موانع رشد بازار

همایون دارابی

نرخ بهره به‌صورت آشکارا ۲۳ تا ۲۴ درصد بوده و بیش از نرخ بهره تعادلی برآورد شده است. اگر قرار است برای تولید و خدمات، اتفاقی رخ دهد باید نرخ بهره بین۱۲ تا ۱۴ درصد باشد. از طرفی نرخ دلار در بازار آزاد به‌صورت عادی۲۵ درصد ضرر را به تولیدکننده وارد می‌کند. باید گفت مسائل اینچنینی بازار سهام را با چالش مواجه کرده و تا زمانی که اتفاقی درباره سه معضل عنوان‌شده رخ ندهد وضعیت چنین باقی می‌ماند. بورس در کف دلاری نیست، بلکه در اوج نگرانی قرار دارد، چراکه دلار مرجع در بازار سهام دلار نیماست و دلار بازار آزاد با نرخ دیگری مامله می‌شود. اختلاف این دو، صادرکنندگان را با زیان روبرو می‌کند. صادرکننده اگر صادراتی را انجام می‌دهد با انتظار تغییر نرخ دلار در آینده ورود ارز را با تأخیر مواجه می‌کند. به همین دلیل است که گزارش شرکت‌های صادراتی چندان چنگی به دل نمی‌زند. رشد دلار نیما در مقابل دلار بازار آزاد ناچیز بوده و عامل مشکلات در بحث صادرات دلار نیماست. چند صندوق سرمایه‌گذاری وجود دارد و باید گفت در شرایط فعلی عملکرد برخی صندوق‌ها نسبت به بازار سرمایه بهترِ بوده است. بهترین ابزار بادید بلندمدت برای سرمایه‌گذاران همین صندوق‌ها هستند، ولی در تمام ابزار‌های مالی ریسک وجود دارد همچنین صندوق‌های سهامی کمی مشکل‌دارند که طبیعی است چراکه همانطوری که بازده بالایی می‌دهند، ریسک بالایی نیز دارند. همچنین از سوی دیگر منفی خوردن بازار سهام بیشتر ریشه در محقق نشدن وعده‌ها و نگرانی‌ها دارد. همچنین بورس در سه‌گانه اختلاف نرخ نیما و دلار آزاد، قیمت‌گذاری دستوری و نرخ بهره درگیر است. از طرفی برخی عوامل رونق بازار سرمایه مانند عرضه بلوکی خودرویی‌ها، پالایشگاه‌ها و اصلاح شرایط صندوق‌های دارا و پالایش محقق نشد، همه موارد منجر به ایجاد ناامیدی و نگرانی در بورس شده است. از سوی دیگر گزارش‌های۶ ماهه در شرف انتشار بوده و همین‌طور تأثیرات مخرب قیمت‌گذاری دستوری در برخی صنایع مشهود است در این ‌بین صنایع شوینده، پتروشیمی و خودرویی‌ها تحت‌فشار هستند.