فرش سبز بورس برای مجامع

پس از آنکه فعالان بازار سرمایه به این باور رسیدند که دلار ۱۵ یا ۲۰ هزار تومانی، وعده‌ای بیش نیست، بازار سرمایه هم کمی جان گرفت و از ابتدای امسال رشد ملایمی در کارنامه بازار سرمایه ثبت شده است. البته به‌رغم آنکه شاخص کل بورس بعد از مدت‌ها مجددا کانال یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحدی را از آن خود کرده، اما هنوز تا جبران ضرر و زیان سهامدارانی که سال ۹۹ وارد این بازار شده بودند، راه درازی باقی است. امیر سیدی کارشناس بازار سرمایه در این خصوص بیان کرد: عوامل تاثیرگذار بر بازار سرمایه را می‌توان به چند دسته تقسیم‌بندی کرد اما نکته اینجاست که بازار سرمایه ما به‌طور سنتی قبل از شروع مجامع، سبز می‌شود و معمولا هرساله از فروردین‌ماه تا پایان فصل مجامع بازار سرمایه روند مثبتی دارد. نکته بعدی این است که بازار سرمایه یک دوره اصلاح نسبتا بلندمدت را پشت‌سر گذاشته است؛ البته تجربه اصلاح یا روندهای نزولی و فرسایشی بلندمدت‌تر هم در کارنامه بازار سرمایه وجود دارد. سیدی کارشناس بازار سرمایه اظهار کرد: از منظر عوامل بنیادی، تورم در اقتصاد ایران کاهش نداشته و ضمن اقتصاد جهانی هم در حال تجربه کردن یک موج تورمی است و اگر در اقتصاد جهانی تورم شکل بگیرد، در کشورهایی همچون کشور ما که اقتصاد ضعیف‌تری دارند، تورم به‌اندازه پایه تورم قبلی به علاوه تورم جهانی خواهد بود. سیدی گفت: به‌طور مثال اگر پایه تورم ما به‌طور میانگین ۲۰ درصد باشد و تورم مواد غذایی در امریکا به ۲۰ درصد برسد، ما تورم ۴۰ درصدی خواهیم داشت! نکته بعدی این است که قیمت کامودیتی‌ها در بازارهای جهانی رشد کرده و بسیاری از صنایع و شرکت‌های بورسی ما کامودیتی‌محور هستند.

    ریسک‌های بورس

سیدی اظهار کرد: به‌هرحال با ریسک بزرگی به نام دولت هم مواجه هستیم و هر لحظه امکان دارد که دولت با یک تصمیم ناگهانی، سودآوری شرکت‌های صنایع بورسی را تحت تاثیر قرار دهد. مثل تصمیمی که در مورد صادرات گروه فلزات اتخاذ شد و کل زنجیره فلزات را تحت تاثیر قرار داد. این فعال بازار در گفت‌وگو با بورس‌نیوز با اشاره به اینکه در شرایطی که دولت با کسری بودجه مواجه است، چنین اتفاقاتی دور از انتظار نیست تاکید کرد: به دلیل همین نگرانی‌هاست که صنعت پالایشی با وجود افزایش قیمت نفت و پتانسیل بالا برای رشد سودآوری، رشد چندانی نکرده است و اقبال سرمایه‌گذاران عمدتا متوجه سهامی است که دولت کمتر امکان دستکاری در سود آنها را داشته باشد. وی اضافه کرد: حتی صنعت خودرو به‌رغم اخبار مثبت مربوط به این صنعت، همچون همیشه به خبرهای مثبت واکنش نشان نمی‌دهد و هرچند که صنعت خودرو پتانسیل رشد دارد و قیمت خودرو هم افزایش داشته و اگر در دو شرکت بزرگ خودروسازی کشور اصلاح ساختاری صورت بگیرد، شاهد رشد و سودآور شدن این شرکت‌ها هم خواهیم بود. کمااینکه به‌جز دو شرکت ایران‌خودرو و سایپا، سایر شرکت‌های خودروسازی خصوصی زیان‌ده نیستند. سیدی در ادامه در پیش‌بینی وضعیت گروه پتروشیمی گفت: برخی سهم‌های گروه پتروشیمی ما با توجه به اتفاقاتی که در بازارهای جهانی رخ داده، چشم‌انداز روشن پیش‌رو دارند؛ چراکه برخی محصولات پتروشیمی در حالت عادی هم در بازارهای جهانی با کمبود عرضه مواجه بوده و تحت تاثیر جنگ روسیه و اوکراین، این کمبود تشدید شده است. البته این نگرانی وجود دارد که در سال‌های آینده نرخ خوراک پتروشیمی‌ها مجددا دستکاری شود و سقفی که برای خوراک پتروشیمی‌ها تعیین‌شده بلندمدت نیست.

    اشتباه دولت در اخذ مالیات سنگین  از بورسی‌ها

این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: دولت به لحاظ مباحث مالیات و مالیات بر ارزش‌افزوده، شریک تمامی کسب‌وکارهای فعال در کشور است و به همین دلیل هرچقدر سودآوری شرکت‌ها افزایش یابد، سهم دولت از درآمدهای مالیاتی هم بیشتر خواهد شد. همه جای دنیا دولت‌ها مسائل و مشکلات خود را با همین سهم مالیاتی برطرف می‌کنند و دوباره اقدام به دستکاری در سود شرکت‌ها برای سهم بیشتر نمی‌کنند. رویکرد فعلی دولت ما اشتباه است و امیدواریم دولت به همان سهمی که از درآمدهای مالیاتی دارد، قناعت کند.

    ارزنده‌های بورس و سهم‌های کوچک

سیدی در خصوص وضعیت سهم‌های کوچکی که از رشد بازار سرمایه جامانده‌اند، اظهار کرد: به نظر می‌رسد بازار سرمایه با در نظر گرفتن احتمال دستکاری سود شرکت‌های بزرگ بازار توسط دولت، به‌درستی به سمت گروه‌های کوچک‌تر بازار متمایل شده ضمن اینکه از منظر ارزندگی در حال حاضر اکثریت سهم‌های بازار سرمایه ارزنده هستند. این کارشناس بازار سرمایه در ادامه با اشاره به ارزندگی سهم‌ها، تاکید کرد: قیمت‌ها نسبت به سال ۹۹ حداقل رشد ۱۰۰ درصدی داشته و اگرچه نرخ ارز در مقایسه با سایر بازارها رشد کمتری داشته، اما کماکان چشم‌انداز نرخ ارز هم‌افزایشی است. وی همچنین اضافه کرد: با توجه به تورم داخلی و جهانی، ارزش جایگزینی شرکت‌های بورسی نسبت به سال ۹۹ افزایش قابل‌توجهی داشته است و حتی اگر بعضی از این کسب‌وکارها ازجمله شرکت‌های پالایشگاهی با ریسک احتمال نوسان سودآوری مواجه باشند، اما به دلیل ارزش جایگزینی بالا، پتانسیل رشد دارند. به‌طور کلی راه‌اندازی هر یک از این شرکت‌ها و صنایع بورسی در حال حاضر نیازمند سرمایه‌گذاری قابل‌توجهی خواهد بود و بازار سرمایه ما در قیمت‌های فعلی قطعا ارزنده است.

   گروه‌های مناسب برای سرمایه‌گذاری

سیدی در معرفی سایر گروه‌های مناسب برای سرمایه‌گذاری عنوان کرد: هنوز برخی صنایع ارز ۴۲۰۰ تومانی دریافت می‌کنند و اگرچه دولت به سبب برخی نگرانی‌ها، حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی را به تعویق می‌اندازد، ولی به نظر می‌رسد دولت باید به زودی تکلیف ارز ۴۲۰۰ تومانی را مشخص کند. در صورت حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی، بعضی صنایع (غذایی، دارویی و زراعی) که تاکنون ارز ۴۲۰۰ تومانی دریافت می‌کرده‌اند، متاثر شده و رشد خوبی در درآمدهای فروش و به دنبال آن سودآوری خواهند داشت و به همین علت هم اخیرا مورد اقبال بازار قرار گرفته‌اند. این فعال بازار سرمایه همچنین افزود: علاوه بر این تک‌سهم‌هایی در گروه فنی- مهندسی و تجهیزات و… در بازار سرمایه وجود دارند که هم در بازار سرمایه و هم خارج از این بازار، بی‌رقیب بوده و از مزیت برخوردار هستند. در شرایطی که زنجیره تولید کالا در دنیا دچار اختلال جدی شده و تحت تاثیر جنگ روسیه و اوکراین در برخی حوزه‌ها کمبودهایی هم ایجاد شده، خودبه‌خود هم در بازار داخل و هم در بازارهای صادراتی تقاضای خوبی برای کالاهای تولیدی صنایع بورسی ایجاد خواهد شد و انتظار می‌رود قیمت این کالاها با قیمت‌های جهانی همراستا شود، چراکه نمی‌توان قیمت‌ها را خیلی آربیتراژی تعیین و دلالی را تقویت کرد. این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: با در نظر گرفتن کلیه شرایط و عوامل تاثیرگذار بر بازار سرمایه، به‌رغم رشد چند هفته اخیر در بازار سرمایه این بازار هنوز از منظر بنیادی پتانسیل رشد دارد. انتظار می‌رود شاخص کل بورس رشد خوبی داشته باشد، اما این رشد احتمالا با تعداد محدودی از نمادها انجام خواهد شد. البته هر شرکتی که پتانسیل‌هایی داشته باشد، در حال رشد است، اما رشد سهم‌های کوچک‌تر بازار اثر چندانی روی شاخص کل بورس ندارد.

    بورس صعودی می‌ماند

نیما میرزایی، کارشناس بازار سرمایه می‌گوید: پیش‌بینی برای بازه زمانی یک ساله، دشوار بوده و می‌تواند خطاهایی داشته باشد. اما محتمل‌ترین سناریوها این است که برجام در هفته‌های ابتدایی سال وارد فاز جدید و گام بعدی اجرایی شدن می‌شود. دولت نیز دلار نیما را در طول سال ۱۴۰۱ به‌طور میانگین در حوالی ۲۵ هزار تومان کنترل خواهد کرد. بنابراین از طرفی دیگر، بازارهای گوناگون از جمله بورس با رکود غیر تورمی روبرو خواهند بود. همچنین احیای برجام نوید افزایش سودآوری شرکت‌های بورسی را می‌دهد. جمع‌بندی تمامی این عوامل، پیام آور روند نوسانی بورس با برآیند رشد بیشتر از تورم تا پایان سال است. با توجه به رکود موجود در بازار نمی‌توان انتظار رشدهای دسته جمعی در تمام گروه‌ها را داشت و پول بین صنایع مختلف در گردش خواهد بود. خوش‌بین هستم که با توجه به اخبار مربوط به برجام و اخبار قوی حمایتی مربوط به صنایع بانکی و خودرویی، در ابتدای سال و با پول محدود موجود، بازار روی خوش به صنایع ریالی نشان دهند و صنایع دلاری ریزش و صعود سنگین نداشته باشند. پیش‌بینی می‌شود در ادامه با نزدیک شدن به فصل مجامع، بازار به سمت سهم‌های سود ساز و اصطلاحا دلاری سوق پیدا کند. همچنین به نظر می‌رسد امسال نیز سود شرکت‌ها علی رغم افت دلار در بازار آزاد و رکود نسبی بازارها، با رشد روبه رو شود و سود مناسبی را نصیب سهامداران کند. برای ۶ ماه دوم سال باید اخبار و تحولات جدید را رصد کرده و بدانیم که جریان نقدینگی به سمت کدام بخش از بازار تمایل دارد.