازدهی بورس بیشتر است. هم آثار تورم را که قطعا در سال ۱۴۰۱ خواهیم داشت در قیمت محصولات شرکتها خود را نشان خواهد داد و در سود و زیان آنها اثرگذار خواهد بود. از این رو بازار سهام نسبت به دیگر بازارها پیشرو خواهد بود.
رشد صادرات به کمک بورس میآید؟
علی سنگینیان که انتظار بازدهی 20 تا 30 درصدی بورس را در سال 1401 دارد در این خصوص میگوید: به دلیل انتظار بهبود قابل توجه تراز تجاری کشور در سال آینده رشد چندانی را برای قیمت ارز در سال آینده نمیبینم اما با توجه به بحران اوکراین بالا ماندن قیمت انرژی و مواد غذایی و برخی از کامودیتیها را عامل رشد بازار میدانم. محمد رضایی، کارشناس بازار سرمایه پیشبینی میکند بورس در سال 1401 بین 10 تا 20 درصد بازدهی داشته باشد، نظری مخالف این پیشبینی نظر دارد و به بورسان میگوید: به اعتقاد من بازدهی بورس در سال 1401 سه منشأ اصلی دارد. اول رشد واقعی سود شرکتها دوم، تورم و سوم رشد نسبت قیمت به درآمد بازار.به گفته این کارشناس بازار سرمایه، برای سال آینده قیمت کامودیتیها و کالاهای اساسی در بازارهای جهانی حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد پایینتر از قیمتهای اواخر سال 1400 خواهد بود که باعث میشود سود دلاری بازار حداقل ۱۰ درصد کاهش پیدا کند.او در ادامه اضافه میکند: از سوی دیگر من پیشبینی میکنم تورم نقطه به نقطه آخر سال 1401 حداکثر ۳۰ درصد باشد، نسبت قیمت به درآمد را بدون تغییر میبینم. مجموع این موارد، بازدهی شاخص کل را بین ۱۰ تا ۲۰ درصد قرار میدهد.
در تابستان بورس بیشترین بازدهی را ثبت خواهد کرد؟
پیمان حدادی که معتقد است در فصل تابستان بورس بیشترین بازدهی خود را ثبت خواهد کرد به بورسان میگوید: من فکر میکنم که رشد قیمتها در بازارهای جهانی ادامهدار خواهد بود و تاثیرش را در صورتهای مالی سه ماهه اول سال 1401 نشان خواهد داد این صورتهای مالی عمدتا در تیرماه منتشر میشوند و از این رو من فکر میکنم در فصل مجامع و بعد از آن شاهد رشد خوبی در بازار سرمایه باشیم. به گفته حدادی، از سوی دیگر باید توجه داشت که اگر توافق جهانی بین ایران، غرب، روسیه و چین انجام شود، اجرای آن چندماهی زمان نیاز دارد و آثارش را در تابستان خواهیم داشت.این کارشناس بازار سرمایه در ادامه افزود: عامل دیگر اینکه من فکر میکنم در 6-5 ماه آینده همه بازارهای موازی در رکود خواهند بود و این عاملی میشود که نقدینگی راهی بازار سرمایه شود.
چرا فصل بهار انتخاب دیگر کارشناسان بازار سرمایه بود؟
علی صالحی، دیگر کارشناس بازار سرمایه که فصل بهار را به عنوان پربازدهترین فصل سال برای بازار سرمایه انتخاب کرده است میگوید: من فکر میکنم که گزارشهای فصل زمستان شرکتها گزارش خوبی خواهد بود و سودهای خوبی شناسایی خواهند کرد و این مساله خود را در معاملات فصل بهار نشان خواهد داد.این کارشناس بازار سرمایه در ادامه افزود: اما به دلیل مسائلی چون اصلاح قیمتهای حاملهای انرژی، سودآوری شرکتها در فصلهای بعد ادامه نخواهد داشت. از طرف دیگر تاثیر رشد قیمتهای جهانی بر سودآوری شرکتها خودش را در گزارشهای سه ماه پایانی 1400 نشان خواهد داد و ما تاثیرش را در فصل بهار بازار سرمایه خواهیم دید. از این رو به نظرم بالاترین رقم شاخص در فصل بهار خواهد بود.وی با بیان اینکه بعد از فصل بهار نه اینکه بازار بریزد اما نوسانی و با تکیه بر تک سهمها خواهد بود، افزود: چراکه موج اعتماد مردم به بازار سرمایه به راحتی باز نخواهد گشت. البته اگر اتفاقی چون توافق رخ دهد که دولت برای کسب درآمد دست خود را از جیب شرکتها خارج کند، میتواند این روند بازگردد.