ماجرای ترانزیت میهمانان ناخوانده به تهران
گروه راه و شهرسازی|
رشد جمعیت موش‌ها در تهران و آسیب‌های متعددی که این جانور به محیط زیست، بهداشت انسان‌ها و همچنین به زیرساخت‌های شهری وارد می‌کند، بار دیگر پرونده این موجودات موذی را روی میز مسوولان شهرداری تهران گذاشته است. در پی مبارزه شهرداری با موش‌ها در دهه 1380 طی سال‌های اخیر به نظر می‌رسید که تا حدی تهدید ناشی از این جانور مرتفع شده است، اما حالا مسوولان شهرداری خبر داده‌اند که افزون بر زاد و ولد پرشمار موش‌های تهران، آنها میزبان همنوعان مهاجر خود نیز هستند. موش‌هایی که در لابه لای بارهای ترانزیتی وارد کشور می‌شوند و در پایتخت ایران ساکن می‌شوند. به گزارش فارس، موش پستانداری کوچک از راسته جوندگان است که مواد غذایی خود را به وسیله حرکات رفت و برگشتی با جلو آرواره تحتانی خرد می‌کند. موش‌ها انواع مختلفی دارند و بر اساس ساختار دندانی، طول دم و برخی ویژگی‌های دیگر می‌توان آنها را مجزا کرد.موش‌ها می‌توانند در ۵ زایمان ۷ تا ۱۵ نوزاد را در یک سال به دنیا بیاورد/موش‌ها از هفته پنجم عمرشان قابلیت زاد و ولد دارند/تقریبا جمعیت موش هیچ‌وقت به صفر نمی‌رسد یک جفت موش می‌تواند در ۵ زایمان ۷ تا ۱۵ نوزاد را در یک سال به دنیا بیاورد و همین نوزادان در حدود ۵ هفته‌ای که از عمرشان گذشته می‌توانند بارور شوند و همین‌طور زاد‌و‌ولد موش ادامه دارد. موش‌ها بدن بسیار مقاومی در برابر سقوط از ارتفاع دارند و همچنین می‌توانند مقدار زیادی در برابر اشعه‌های مختلف دوام بیاورند. در دوره‌های مختلف بابت سموم مصونیت خاصی پیدا کرده‌اند و تقریبا جمعیت موش هیچ‌وقت به صفر نمی‌رسد بلکه وقت می‌توان کنترل کرد که بیشتر نشوند.
دندان موش سخت‌تر از آهن
موش‌ها به راحتی از طریق هر دهانه کوچکی به قطر یک چهارم بدنشان وارد محیط شوند. باتوجه به مقایسه‌های انجام شده سختی دندان موش سخت‌تر از آهن یا فولاد است و می‌تواند به راحتی هرچیزی را گاز بگیرند. این جانور موذی به محیط زیست و همچنین زیرساخت‌های شهری آسیب و خسارت وارد می‌کند. خوردگی‌ها و از بین بردن کابل‌های مخابراتی در زیر زمین و تونل‌ها نمونه‌ای از این خسارت‌هاست. ریختن زباله در داخل جوی‌ها، شبکه نامناسب فاضلاب و رعایت نکردن بهداشت عمومی از جمله دلایل افزایش شمار موش‌های شهر تهران است.
موش‌ها از طریق ترانزیت به شهرها منتقل می‌شوند
محمد مهدی عزیزی مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهر تهران در خصوص موش‌های شهر تهران به فارس گفت: بر اساس بند ۱۵ ماده ۵۵ قانون شهرداری‌ها بحث مبارزه با حیوانات موذی بر عهده شهرداری است، از ابتدای اسفند ۱۴۰۰ مسوولیت جانوران موذی از شرکت ساماندهی مشاغل شهر تهران به سازمان مدیریت پسماند شهر تهران واگذار شد. مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهر تهران با بیان اینکه موش‌ها انجام و اقسام مختلفی دارند، گفت: دو الی سه مدل موش داریم. موش خانگی، قهوه‌ای و موش سیاه. با موش‌های خانگی مشکل خاصی نداریم. دو نوع دیگر از موش‌ها از طریق ترانزیت به شهرها منتقل می‌شوند. وقتی باری جابه‌جا می‌شود موش‌ها هم با آنها جابه‌جا می‌شوند. این حیوان بسیار باهوش است و موضوعات پیچیده‌ای دارد.
کلونی موش‌ها شناسایی می‌شوند
عزیزی بیان کرد: موش‌ها کلونی در شهر تهران دارند که باید شناسایی شود. طی مکاتباتی که با مرکز مطالعات شهرداری تهران انجام شد قرار است کلونی تمام موش‌ها را شناسایی کنیم. در حال حاضر ۵۰ هزار کلونی موش در شهر تهران شناسایی شده است اما باید آمار دقیق‌تری از آنها داشته باشیم. وی با بیان اینکه سم‌های مختلفی برای از بین بردن موش‌ها استفاده شده است، گفت: سم‌ها را خریداری کرده (داخلی است و بعضا از شرکت‌های دانش بنیان خریداری می‌شود) و بعد آنها را به پیمانکاران داده تا در مناطق 22 گانه شهر تهران از آنها استفاده کنند.
مهار جانور موذی با انجام مطالعات
بر اساس این گزارش، کمیته فنی مبارزه با جانوران موذی در نواحی شهرداری مناطق تشکیل شده تا با کارشناسی و به‌کارگیری روش‌های نو و علمی، از جمله شناسایی کلونی‌های موش و طعمه‌گذاری در محله‌ها، جمعیت موش‌ها کاهش و رضایت شهروندان فراهم شود. با شروع فصل زاد و ولد موش‌ها و برای پیشگیری از ازدیاد جمعیت این جانوران موذی اقداماتی در شهرداری تهران انجام شده است و پس از شناسایی کلونی‌های موش باید اقدامات اساسی برای مهار جمعیت این جانور موذی انجام شود. یکی از نکات قابل توجه این است که زباله‌های‌تر، از جمله ضایعات کاهو، برای حیوانات موذی حکم ماده تقویت‌کننده دارد چراکه این حیوانات موذی با خوردن این نوع سبزی‌ها، ویتامین «K» مورد نیازشان را تامین می‌کنند. همچنین خوردن این نوع زباله‌های‌تر خاصیت برخی از داروها و موادی را که برای نابودی این جانوران در کلونی‌ها و نقاط آلوده به کار رفته به نوعی خنثی و بی‌اثر می‌کند. اگر بتوان میزان زباله را کنترل کرد و از ریختن آنها در جوی‌های آب جلوگیری کرد می‌توان تا حدودی مشکل را برطرف کرد.
بی‌توجهی چندین ساله به حوزه مدیریت پسماند
نرجس سلیمانی عضو شورای شهر تهران در خصوص جمعیت موش‌ها می‌گوید: یکی از دلایل این گسترش خارج از کنترل، بی‌توجهی چندین ساله به حوزه مدیریت پسماند است، سال‌های متمادی است که شهرداری از نظر بهداشتی به شکل آگاهانه موجب تقویت این چرخه معیوب شده است.
وی تصریح کرد: برای زیرزمینی شدن مخازن زباله گفته شد که باید برنامه‌ریزی انجام شود و در کارگروه ملی پسماند گفته شد که باید برنامه‌ریزی مدون و پشتیبانی شده داشته باشیم. بر اساس این گزارش، تفکیک زباله از مبدا می‌تواند در رفع مشکل موش‌ها تاثیرگذار باشد و اگر شهروندان هم زباله‌ها را در جوی‌ها نریزند غذای مورد نیاز این جانور موذی تامین نمی‌شود. در دوره‌های مختلف مدیریت شهری سموم مختلفی برای مبارزه با این جانور موذی به کار برده شد اما بدن این جانور بعد از مدتی نسبت به سموم مقاوم می‌شود. حتی روش‌های مختلفی برای معدوم کردن این جانور در نظر گرفته شد اما خروجی مناسبی نداشت حال مدیریت شهری اقدام به انجام مطالعه‌ای در خصوص شناسایی کلونی موش‌ها کرده تا بتواند با یک برنامه‌ریزی جلوی افزایش جمعیت این جانور موذی را بگیرد.
