وزیران اثر تصمیمات‌شان بر بورس را بسنجند
مجید عشقی، رییس سازمان بورس در گفت‌وگوی زنده تلویزیونی، گفت: دو سال سخت برای سهامداران و تصمیم‌گیران بازار سپری شد. با توجه به صعود بورس در سال ۹۹ چالش جدی که وجود داشت ورود تعداد زیادی از مردم به بازار و در نهایت ریزش آن بود. نکته دردآور آن سال این بود که مردم عادی بر اساس تبلیغ‌های صورت گرفته درگیر این بازار شدند. وظیفه ما حرکت در راستای حمایت از حقوق سهامداران و شفافیت است. بنابراین سعی کردیم التهابات را مدیریت کنیم. سال گذشته تعاملات خوبی با دولت داشتیم. تصمیمات گرفته شده در دی، بهمن و اسفند ماه آرامش نسبی را حاکم بر بازار کرد؛ اما بازار مالی، بازاری زنده است که تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار می‌گیرد و همین موضوع موجب شد بازار روند خود را حفظ نکند و دچار نوسان بشود.
وی افزود: اتفاقاتی که در سطح جهانی افتاد مانند جنگ و تغییرات نرخ‌ها سبب نوسان در بازار ما نیز شد. برای اینگونه مواقع سازوکارهایی را مانند صندوق تثبت بازار در نظر گرفته‌ایم تا بتوان اثرات منفی وارده بر بازار را کمتر کنیم. در حال حاضر ارزش بازار بورس ۷ هزار هزار میلیارد تومان، تقریبا معادل GDP کل کشور است، بنابراین بسیار مهم است که اگر قرار باشد اتفاقی در اقتصاد بیفتد، مسیر همین بازار سرمایه باشد. باید ثبات تصمیمات دولت حفظ و به آن عمل شود. باید وزیران وقتی تصمیمی را می‌گیرند اثر آن بر بازار سرمایه را بسنجند و سنجیده عمل کنند.
رییس هیات‌مدیره سازمان بورس گفت: تصمیماتی حمایتی که سال گذشته گرفته شد یکی نرخ سوخت گاز صنایع بود که اگر برای آن تصمیمی گرفته نمی‌شد بسیاری از شرکت‌ها با زیان مواجه می‌شدند. مورد بعد نرخ بهره بین بانکی بود که در جلساتی با آقای صالح‌آبادی رییس کل بانک مرکزی در این خصوص تصمیماتی گرفته شد. مورد بعد کمک به صندوق تثبیت بود که تاکنون ۴ مورد از سال گذشته واریزی داشته و پیگیر ادامه واریزی‌ها به آن هستیم. همچنین از سال ۸۸ هیچ مجوزی برای تاسیس کارگزاری بورس صادر نشده بود که بعد از ۱۲ سال مجوز تاسیس ۱۵ کارگزاری را صادر کردیم. اکوسیستم کارگزاری‌ها بسته شده بود و با این مجوزها نسل جدیدی از کارگزاری‌ها برای کمک به بازار اضافه خواهند شد. بالغ بر ۲۹ مجوز جدید نیز برای فعالیت سبدگردان‌ها صادر شده است. وی در ادامه افزود: توصیه همیشگی ما این بوده که مردمی که آشنایی کافی به بازار ندارند به صورت غیر مستقیم در بورس سرمایه‌گذاری کنند. صندوق تضمین اصل سرمایه یکی از موارد مورد نیاز بازار بود که اصل مبلغ را تضمین می‌کند ولی هرچه سود باشد متعلق به خود سرمایه‌گذار است. همچنین صندوق اهرمی را برای افرادی که بخواهند ریسک بیشتری بپذیرند، ایجاد کرده‌ایم. اینگونه هر فردی صندوق مورد نظر خود را متناسب با نیاز خود خواهد داشت. صندوق املاک و مستغلات صندوق دیگری است که به دنبال راه‌اندازی آن هستیم و در این خصوص تصمیماتی نیز گرفته شده است.
دبیر شورای عالی بورس بیان کرد: یکی از برنامه‌های اصلی ما در بازار سرمایه، افزایش نفوذ بازارهای کالایی در اقتصاد است تا علاوه بر بهبود وضعیت اقتصاد، شرایط شرکت‌ها نیز شفاف و مطلوب شود. همانطور که شاهدیم بحث عرضه خودرو در بورس کالا پیروزی شفافیت بر دلالی بود. تا اطلاعیه عرضه خودرو منتشر شد قیمت در بازار آزاد کاهش پیدا کرد و بعد از معامله نیز قیمت کاهش داشت. اما ادامه این روند نیازمند همکاری همه دستگاه‌ها است که اگر ادامه‌دار باشد قطعا مسیری خواهد بود که به مصرف‌کننده و تولیدکننده کمک کند.او افزود: یکی از خطوط قرمز ما بسته شدن نمادها است. چرا که بسته شدن نماد سبب می‌شود سرمایه‌گذار به جای خود شرکت تنبیه شود. از سال گذشته برای رفع تعلیق نمادها بسیار تلاش شد. برخی نمادها بازگشایی اما برخی از نمادها ایرادات شدیدی دارند که تلاش خواهیم کرد با کمک دستگاه‌ها از جمله دستگاه قضا مشکلات را حل کنیم.او در ادامه تاکید کرد: حل مشکل دو صندوق پالایش و دارایکم از موضوعاتی بود که فکر می‌کردیم زودتر به نتیجه برسیم. برای حل این موضوع باید اساسنامه این دو صندوق در هیات دولت اصلاح شود که فرآیند آن سخت و طولانی است. امیدواریم در آینده نزدیک اساسنامه این دو صندوق در هیات دولت اصلاح و تصویب شود تا این صندوق‌ها به ارزش ذاتی خود نزدیک شوند. اکنون پالایش یکم ۲۵ درصد زیر ارزش ذاتی خود در حال معامله شدن است. او گفت: سامانه هوشمند پایش بازار را راه‌اندازی کرده‌ایم تا هر اتفاقی که رخ می‌دهد سریع شناسایی شود. بازار را دیگر نمی‌توان با نظارت چشمی رصد کرد. یکی دیگر از کارهای خوب صورت گرفته الزام شرکت‌ها به پرداخت الکترونیکی سود سهامداران بود. مورد بعد حل مشکلات سودهای رسوب شده مجامع سال‌های گذشته بود که اکنون به صورت الکترونیکی در حال پرداخت شدن است. یکی از مصادیق بی‌عدالتی در میان کارگزار و بازارگردان و مردم عادی که به معامله سهام می‌پرداختند، عدم نمایش عمق مظنه بود. سازمان بورس برای رفع این بی‌عدالتی، عمق مظنه را در اختیار همه افراد قرار داد؛ اگرچه که در هیچ کجای دنیا عمق مظنه به صورت رایگان در اختیار عموم قرار نمی‌گیرد.
خط قرمز سازمان بورس بسته شدن نماد است
او تصریح کرد: بازارهای مالی به صورت چرخشی حرکت می‌کنند. میزان سودآوری شرکت‌ها ۴۵ درصد رشد داشته و میزان سود تقسیمی امسال بیش از ۶۰ درصد سال گذشته بوده است و شرکت‌ها از نظر بنیادی مشکلی ندارند.این مسوول ادامه داد: تلاش کردیم التهابات بازار را مدیریت کنیم؛ سال گذشته دغدغه‌های بازار سرمایه را به دولت منتقل کردیم. ارزش بورس و فرابورس ۷ هزار هزار میلیارد تومان است؛ یعنی بیش از نقدینگی کل کشور و تقریبا معادل کل GDP کشور. برای همین بازار سهام برای دولت بسیار مهم است. عشقی تصریح کرد: در صورتی که سقف‌گذاری نرخ سوخت خوراک صنایع انجام نمی‌شد، بسیاری از صنایع سودآور ما زیان‌ده می‌شدند. در دولت قبل بدعتی گذاشته شد که اساسنامه صندوق پالایشی یکم و دارایکم در دولت تصویب شد و تغییرات آن نیز در دولت باید مصوب شود. بند به بند اساسنامه این دو صندوق باید در دولت تصویب شود و برای همین زمانبر خواهد بود.
او در ادامه گفت: پس از این تغییرات، این دو صندوق نزدیک به NAV معامله خواهد شد؛ چرا که فرآیندهای بازار ارزش صندوق را به ارزش NAV خواهد رساند. 15 مجوز جدید کارگزاری در ۱۰ ماه گذشته صادر شده است. متاسفانه از سال ۸۹ تاکنون هیچ مجوز کارگزاری داده نشده بود. همچنین ۲۹ مجوز سبدگردان صادر شده است. از سال گذشته تاکنون ۴ مورد واریزی به صندوق تثبیت بازار سرمایه داشتیم و پیگیر ادامه واریزی‌ها هستیم. رییس سازمان بورس تاکید کرد: ما عموم مردم را به سرمایه‌گذاری غیرمستقیم دعوت می‌کنیم. تا پیش از این مردم ابزارهای کمی برای سرمایه‌گذاری در اختیار داشتند. هم‌اکنون صندوق‌های تضمین اصل سرمایه راه‌اندازی شده تا اصل سرمایه مردم تضمین شود. همچنین برای افرادی که تحمل ریسک بالایی دارند، صندوق‌های اهرمی تاسیس شد.
او تشریح کرد: عرضه خودرو در بورس کالا پیروزی شفافیت بر دلالان بود. با اعلام عرضه دو خودرو فیدلیتی و دیگنیتی، قیمت در بازار غیررسمی کاهش پیدا کرد. پس از عرضه نیز، قیمت این دو خودرو مجددا کاهش پیدا کرد. بسته شدن نماد یکی از خطوط قرمز سازمان بورس است؛ چرا که بسته شدن نماد، تنبیه سرمایه‌گذار است نه شرکت. برای همین برای احقاق حقوق سرمایه‌گذار تلاش کردیم و بسیاری از نمادهای بازار پایه باز شده است. عشقی توضیح داد: البته بعضی از نمادها عملکرد بسیار غیرشفافی دارند و صورت‌های مالی غیرقابل قبولی دارند. تلاش داریم با همکاری قوه قضاییه این معضل را نیز حل کنیم. بازار نیازمند نظارت‌های سیستماتیک و هوشمند است. دیگر با روش‌های به اصطلاح چشمی نمی‌توان بر بازار نظارت کرد. برای همین در سال گذشته ما از سامانه نظارتی جدید سازمان بورس رونمایی کردیم
وی ادامه داد: امسال همه شرکت‌ها سود خود را به صورت الکترونیک پرداخت می‌کنند. مشکل قدیمی دیگری، سودهای رسوب شده سهامداران در سال‌های گذشته بود که اکنون آن هم به صورت الکترونیکی توسط سپرده‌گذاری مرکزی و از طریق سامانه سجام پرداخت می‌شود. یکی از مصادیق بی‌عدالتی میان کارگزار و بازارگردان و مردم عادی که به معامله سهام می‌پرداختند، عدم نمایش عمق مظنه بود. سازمان برای رفع این بی‌عدالتی، عمق مظنه را در اختیار همه قرار داد؛ اگرچه که در هیچ کجای دنیا عمق مظنه به صورت رایگان در اختیار عموم قرار نمی‌گیرد.
