نقدینگی بی‌پایان
علی‌اکبر نیکواقبال
یکی از اصلی‌ترین موضوعاتی که امروز برای دولت‌ها بیشترین اهمیت را دارد، کاهش هزینه‌های جاری دولتی است. در واقع با توجه به فرآیند خصوصی‌سازی که در تمام دهه‌های گذشته پیگیری شده، امروز بخش مهمی از اقتصاد به جای آنکه در اختیار دولت‌ها باشد در اختیار بخش غیردولتی است. به این ترتیب با توجه به شرایط به وجود آمده، این شرکت‌ها هستند که فعالیت می‌کنند و دولت‌ها بدون نیاز به تزریق نقدینگی هدایت کلان اقتصاد را در اختیار دارند.
در ایران اما نه‌تنها فرایند خصوصی‌سازی تکمیل نشده که همچنان بخش مهمی از اقتصاد در اختیار دولت است و همین موضوع خود به مشکلی بزرگ برای مدیریت اقتصاد و بهبود شاخص‌هایی مانند تورم تبدیل شده است.
امروز در بسیاری از کشورها، تصدی‌گری اقتصادی دولت به حداقل رسیده و بخش خصوصی نقش‌آفرین اصلی به شمار می‌رود، در ایران اما همچنان بخش مهمی از اقتصاد در اختیار دولت است و با توجه نبود برنامه‌ریزی دقیق و ساختاری، این مساله برای اقتصاد کشور مشکلات فراوانی ایجاد کرده است. امروز ما با شرکت‌ها و نهادهایی طرفیم که از نظر اقتصادی سال‌های طولانی است که زیانده هستند اما با توجه به دولتی بودن، همچنان بودجه دریافت می‌کنند و به کار خود ادامه می‌دهند. این بودجه‌گیری باعث شده تا از سویی، اصلاحات اساسی در این شرکت‌ها انجام نشود و از سوی دیگر دولت همچنان برای آنها هزینه کند. اگر این پول‌ها را در کنار حمایت‌های سالانه دولت از اقشار و نهادهای مختلفی قرار دهیم که بسیاری از آنها در رسیدن به اهداف‌شان ناکام هستند می‌بینیم که با ما با تصمیمات غلط، عملا شانس حضور خود در اقتصاد بین‌المللی را کاهش داده‌ایم.
ما باید برای عبور از این شرایط به سراغ اصلاحات اساسی حرکت کنیم و شرایطی را در اقتصاد فراهم کنیم که این حمایت‌ها و بودجه‌ریزی بی‌مورد متوقف شود و البته در نهایت تصدی‌گری اقتصادی دولت به حداقل برسد. در غیر این صورت حتی در صورت بهبود شرایط در کوتاه‌مدت نیز ما باز در بلندمدت با مشکلاتی تازه مواجه خواهیم شد که برای ما در رسیدن به اهداف و البته رقابت با دیگر کشورها مشکل به وجود خواهد آورد.
