ارز دولتی و قیمت دارو

ناصر ریاحی

در حوزه دارو، باید میان دو نوع محصول تفاوت گذاشت. یک نوع از داروها که به او‌تی‌سی معروف هستند و شامل داروهای بدون نسخه یا مکمل‌ها یا ویتامین‌ها می‌شود، با توجه به اینکه آنقدر گران نبوده‌اند که دسترسی به آنها دشوار شود یا برای درمان ضروری نبوده‌اند، اساسا هیچگاه تحت پوشش بیمه نبوده و آزاد فروخته می‌شدند. داروهایی که در فرایند درمان ضروری هستند، تحت پوشش بیمه قرار دارند. این داروها با توجه به قرار گرفتن در فهرست بیمه‌ها، به شکلی ارزان‌تر در اختیار مردم قرار گرفته‌اند. در این بین برخی داروهای بیماری‌های خاص، حتی با قیمت ثابت در اختیار مردم قرار گرفته، به این ترتیب که مثلا اگر قیمت یک دارو در دوره‌ای 200 هزار تومان تمام می‌شده و در دوره‌ای به  یک میلیون تومان نیز رسیده، در نهایت با قیمت ثابت 10 هزار تومان به دست مصرف‌کننده رسیده است.

داروهای ضروری و مهم، هیچگاه وابسته به قیمت ارز، قیمت تمام شده تولید یا افزایش هزینه‌ها نبوده و از این رو دلیلی وجود ندارد که با حذف ارز 4200 تومانی، تغییری در قیمت نهایی برای مصرف‌کننده به وجود آید. همانطور که در برنامه دولت و مجلس آمده، باید مابه‌التفاوت افزایش قیمت دارو از سوی دولت پوشش داده شود. مثلا در حال حاضر اگر ارز واردات پنج هزار تومان به ازای هر یورو پرداخت می‌شده و بنا باشد با حذف ارز، قیمت آن به 30 هزار تومان برسد، دولت باید این 25 هزار تومان را به‌طور کامل پوشش دهد، به این ترتیب با حذف ارز، افزایش قیمتی رخ نخواهد داد و دولت به طریقی دیگر قیمت را پایین می‌آورد. در کنار آن، واردکننده حدود 10 درصد سود می‌گیرد. فاصله میان این افزایش قیمت نیز باید از سوی دولت جبران شود و به این ترتیب در این بخش نیز بنا نیست افزایش قیمتی رخ دهد. مگر اینکه بنا باشد داروها از فهرست حمایت بیمه خارج شوند که برنامه‌ای در این زمینه وجود ندارد. در اسفند ماه سال گذشته، برخی داروها یا مواد اولیه، با وجود آنکه در فهرست دریافت ارز قرار گرفتند و حتی ریال آن نیز از سوی واردکننده پرداخت شد، ارز را دریافت نکردند. به این ترتیب هنوز سرنوشت ارز و نحوه حمایت‌ها در این حوزه مشخص نیست و همین موضوع شاید مشکلاتی را در بازار ایجاد کرده باشد. با مشخص شدن تکلیف سیاست‌ها و حمایت‌ها می‌توان انتظار داشت که تغییری در قیمت داروهای ضروری مردم ایجاد نشود.