ورود کالا بدون ثبت سفارش و تعیین منشأ ارز ممنوع است
گروه بانک و بیمه| محسن شمشیری |
بانک مرکزی در بخشنامه‌ای ممنوعیت واردات کالا به کشور بدون ثبت سفارش و تعیین منشأ ارز را به شبکه بانکی ابلاغ کرد.
بر اساس ابلاغ 24 اردیبهشت 1401 این بانک به شبکه بانکی و مبتنی بر مصوبه ستاد مقابله با تحریم شورای عالی امنیت ملی «واردات کلیه کالاها به صورت تجاری به کشور، اعم از مناطق آزاد تجاری - صنعتی و ویژه اقتصادی و سایر مبادی ورودی بدون ثبت‌سفارش و تعیین منشأ ارز بانک مرکزی ممنوع است» ضمناً خاطرنشان می‌سازد این بخشنامه تا پایان بهمن ماه سال ۱۴۰۱ معتبر است.
بازار طلا و سکه تعدیل شد
روز یکشنبه، ۲۵ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۱ در بازار آزاد هر دلار امریکا از 29900 تا 30470 تومان معامله شد. همچنین با اعلام هر اونس جهانی طلا به قیمت 1813 دلار، سکه به 14 میلیون و 500 هزار تومان رسید. همچنین نرخ دلار در صرافی‌های بانکی با ۱۱۴ تومان کاهش نسبت به روز گذشته ۲۵ هزار و ۵۵۶ تومان معامله شد. قیمت فروش یورو با ۱۵۳ تومان کاهش نسبت به روز کاری گذشته برابر با ۲۸ هزار و ۲۶۵ تومان بود.قیمت خرید هر دلار ۲۵ هزار و ۳۰۲ تومان و نرخ خرید هر یورو نیز ۲۷ هزار و ۹۸۴ تومان اعلام شد. علاوه بر این، بهای خرید دلار در بازار متشکل ارزی ۲۵ هزار و ۶۵۲ تومان و نرخ فروش آن ۲۵ هزار و ۸۸۵ تومان بود.این در حالی است که نرخ خرید یورو در این بازار ۲۶ هزار و ۷۰۹ تومان و نرخ فروش آن نیز ۲۶ هزار و ۹۵۲ تومان اعلام شد.همچنین، در سامانه نیما در معاملات، حواله یورو به قیمت ۲۶ هزار و ۲۸۱ تومان فروخته و حواله دلار به بهای ۲۵ هزار و ۲۴۰ تومان معامله شد. قیمت سکه طرح جدید (یکشنبه، ۲۵ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۱) با ۲۵۰ هزار تومان افزایش نسبت به روز گذشته به ۱۴ میلیون و ۴۵۰ هزار تومان رسید.سکه تمام بهار آزادی طرح قدیم نیز با قیمت ۱۳ میلیون و ۶۰۰ تومان معامله شد. همچنین نیم‌سکه بهار آزادی هفت میلیون و ۸۵۰ هزار تومان، ربع سکه چهار میلیون و ۸۵۰ هزار تومان و سکه یک گرمی ۲ میلیون و ۷۵۰ هزار تومان قیمت خورد.علاوه بر این، در بازار طلا نیز نرخ هر گرم طلای ۱۸ عیار به یک میلیون و ۳۸۰ هزار تومان رسید و قیمت هر مثقال طلا ۵ میلیون و ۹۸۰ هزار تومان شد.اونس جهانی طلا نیز با قیمت یک‌هزار و ۸۱۲ دلار و ۳۳ سنت معامله شد.
در ساعات صبح نیز قیمت طلای 18 عیار هر گرم یک میلیون و 366 هزار تومان، قیمت سکه تمام‌بهار آزادی طرح قدیم 13 میلیون و 400 هزار تومان و قیمت سکه تمام‌بهار آزادی طرح جدید نیز 14 میلیون و 150 هزار تومان است.قیمت نیم‌سکه بهار آزادی 7 میلیون و 800 هزار تومان، ربع سکه بهار آزادی 4 میلیون و 800 هزار تومان و سکه یک‌گرمی 2 میلیون و 750 هزار تومان تعیین شد.هر مثقال طلا در بازار داخلی، 5 میلیون و 918 هزار تومان ارزش‌گذاری شده است؛ ضمن اینکه قیمت هر اونس طلا در بازارهای جهانی 1812 دلار است.
علاوه بر این، در صرافی‌های بانکی قیمت فروش دلار 25 هزار و 621 تومان و قیمت خرید دلار از مردم 25 هزار و 366 تومان تعیین شده است. قیمت فروش یورو نیز معادل 28 هزار و 362 تومان و قیمت خرید یورو نیز 28 هزار و 79 تومان اعلام شده است. نایب‌رییس اتحادیه طلا و جواهر تهران با بیان اینکه بازار طلا و سکه با تعدیل همراه شده است، گفت: حباب سکه از یک میلیون تومان به ۸۷۰ هزار تومان کاهش یافته است. محمد کشتی‌آرای با اشاره به کاهش جهانی قیمت طلا در روزهای اخیر، اظهار داشت: روند نزولی قیمت جهانی طلااز ۳ هفته قبل آغاز شده و همچنان ادامه دارد؛ در یک هفته گذشته ۷۱ دلار هر اونس طلا کاهش قیمت داشته است. وی گفت: در بازار داخلی برخلاف کاهش چشم گیر قیمت اونس طلا، با نوسانات قیمت ارز بازار آزاد ناشی از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی، قیمت‌ها در روزهای پایانی هفته گذشته به بالاترین سطح چند ماه اخیر رسید. این فعال بازار طلا و جواهر ضمن اشاره به اینکه از روز شنبه بازار تعدیل شده است، افزود: طی دو روز گذشته قیمت‌ها در بازار مطابق روال قبل و براساس عرضه و تقاضا نوسان دارد.
کشتی آرای گفت: مدیریت بانک مرکزی در بازار مانع از تشدید نوسانات ارزی شد و همین امر نیز جلوی افزایش قیمت‌ها در بازار طلا و سکه را گرفت؛ تقاضا برای خرید طلا و سکه در روزهای گذشته افزایش یافته بود ولی با مدیریت بازار و کاهش نوسانات ارزی، قیمت‌ها در بازار طلا و سکه هم با تعدیل همراه شده است. وی با بیان اینکه حباب سکه جدید روز پنج‌شنبه بالای یک میلیون تومان بود ولی با کاهش تقاضا، حباب سکه به ۸۷۰ هزار تومان کاهش یافته است، تصریح کرد: در روزهای آینده قیمت جهانی طلا در همین محدوده ۱۸۰۰ دلار باقی خواهد ماند و میل به افزایش برای قیمت جهانی طلا پیش بینی نمی‌شود و قیمت ارز نیز در همین محدوده ۳۰ هزار تومان باقی خواهد ماند برهمین اساس پیش بینی می‌شود که در دو سه روز آینده نیز قیمت‌ها در همین سطح باقی بماند.
احتمال جایگزینی نرخ حاشیه بازار تا هفته آینده
با وجود گذشت حدود یک هفته از ابلاغ مصوبه کاهش سود بازرگانی، مصوبه مربوطه به تازگی از سوی وزارت صمت به گمرک ایران ابلاغ شده و حداقل یک هفته دیگر تا تعیین‌تکلیف نرخ ارز و افزایش آن به نرخ حاشیه بازار زمان لازم است که تکلیف واردکنندگان نیز روشن خواهد شد. بر این اساس همچنان محاسبات بر مبنای ارز ۴۲۰۰ انجام می‌شود. نامه‌ای که اخیرا از سوی عباسپور- مدیرکل دفتر مقررات صادرات و واردات وزارت صمت- به وکیلی- مدیرکل دفتر واردات گمرک ایران- اعلام شده بیانگر ابلاغیه مصوبه هیات وزیران در خصوص اصلاح ۴۴۰ ردیف تعرفه شامل کاهش و افزایش سود بازرگانی، تفکیک، ایجاد، حذف و اصلاح شرح ردیف تعرفه‌ها، طبقات سود بازرگانی سال جاری، موارد استثناء و اعمال اصلاحات سیستم هماهنگ شده توصیف و کدگذاری کالا، است.
مصوبه، دیروز به گمرک رسید
با وجود اهمیت تسریع در تعیین تکلیف نرخ ارز محاسباتی در حقوق ورودی که طبق قانون بودجه امسال باید انجام شود، گر چه کاهش سود بازرگانی در ۱۷ اردیبهشت ماه در دولت مصوب و جهت اجرا به دستگاه‌های ذیربط ابلاغ شد ولی نامه وزارت صمت در ۲۱ اردیبهشت ماه صادر و آن طور که گمرک به ایسنا اعلام کرده روز گذشته یعنی ۲۴ اردیبهشت به گمرک ایران ابلاغ شده است.
احتمالا تا یک هفته دیگر ارز ۴۲۰۰ از گمرک خارج می‌شود
لطیفی - سخنگوی گمرک - در این رابطه گفت که با توجه به ابلاغ اخیر وزارت صمت، باید ابتدا تغییرات لازم در سامانه‌ها پیاده‌سازی شود؛ به‌طوری که سود بازرگانی و نحوه محاسبه آن در سامانه جامع تجارت و سامانه جامع گمرکی اعمال شده و در ادامه واردکنندگان بتوانند با تغییرات جدید اقدام کنند. وی گفت: به نظر می‌رسد تا اواخر هفته جاری برای اعمال تغییرات سود بازرگانی در محاسبات گمرکی در سیستم زمان لازم باشد و بعد از آن تغییر نرخ ۴۲۰۰ به نرخ ETS اعمال خواهد شد.
کاهش حقوق گمرکی آماده ورود به دولت
اما در رابطه با کاهش حقوق گمرکی سایر کالاها که پیش از آن قرار بود اتفاق بیفتد، سخنگوی گمرک گفت: ظاهرا بررسی‌ها در وزارت صمت انجام شده و برای ارایه به دولت آماده است که در صورت موافقت دولت، در مجلس یا سران قوا مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
واردکنندگان مابه‌التفاوت را بپردازند
جریان تغییرات اخیر به تبصره ۷ قانون بودجه سال جاری بر می‌گردد که طبق آن، نرخ ارز محاسبه ارزش گمرکی کالاهای وارداتی اعم از اساسی و غیراساسی (عمده آن اقلام مرتبط با تولید است) از ۴۲۰۰ تومان به نرخ سامانه معاملات الکترونیک (ETS) که نرخ حاشیه بازار و حدود پنج برابر است، افزایش یافت. برای کالاهای اساسی، حقوق گمرکی از چهار درصد تعیین شده در قانون امورگمرکی به یک درصد کاهش یافت ولی برای سایر کالاها بدون تغییر باقی ماند.
بر این اساس با توجه به آثار تورمی حذف ارز ۴۲۰۰ از محاسبات حقوق ورودی، مقرر شد سود بازرگانی به همراه حقوق گمرکی سایر کالاها کاهش پیدا کند. چندی پیش با پیشنهاد وزارت صمت، سود بارزگانی در ۴۴۰ ردیف تعرفه کاهش پیدا کرد و به دستگاه‌های مربوطه ابلاغ شد که باید در گمرک و وزارت صمت پیاده‌سازی شود. با این حال تکلیف حقوق گمرکی سایر کالاها هنوز مشخص نشده است. طبق قانون، حذف ارز ۴۲۰۰ و جایگزینی نرخ جدید در حقوق ورودی از ابتدای امسال اعمال خواهد شد و کالاهایی که تاکنون ترخیص شده‌اند نیز در برخواهد گرفت، گمرک از ابتدای سال از صاحبان کالا تعهد دریافت کرده و به محض اعمال نرخ‌های جدید مابه‌التفاوت را دریافت می‌کند. این درحالی است که گذشت دوماه از سال و عدم تعیین تکلیف نرخ ارز، موجب بلاتکلیفی واردکنندگان و گلایه‌های آنها شده است.
این در حالی است که در نیمه فروردین ماه امسال و با ابلاغ قانون بودجه، گمرک ایران از حوزه فناوری اطلاعات و امنیت فضای مجازی خود خواسته بود که با توجه به الزام قانون بودجه، برای اعمال نرخ ETS در سامانه جامع گمرکی جهت محاسبه ارزش گمرکی کالای وارداتی اقدام کند.
ریسک بالای سرمایه‌گذاری در بازار ارز
افزایش عمق بازار متشکل ارزی در کنار سامانه نیما دست بانک مرکزی را برای ایجاد ثبات در بازار ارز بازتر از گذشته کرده و طی ماه‌های اخیر هرچند فراز و فرودهایی را در نرخ ارز شاهد بودیم اما این نوسانات تحت کنترل در آمده است. بازار ارز در هفته‌های اخیر به دلیل انتشار اخبار غیراقتصادی و ایجاد فضاسازی منفی و روانی از سوی گروهی از نوسان‌گیران با نوسانات افزایش مواجه شد. در این میان، بازارساز با توجه به رسالتی که دارد، با رصد هوشمندانه در طرف‌های عرضه و تقاضا و استفاده از دو بال اجرایی خود یعنی بازار متشکل ارزی در بخش اسکناس و سامانه نیما در بخش حواله ارزی، با برنامه و سیاست مشخصی سعی داشته است تا ضمن هشدار به مردم در خصوص ریسک بالای سرمایه‌گذاری در این بازار، تعدیل شاخص ارزی را تسهیل بخشد. برنامه‌ای که حالا با توجه به افت محسوس دلار از کانال ۳۰ هزار تومان در بازار غیررسمی و آزاد، نشانه‌هایی از موفقیت آن به چشم می‌خورد.
