دولتی با هزینههای بیشمار
غلامرضا سلامی
یکی از اصلیترین موضوعاتی که باعث شده مشکلات کلیدی در اقتصاد ایران نادیده گرفته شوند، توجه به حواشی و پرداختن به موضوعاتی است که اولویت نیستند. در کشور ما همواره نهادها و مسوولان به دنبال پیدا کردن مقصر برای مشکلات هستند و آنقدر این دعواها بالا میگیرد که بعضا توجه به مسائل کلان فراموش میشود. در ماههای گذشته و با توجه به اینکه تمام قوای کشور از نظر سیاسی به یکدیگر نزدیک شده و یک خط فکری را دنبال میکنند، این انتظار به وجود آمد که مشکلات با سرعت بیشتری حل شوند اما همانطور که در فرایند بررسی بودجه مشخص شد، همچنان اختلاف نظرهای فراوانی باقی مانده و در تعیین یک مسیر واحد برای آینده اقتصاد ایران اما و اگرهای فراوانی وجود دارد. از سوی دیگر ما با دولتی طرفیم که در بخشهای مختلف اقتصادی حضور دارد و هزینههای فراوانی را در این حوزهها متحمل شده و با وجود تمام شعارها و برنامهها، هنوز راهکاری برای کاهش تصدیگری دولتی وجود ندارد. وقتی دولت بزرگ باشد، قطعا پیدا کردن منابع مالی برایش دشوار خواهد شد و وقتی اوضاع به هم میریزد این فشار تامین منابع مالی در تمامی بخشهای اقتصاد خود را نشان میدهد. در سالهای اخیر و با توجه به تحریمهای اقتصادی، بخشی از این فشار خود را نشان داده اما باید در نظر داشت که تمام مشکلات اقتصاد ما به تحریم باز نمیگردد. در واقع در صورتی که مذاکرات هستهای به نتیجه دلخواه برسد، میتوان انتظار داشت که در کوتاهمدت بخشی از مشکلات در تامین منابع اعتباری بهبود یافته و به این ترتیب فشار به بخشهایی چون نظام بانکی کشور کاهش یابد اما در بلندمدت باید فکری دیگر داشت. تا زمانی که ما برخی مبانی اقتصاد خود را اصلاح نکنیم و راههایی برای خروج از بحرانهای داخلی پیدا نکنیم، شرایط تغییر نخواهد کرد. ایران برای سالهای طولانی با مشکلاتی چون تورم، رکود، بیکاری و فشار بر تولید مواجه بوده و راهکار این مشکلات تنها زمانی پیدا خواهد شد که با در کنار هم قرار دادن تمام ظرفیتها، کاهش اختلافات و رسیدن به یک نگاه ملی و جمعی برای آنها چاره پیدا شود، در غیر این صورت حتی اگر تصمیم درستی گرفته شود نیز در بلندمدت قدرت تاثیرگذاری خود را از دست خواهد داد.