مشکلات بورس تمام می‌شود؟
روز ۲۰ شهریور ماه دومین میزگرد بررسی تخصصی صنعت پالایش در ساختمان ملاصدرا با حضور مجید عشقی رییس سازمان بورس، رضا عیوضلو عضو هیات‌مدیره سازمان بورس، محسن انصاری مهیاری مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس، امیر طایفه ابراهیمی مدیر اداره میزهای صنعت و رتبه‌بندی ناشران، علی زیار معاون مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش، سید ابوالقاسم توکلی سرپرست امور مجامع شرکت ملی پالایش و پخش، حمید عزیزی مدیر مالی پالایش نفت لاوان، حامد آرمانفر مدیرعامل شرکت پالایش نفت تهران، ناصر عاشوری دبیرکل انجمن کارفرمایی صنعت پالایش و همچنین حضور مجازی غلامرضا باقری مدیرعامل پالایشگاه نفت تبریز، صاحب ارجمند مدیر حسابرسی داخلی شرکت پالایش نفت اصفهان و حمیدرضا دهقان مدیرعامل شرکت پالایش نفت شیراز برگزار شد.
بررسی ۸ چالش عمده در صنعت پالاشگاهی
در ابتدای جلسه امیر طایفه ابراهیمی مدیر اداره میزهای صنعت و رتبه‌بندی ناشران سازمان بورس به بررسی وضعیت صنعت پالایش پرداخت و اظهار کرد: صنعت پالایش یکی از صنایع تاثیرگذار در سهام عدالت به حساب می‌آید و از اهمیت ویژه‌ای در بازار سرمایه برخوردار است، از این رو نخستین جلسه بررسی مشکلات صنایع پالایشی و فرآورده‌های نفتی در ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۰ برگزار شد که در آن جلسه ۸ چالش عمده مطرح و مورد بررسی قرار گرفت که از جمله آن می‌توان به تامین منابع مالی طرح‌های افزایش ظرفیت پالایشگاه‌ها، شیوه قیمت‌گذاری خوراک و فرآورده‌های آنها، اصلاح موارد مالی شرکت‌های پالایش با دولت، مشکلات مربوط به قانون بودجه، چالش‌های ارزی، هزینه تمدید کارت بازرگانی، هزینه سوخت مصرفی کوره‌های عملیات و عدم عرضه نفت خام و میعانات گازی در بورس انرژی اشاره کرد. ابراهیمی اضافه کرد: صنعت پالایشگاهی صنعتی سرمایه‌بر به حساب می‌آید و تامین منابع مالی برای اجرای طرح‌های آن از طریق منابع داخلی شرکت‌های پالایشی امکان‌پذیر نیست؛ از این رو انجمن صنایع پالایشی در سال گذشته سه پیشنهاد برای افزایش نقدینگی در این صنعت مطرح کرد که شامل استفاده از تسهیلات کم بهره سیستم بانکی و صندوق توسعه ملی، استفاده از ظرفیت‌های قانونی تخفیف قیمت خوراک و الزام شرکت‌ها به اندوخته کردن حداقل سی درصد سود سالانه برای اختصاص به طرح‌های توسعه‌ای، می‌شود. وی در بیان دیگر چالش‌های صنعت پالایشی، گفت: با توجه به چالش‌هایی که در خصوص دانش قیمت‌گذاری وجود دارد، مبنای تعیین نرخ خوراک و فرآورده‌های نفتی از شفافیت لازم و کافی برخوردار نمی‌شود. عدم ثبات رویه و تغییرات پیش‌بینی نشده نرخ‌ها تاثیر نامطلوبی بر وضعیت معاملاتی سهام شرکت‌ها در بازار سرمایه گذاشته است؛ همچنین این موضوع باعث شده تا امکان ارایه اطلاعات قابل اتکا برای تولید محصولات با صرفه اقتصادی بیشتر وجود نداشته باشد.مدیر اداره میزهای صنعت و رتبه‌بندی ناشران افزود: حذف فروش نیابتی، قیمت‌گذاری محصولات و فروش بر اساس کیفیت فرآورده‌ها، ارایه تخفیفات صادراتی توسط امور بین‌الملل و شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی با در نظرگیری پوشش‌دهی هزینه‌های تولیدکننده و تضمین سود متعارف می‌تواند بخشی از مشکلات مذکور را برطرف کند؛ به همین منظور مکاتباتی با وزیر نفت در خصوص رفع چالش‌های این صنعت انجام شده است.
فرآورده‌ها در بورس انرژی معامله شود
رضا عیوضلو عضو هیات‌مدیره سازمان بورس نیز در ادامه این میزگرد مطرح کرد: موضوع تبصره ماده ۱۳ قانون رفع موانع تولید در پیشنهاد شرکت‌های پالایشی وجود داشت و اگر امکان استفاده از زیرساخت‌هایی که در این قانون وجود دارد را داشته باشیم، بسیاری از مسائل شرکت‌ها حل و رفع خواهد شد. مطابق این تبصره امکان معامله فرآورده‌ها در بستر بورس انرژی وجود دارد و این موضوع می‌تواند قیمت فرآورده‌ها، میزان ورودی و همچنین روابط مالی ذی نفعان این صنعت را شفاف کند. عضو هیات‌مدیره سازمان بورس ابراز کرد: این بستر علاوه بر اینکه شفافیت لازم را برای ذی نفعان به وجود می‌آورد، مسائل و مشکلات مالی را نیز حل می‌کند و اگر بر روی چند چالش اصلی و دارای اولویت صنایع تمرکز شد و راه‌حل‌های پایداری آن یافت، گام بزرگی در جهت توسعه و پیشرفت صنایع برداشته خواهد شد.
بدون سرمایه‌گذاری در صنعت پالایشی مشکلات جدی به وجود می‌آید
مجید عشقی رییس سازمان بورس و اوراق بهادار نیز در خاتمه این میزگرد اظهار کرد: سیاست‌های صنعت پالایشگاهی باید به نحوی پیش برود که امکان جذب سرمایه‌گذار برای آن وجود داشته باشد و این امر
انکار ناپذیر است که اگر این صنعت حمایت نشود و طی چند سال آینده بدون سرمایه‌گذاری باقی بماند، مشکلات به مراتب جدی‌تری برای آن به وجود می‌آید.
وی تشریح کرد: در حال حاضر دولت در پیشرفت دو طرح پتروپالایشی تمرکز دارد. این طرح توسط معاون اول رییس‌جمهور، وزارت نفت، شورای عالی اقتصاد و... دنبال می‌شود و به دنبال اقدامات اجرایی آن هستند؛ اگر دولت خواهان عام شدن این موضوع و تامین مالی از بازار سرمایه برای اجرای چنین پروژه‌هایی است، باید نسبت به شفاف شدن ساختار این صنعت جدیت کافی داشته باشد. رییس سازمان بورس مطرح کرد: تغییر سیاسیت‌گذاری و نبود ثبات رویه یکی از مهم‌ترین دلایل عدم استقبال به سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود و یکی از مسوولیت‌های سازمان خصوصی‌سازی برطرف کردن این موضوع است.عشقی تصریح کرد: اگر دولت مواضع و فرمول‌هایی که در تعیین خوراک به‌کار می‌برد را شفاف‌سازی کند، می‌توانیم آنالیز خوبی از شرایط صنعت داشته باشیم و همچنین در انعکاس میزان اثرگذاری تصمیمات و مصوبات در روند صنعت موفق باشیم. با مهیا شدن چنین شرایطی بی‌شک تردید نسبت به سرمایه‌گذاری نیز کاهش پیدا کرده و با استقبال سهامدارا رو به رو می‌شویم. وی در بخش دیگری از سخنان خود تصریح کرد: تمام بلوک‌های پالایشگاهی‌ها در سال گذشته عرضه شد و دیگر دولت سهامدار آنها نیست اما کماکان سیاست‌گذاری‌های کلان مطابق دستورات دولت، وزارت نفت و شرکت‌های تخصصی اعمال می‌شود. البته طبق اصل خصوصی‌سازی قرار بر عرضه و کسب منفعت از شرکت‌ها شد اما سیاست‌گذاری‌ها همچنان باید مطابق دستورات دولتی پیش برود، این موضوع مشکلی ندارد اما باید مراودات مالی شفاف شود عشقی در جمع‌بندی این جلسه بیان کرد: چالش‌هایی درمورد بحث مالیاتی پالایشگاه‌ها وجود دارد و با توجه به رابطه‌ای که با سازمان مالیاتی داریم به نظر می‌رسد که بتوانیم به عنوان یک واسطه عمل کنیم و به این طریق مشکلات طرفین حل بشود. رییس سازمان بورس تصریح کرد: در خصوص قیر تهاتری نیاز به تهیه گزارش آسیب‌شناسی بوده تا به دولت و نمایندگان دغدغه‌های کنونی را منتقل کنیم، امکان تغییر در رویکردهای فعلی وجود ندارد اما با این اقدام امکان بررسی بیشتر این موضوع در تخصیص بودجه و برطرف شدن مشکلات ناشی از آن وجود دارد. عشقی گفت: انتشار صورت‌های مالی شرکت‌ها بلافاصله پس از پایان دوره مالی بحث مهم و حیاتی به حساب می‌آید؛ اکنون گزارش‌های ماهانه بدون مبلغ فروش منتشر می‌شود و همین موضوع برای سهامداران ابهام زیادی را ایجاد می‌کند. از آنجایی که متغییرهای پرنوسانی همچون نفت زیاد است و تحلیل و پیش‌بینی عملکرد شرکت‌های این صنعت را دشوار کرده، حتی‌المقدور تلاش می‌کنیم تا صورت‌های مالی این شرکت‌ها در کمترین زمان ممکن منتشر بشود.
