ارابه‌های مرگ و جاده‌های بی‌بازگشت
در مدت مشابه هیچ حادثه‌ای در دنیا این میزان قربانی نگرفته است
تصادفات رانندگی، قصه تکراری جغرافیایی که انگار جان انسان‌ها ارزان‌ترین کالایی است که در آن معامله می‌شود. وقتی حرف از آمار مرگ و میر در تصادفات رانندگی می‌زنیم، بی‌شک ایران یکی از اولین‌ها به شمار می‌رود. اینکه در مدت کمتر از یک ماه 1101 نفر در تصادفات رانندگی جان باخته‌اند، نشان می‌دهد که چقدر جان انسان‌ها هم برای خودشان و هم برای مسوولان بی‌ارزش است. در واقع سال‌هاست که پلیس راه به بی‌کیفیت بودن خودروهای ساخت داخل اشاره می‌کند اما متاسفانه هیچ اراده‌ای برای اینکه به این وضعیت سر و سامان بدهد وجود ندارد. مرگ ارزان سوغات مسافرت‌های نوروزی ما شده است. هیچ می‌دانید، در این مدت که 1101 انسان در کشور ما به دلیل تصادفات رانندگی جان باخته‌اند و البته حداقل دو برابر این تعداد مصدوم، مجروح یا معلول شده‌اند، در هیچ نقطه از جهان و به هیچ دلیلی چه طبیعی مانند توفان، سونامی، زلزله، ریزش کوه، بهمن یا حوادث معدن در چین، تصادف قطار در هند، جنگ در یمن، اوکراین، عملیات تروریستی در خاورمیانه، افغانستان، آفریقا یا تصادف‌های مرگبار در امریکای لاتین، چنین رقمی از کشتار انسانی ثبت نشده است. بررسی اعداد و ارقام این اتفاق‌ها نشان می‌دهد که چقدر این رقم از مرگ و میر در تصادفات زیاد و غیر قابل باور است. اما آیا می‌توانیم تمام این تلفات را دلیل بی‌توجهی رانندگان بدانیم در حالی که وقتی تصادف زنجیره‌ای رخ می‌دهد و 60 ماشین با یکدیگر تصادف می‌کنند، هیچ کدام از آنها «ایربگ»هایشان باز نمی‌شود؟ آیا می‌توانیم تمام این تلفات را به بی‌توجهی رانندگان ربط بدهیم وقتی جاده‌های کشور در بسیاری از نقاط حتی حداقل استانداردهای جاده‌سازی را ندارند؟ این که همیشه در هر شرایطی به دنبال مقصر می‌گردیم و استاد پاس دادن توپ به زمین دیگران هستیم، در این زمینه نمی‌تواند دردی از ما دوا کند. مرگ 1101 نفر یعنی عزادار شدن 1101 خانواده، یعنی بی‌سرپرست شدن خانواده‌ها، یعنی داغ دیدن و از مدار زندگی عادی خارج شدن همین تعداد خانواده. یعنی از هم پاشیدن همین تعداد خانواده که البته طرح صیانت از آن در مجلس به تصویب رسید اما هیچ کس به این مسائل و مشکلات توجه نکرد و همه به خانه‌نشین شدن زنان برای فرزند آوری، به ایجاد ممنوعیت برای فروش لوازم جلوگیری از بارداری و ... فکر کردند. کسی به این فکر نکرد که مرگ یک عضو خانواده می‌تواند بنیان یک خانواده را از هم بپاشد.
رقم واقعی تلفات نیمه دوم اردیبهشت مشخص می‌شود
دل خوش نکنیم به همین 1101 مرگ، به اینکه تمام شد و قرار نیست دیگر کسی در تصادف‌های جاده‌ای جان بسپارد، چرا که سازمان پزشکی قانونی اعلام کرده آمار دقیق مرگ و میر سفرهای نوروزی نیمه دوم اردیبهشت ماه اعلام می‌شود، پس باید منتظر افزایش تعداد مرگ و میرها باشیم. اتفاقی که کام همه را در سال نو تلخ کرد.
تلفات حوادث رانندگی نوروز امسال به ۱۱۰۱ نفر رسید
براساس آمار اولیه جمع‌آوری شده توسط واحد آمار سازمان پزشکی قانونی کشور، در نوروز ۱۴۰۱ (۲۵ اسفند ۱۴۰۰ تا ۱۵ فروردین۱۴۰۱)، یک هزار و ۱۰۱ نفر در حوادث رانندگی جان خود را از دست دادند که از این تعداد ۷۸۷ نفر مرد و ۳۱۴ نفر زن بودند. به گزارش سازمان پزشکی قانونی کشور، در تعطیلات نوروز سال جاری با توجه به افزایش قابل توجه حجم سفرها و ترددهای جاده‌ای، یک هزار و ۱۰۱ نفر جان خود را در حوادث رانندگی از دست دادند. از این تعداد ۸۰۰ نفر در محورهای برون شهری، ۲۳۱ نفر در مسیرهای درون شهری، ۶۰ نفر در مسیرهای روستایی و مابقی در سایر مسیرها جان باخته‌اند.
در تعطیلات نوروز امسال، استان‌های سیستان و بلوچستان با ۱۱۷، فارس با ۱۰۴ و کرمان با ۹۶ بیشترین و استان‌های اردبیل با چهار، چهارمحال و بختیاری با ۶ و قزوین با ۱۱ فوتی کمترین آمار کشته‌های تصادفات را داشته‌اند.
مرگ روزانه ۵۵ نفر در نوروز امسال
بر اساس این گزارش در نوروز امسال به‌طور میانگین روزانه ۵۵ نفر در حوادث رانندگی جان خود را از دست داده‌اند در حالی که این رقم در مدت مشابه سال قبل، روزانه ۴۹ نفر ثبت شده بود. همچنین مقایسه آمار اولیه تلفات تصادفات نوروز امسال با آمار اولیه سال گذشته بر اساس میانگین روزانه نشان می‌دهد که تعداد کشته‌های تصادفات در نوروز امسال با رشد ۱۱.۹ درصدی مواجه بوده است. (ایام نوروز سال ۱۴۰۰ (به علت کبیسه بودن سال ۱۳۹۹ و افزوده شدن روز ۳۰ اسفند به ایام طرح نوروزی)، ۲۱ روز و ایام نوروز سال ۱۴۰۱، ۲۰ روز بوده؛ به همین دلیل برای مقایسه آمار تلفات از میانگین روزانه استفاده شده است.) تعداد کشته‌های تصادفات در نوروز سال گذشته بر اساس آمار اولیه همان سال، هزار و ۳۳ نفر گزارش شده بود که امسال به هزار و ۱۰۱ نفر رسید. (آمار نهایی تلفات تصادفات نوروز ۱۴۰۰، هزار و ۸۰ نفر است.)
بیشترین تلفات در روز پنجم فروردین
بر اساس این گزارش و طبق بررسی صورت گرفته در مورد تعداد تلفات هر روز، بیشترین آمار کشته‌های حوادث رانندگی نوروز سال جاری در روز جمعه پنجم فروردین ماه ۱۴۰۱ با ثبت۸۰ فوتی وکمترین آن با ۲۵ فوتی در روز ۱۴ فروردین ثبت شده است. پزشکی قانونی دراین گزارش یادآوری کرده است؛ آنچه در این خبر به عنوان آمار تلفات تصادفات نوروزی ۱۴۰۱ اعلام شده، آمار اولیه حوادث رانندگی است و آمار نهایی و قطعی تلفات، نیمه دوم اردیبهشت سال جاری از سوی سازمان پزشکی قانونی کشور منتشر خواهد شد.
مرگ روزانه تصادفات رقم بالایی است
حسن نوروزی، کارشناس حوادث جاده‌ای درباره رقم مرگ و میر روزانه در تصادفات کشور به «تعادل» می‌گوید: متاسفانه رقم مرگ و میر روزانه تصادفات جاده‌ای در تعطیلات نوروز و تابستان رقم بالایی است، امسال بر اساس اعلام پزشکی قانونی در تعطیلات نوروز رقم روزانه 55 فوت بر اثر تصادف ثبت شده است که می‌تواند زنگ خطری برای ما باشد. مساله اینجاست که این مرگ و میرها عوامل مختلفی دارد، از جمله استاندارد نبودن خودروها، عدم توجه رانندگان، وضعیت بد جاده‌ها و... بی‌توجهی به این آمار و ارقام یعنی بی‌توجهی به جان انسان‌ها. فقط مساله مرگ و میر نیست، افرادی که در این تصادفات معلول می‌شوند، تا پایان عمر هزینه‌ای بر دوش دولت می‌گذارند، وضعیت زندگی آنها به کلی تغییر می‌کند، ممکن است برای همیشه از کار افتاده شوند و تامین معیشت برایشان ممکن نباشد و نیاز به کمک سازمان‌ها و نهادهای دولتی داشته باشند. هزینه‌های درمانی آنها را هم باید لحاظ کنیم. از سوی دیگر نیروی کاری که از دست می‌رود. همه اینها مسائلی است که دولت باید به آن توجه داشته باشد.
او در بخش دیگری از سخنانش می‌افزاید: متاسفانه وضعیت جاده‌های کشور بسیار بد است، باید با خودمان رو راست باشیم. ایمنی در جاده‌های ایران با استانداردهای جهانی فاصله زیادی دارد، آسفالت جاده‌ها مستهلک شده و همین مساله دلیل نیمی از تصادفات جاده‌ای است. نمی‌توانیم این مسائل را نادیده بگیریم و بخواهیم تقصیر تمام تصادفات را بر گردن راننده‌ها بیندازیم. وقتی خودروها استاندارد نیستند، جاده‌ها استاندارد نیستند، قطعا تصادفات باعث بالا رفتن آمار مرگ و میر و معلولیت می‌شوند.
نوروزی می‌گوید: چرا مردم نام پراید را ارابه مرگ گذاشته‌اند. چرا خودروهای تولید داخل تست تصادف نمی‌دهند، چرا قبل از اینکه خودروها به بازار فروش بروند، از نظر استقامت بدنه در تصادفات بررسی نمی‌شوند، اینکه فقط خودرو تولید کنیم و با قیمت‌های نجومی در اختیار مردم بگذاریم درست نیست. وقتی قیمت پراید به 200 میلیون تومان می‌رسد، باید حداقل استانداردها را دارا باشد، نه اینکه در تصادفات به مشتی آهن قراضه تبدیل شود. قطعاتی که در خودروها استفاده می‌شود باید مورد بررسی قرار بگیرد. چرا ترمز اکثر خودروهای ساخت داخل مشکل دارد. چرا کیسه هوا که برای کم کردن فشار تصادف در ماشین کار گذاشته شده هنگام تصادف باز نمی‌شود. در حالی که شدت ضربه به قدری بالا بوده که خودرو را مچاله کرده است؟ اینها مسائلی است که تولید‌کنندگان خودروهای داخلی باید پاسخگو باشند. بیشترین مرگ و میرها در تصادفات متعلق به پراید و سمند است. مگر سمند قرار نبود خودرو ملی باشد، یا فقط این عنوان را با خود یدک می‌کشد در حالی که هیچ ایمنی ندارد.
در شرایط عادی روزانه 44 نفر در تصادفات جان می‌دهند
البته اگر بخواهیم رقم مرگ و میر در تصادفات جاده‌ای طی نوروز امسال را با رقم مرگ و میری که هر روزه در کشور بر اثر تصادفات رخ می‌دهد مقایسه کنیم، خیلی هم افزایش چشمگیری نداشته است. در واقع وقتی بر اساس اعلام سازمان‌های مربوطه روزانه در کشور 44 نفر بر اثر تصادفات جان خود را از دست می‌دهند، در نوروز که میزان سفرها خیلی بیشتر است افزایش 10 نفر چندان هم غافلگیر‌کننده نیست، اما اگر به این فکر کنیم که حتی یک مرگ هم زیاد است آن وقت می‌فهمیم که روزانه چه فاجعه تلخی در کشور رخ می‌دهد.
