شفافسازی مبادلات با قانون جدید چک
حسن فروزانفرد
قانون جدید چک هم در زمینه شفافسازی فعالیتهای مالی اوضاع را بهتر کرده و بهبود خواهد داد و هم ابزار کمککننده به سازمان امور مالیاتی کشور برای شفافیت تعاملات مالی و تجاری است. کاهش قابل توجه چکهای برگشتی با اجرای قانون جدید چک، نشان میدهد که چک از جایگاه خودش به عنوان یک ابزار مبادله کاملا خارج شده و کارکردهای متفاوتی پیدا کرده بود، اما امروز دوباره اعتبار خود را دوباره به دست آورده است. تغییر تحولات در قانون که بانک مرکزی متولی آن بود عملکرد چک را ساماندهی کرد که به نظر من مثبت بود. قانون جدید چک هم در زمینه شفافسازی فعالیتهای مالی اوضاع را بهتر کرده و بهبود خواهد داد و هم ابزار کمککننده به سازمان امور مالیاتی کشور برای شفافیت تعاملات مالی و تجاری است. چک در مسیر خودش تبدیل به یک حواله شد یعنی اینکه لازم است یک عددی در یک دوره مشخص بین دو نفر جابهجا شود، چک بتواند کارکرد واقعی خود را در این بخش داشته باشد. قانون جدید کمک کرد تا چک به عنوان یک ابزار صرف برای وام گرفتن و تعهد دادن خارج شود، این تغییرات و پافشاریها روی اجرای قانون جدید تا اندازه زیادی هم توانسته عادتها و رفتار اجتماعی را به مرور دچار تغییر کند که از این زاویه میتوانیم بگوییم دستاورد خوبی داشته است. ضمن اینکه پایبندی به این قانون و به مرور پیش رفتن آن میتواند نتایج بهتری ایجاد کند. اصولا اینکه دسترسی به اطلاعات پایه و هماهنگ کردن پایگاههای داده میتواند دستاوردهای داشته باشد، محدود به حوزه سر و سامان دادن به قانون چک نیست. واقعیت این است که در حکمرانی جدید ارتباط درست و موثر بین اطلاعات پایه و پایگاههای داده میتواند زمینهها را برای ارتفای سرویس خدمات و اثربخشی و کیفیت آنها بهبود دهد. در مورد قانون چک هم اگر پایگاههای داده نبودند و یکپارچهسازی نحوه جمعآوری اطلاعات شکل نمیگرفت، قطعا توفیقی حاصل نمیشد. بنابراین مهمتر از قانون به معنای جزییاتی که در قانون نوشته شده، پیش زمینه تحولی در حوزه اطلاعات و نحوه جمعآوری و نگهداری و انتقال آن است که اثرگذار است و اصلاحات قانون نیز به استناد این توانمندیهاست. باید از این موضوع درس بگیریم و آن را نشانه کنیم که از ابزار پایگاههای داده و یکپارچهسازی آنها به جای تولید سامانههای روزمره و جدید بهره ببریم. استفاده درست از اطلاعاتی که جمعآوری شده میتواند زمینهساز اصلاحات و بهبود در حوزههای متنوع باشد. با این وضعیت که هر فردی به مشکلی برخورد یک سامانه جدید و جداگانه ایجاد شود و مردم دهها بار اطلاعات خود را در چندین سامانه جدید ثبت کنند نتیجهای حاصل نمیشود. در گذشته هم وقتی پایگاههای اطلاعات و داده بانکها از هم جدا بودند شاهد بودیم که نتیجه مهمی حاصل نشد اما زمانی که یکپارچه شدند دستاوردهای خوبی حاصل شد. موضوع فقط تغییر در قانون چک نیست و علت تغییر قانون و اینکه توانست تغییر کند هم این بود که دوباره به موضوع نگاه کردیم و روش جدیدی را برای اداره امور به رسمیت شناختیم.