کرونا، وبا، تب کریمه کنگو؛ کدام بیشتر قربانی می‌گیرد

گلی ماندگار|

 همه عوامل دست به دست همه داده‌اند تا شیوع انواع بیماری‌ها در کشور باعث ابتلا و مرگ تعداد قابل توجهی از مردم شود، در حالی که این روزها آمار ابتلا به کرونا رو به افزایش است و فوتی‌ها باز هم دو رقمی شده‌اند و هر روز افزایش پیدا می‌کنند شیوع بیماری وبا و تب کریمه کنگو هم خطر دیگری است که بیخ گوش مردم قرار دارد. آمار مبتلایان این دو بیماری هم رو به افزایش است و البته تعدادی از افراد هم بر اثر این بیماری جان خود را از دست داده‌اند. آمارهای رسمی درباره تعداد فوتی‌های تب کریمه کنگو به عدد 5 اشاره می‌کنند در حالی که خبرهای غیر رسمی از مرگ 20 نفر از هموطنانمان بر اثر این بیماری خبر می‌دهند. از سوی دیگر استان‌های غربی کشور به منشأ شیوع وبا تبدیل شده‌اند و هر روز بر تعداد افرادی که به این بیماری مبتلا می‌شوند افزوده شده و آمار فوتی‌های مبتلایان به وبا هم تا کنون 2 نفر اعلام شده است.

مساله اینجاست که نه مردم و نه مسوولان هنوز به این باور نرسیده‌اند که تنها با رعایت پروتکل‌های بهداشتی به صورت کامل می‌توان از شیوع این بیماری‌ها جلوگیری کرد. این در حالی است که چند روز پیش ستاد ملی مقابله با کرونا اخبار مربوط به قوانین دوباره رعایت پروتکل‌های بهداشتی در کشور را تکذیب کرد.  خبری که حتی اگر درست نبود باید باعث می‌شد تا مسوولان در این باره تجدید نظر کرده و هر چه زودتر در این رابطه تصمیمی درست اتخاذ کنند. در این سه سالی که کرونا در سراسر دنیا جولان می‌دهد، ایران بارها و بارها به دلیل بی توجهی به پروتکل‌ها و البته عادی انگاری مسوولان افزایش چشمگیری پیدا کرده و فوتی‌های این بیماری را در یک روز به مرز چهار رقمی شدن هم رسانده است. حالا در این شرایط یک بار دیگر کرونا اوج گرفته و از سوی دیگر دو بیماری وبا و تب کریمه کنگو هم جان مردم را تهدید می‌کنند در این بین هیچ خبری از برنامه‌های دولت برای آگاهی رسانی به مردم و جلوگیری از شیوع این بیماری‌ها در کشور نیست. 

    افزایش ۶ برابری مبتلایان سرپایی کرونا 

این روزها سرعت شیوع کرونا هم دوباره افزایش پیدا کرده و هر روز تعداد افرادی که به این بیماری مبتلا می‌شوند و جان می‌بازند رو به افزایش است. طبق آخرین آمار وزارت بهداشت و درمان 7851 بیمار مبتلا به کرونا شناسایی شده‌اند و 31 نفر فوت کرده‌اند. دکتر مسعود علیمردانی در این باره به «تعادل» می‌گوید: نباید این آمارها را دست کم بگیریم، هر چند که زیر سویه‌های امیکرون مانند دلتا اثر کشندگی کمتری دارد اما این دلیل نمی‌شود که مردم بدون توجه به افزایش آمارابتلا از رعایت پروتکل‌ها سر باز بزنند. در حال حاضر بارها و بارها هشدار داده شده که افزایش ابتلا به خودی خود باعث افزایش آمار مرگ و میر می‌شود، وقتی بیمارستان‌ها ظرفیت پذیرش بیمار نداشته باشند و نتوانند به همه افراد مبتلا خدمات ارایه کنند این مساله باعث افزایش مرگ و میر می‌شود. هر چند در حال حاضر تعداد بیماران سرپایی افزایش چشمگیری داشته اما اگر همچنان این رویه ادامه پیدا کند و مردم نسبت به فاصله گذاری اجتماعی بی توجه باشند، ممکن است آمار بستری‌ها و مرگ و میرها هم هر روز بیشتر و بیشتر شود. 

او می‌افزاید: در سویه جدید 5BA درگیری بسیار کمتر از دلتا است و همین امر باعث شده تا میزان مرگ و میر آن پایین‌تر باشد، اما اگر قرار باشد مردم به گونه‌ای رفتار کنند که در زمان قبل از کرونا رفتار می‌کردند این سویه هم می‌تواند و خطرناک و مرگ آور باشد و تعداد مرگ و میرها را طی ماه‌های آینده سه رقمی کند. از سوی دیگر همانطور که درگیری ریوی در این سویه کمتر است اما قدرت سرایت پذیری آن به مراتب بالاتر از سویه‌های قبلی کرونا است و همین امر باعث شده که طی دو هفته گذشته تعداد مبتلایان با این بیماری 6 برابر شود.

    قله موج هفتم تا هفته‌های آتی

از سوی دیگر دبیر کمیته علمی کشوری مقابله با کرونا با اشاره به شکل‌گیری موج هفتم کرونا در کشور، گفت: با توجه به پیش‌بینی متخصصین اپیدمیولوژی اگر اقدامات بهداشتی از جمله استفاده از ماسک و تزریق دزهای یادآور واکسن انجام شود، پیکی مشابه آنچه که در اسفندماه ۱۴۰۰ در مورد امیکرون و در یا تابستان سال قبل با دلتا تجربه کردیم را مجددا تجربه نخواهیم کرد و به نظر می‌رسد با توجه به اینکه بیماری با BA۵ ملایم‌تر است، بتوانیم با کمترین میزان مرگ و میر از قله عبور کنیم. با توجه به مطالعات صورت گرفته به نظر می‌رسد این پیک با شیب کمی از مرگ و میر تا چند هفته آینده سپری شود. زمانبندی پیش‌بینی شده این است که تقریبا تا اکتبر پیک را تجربه کنیم و پس از آن منحنی به سمت پایین پیش برود.

    شیوع وبا در استان‌های غربی کشور

در حال حاضر استان کردستان بیشترین آمار ابتلا به وبا را دارد، بعد از آن کرمانشاه و بعد دیگر استان‌های نوار غربی کشور. به گفته معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کردستان در حال حاضر 41 نفر در استان کردستان به وبا مبتلا شده‌اند. بیشترین موارد ابتلا مربوط به مریوان و کمترین به کامیاران تعلق دارد، بر اساس آمارهای اعلام شده از سوی وزارت بهداشت خوشبختانه هنوز هیچ مورد فوتی بر اثر وبا در کشور اعلام نشده است و این می‌تواند جای امیدواری داشته باشد. 

    وبا بیماری بومی ایران است

دکتر همایون قادری، متخصص بیماری‌های عفونی در این باره به تعادل می‌گوید: وبا یک بیماری بومی در ایران است که هر 4 تا 5 سال یک بار در برخی شهرها و به خصوص در فصول گرم سال شیوع پیدا می‌کند. مساله مهم این است که افراد مبتلا به این بیماری علایم خاصی از خود بروز نمی‌دهند و همین امر باعث می‌شود تا تشخیص سریع این بیماری امکان پذیر نباشد. اما یکی از شایع‌ترین نشانه‌های ابتلا به وبا اسهال است که اگر فرد در طول روز بیش از 7 یا 8 بار دچار اسهال شد باید سریع به پزشک مراجعه کند، درمان‌های خانگی و عدم مراجعه به پزشک باعث شدت بیماری شده و از بین رفتن مایعات بدن را به دنبال دارد که در این صورت فرد دچار کمبود آب و املاح در بدن شده و پتاسیم به پایین‌ترین سطح خود می‌رسد و احتمال مرگ را در افراد افزایش می‌دهد. 

او می‌افزاید: کم آبی بدن از یک تا سه درجه تقسیم بندی می‌شود.

کم آبی درجه سه در وبا بلافاصله شروع می‌شود و از وقتی که نشانه‌های شدید بیماری در فرد آشکار می‌شود، تا زمانی که فرد جان خود را از دست می‌دهد حدود 20 ساعت طول می‌کشد. درمان این بیماری با تجویز نوعی آنتی بیوتیک توسط پزشک است و مساله مهمی که در مورد فرد مبتلا به وبا باید در نظر گرفته شود.

    افزایش تعداد مبتلایان  به تب کریمه کنگو در کشور

رییس گروه مدیریت بیماری‌های قابل انتقال بین انسان و حیوان وزارت بهداشت و درمان در این باره به تعادل می‌گوید: متاسفانه از ابتدای امسال تا 29 تیر ماه تعداد مبتلایان به تب کریمه کنگو در کشور به 57 نفر رسیده که اگر نتوانیم پروتکل‌های بهداشتی در این زمینه وضع و مردم را به رعایت آنها موظف کنیم ممکن است این آمار خیلی زود افزایش پیدا کند. دکتر بهزاد امیری در مورد تعداد فوتی‌های این بیماری ضمن تکذیب خبر فوت 20 بیمار مبتلا به تب کریمه کنگو می‌افزاید: تا کنون 2 فرد مبتلا به این بیماری جان خود را از دست داده‌اند. البته تنها توصیه‌های بهداشتی نمی‌تواند مانع از شیوع بیماری شود، باید پروتکل‌هایی وضع شود و مردم را به رعایت آنها وادار کرد. البته شیوع بیماری به‌شدت نیست اما این دلیل نمی‌شود که مردم شرایط را عادی فرض کنند و از رعایت موازین بهداشتی سر باز بزنند.  او درباره روش‌های انتقال این بیماری به افراد می‌گوید: به سه روش ممکن است فرد به این بیماری مبتلا شود: اول از طریق گزش نیش کنه است که یا ممکن است خود کنه انسان را نیش بزند یا اینکه کنه روی بدن باشد و انسان دانسته یا ندانسته آن را لِه کند. راه انتقال بعدی از طریق خون، مایعات و ترشحات آلوده دام به انسان است که این در زمان ذبح دام یا انتقال امعاء و احشاء دام اتفاق می‌افتد؛ البته اگر فرد گوشت و احشاء دام را به شکل خام یا درست پخته نشده مصرف کند هم احتمال ابتلایش به بیماری وجود دارد. راه انتقال سوم هم از بیمار آلوده به سایر انسان‌ها است. گوشت دام ذبح شده نیز قبل از مصرف باید به مدت حداقل 24 ساعت در دمای 4 درجه سانتی‌گراد در یخچال قرار داده شود و جگر و سایر امعاء و احشاء دام، پس از 48 ساعت نگهداری در دمای چهار درجه سانتی‌ گراد، مصرف شوند. تنظیم آب و الکترولیت بدن با برنامه‌ریزی درست توسط کادر درمانی است و فرد مبتلا به وبا باید از نزدیک تحت نظر پزشک باشد تا از خطر مرگ در این بیماری نجات یابد.