بسته 10بندی و بورس
برزو حقشناس
آیا در دوسال گذشته مصوبات بازار سرمایه راهگشا بودهاند که الان هم با مصوبهای جدید گشایش ایجاد شود. برای حل مشکل باید در وهله اول آن مشکل شناسایی شود و پس از به صورت ریشهای حل شود. زمانی که ریشه مشکل را میدانید اما شاخ و برگ آن را در ابتدا اصلاح میکنید تا اوضاع بدتر شود. نکته اینجاست که در دوسال گذشته وضعیت بورس وخیمتر شده است. برای بررسی بیشتر در یکی از بندهای مصوبه گفته شده که پرتفوهای کمتر از 100 میلیون تومان بیمه میشوند. مگر سال۹۹ نگفتند پرتفوهای زیر ۱۰میلیونتومان بیمه میشود؟ نتیجه چه بود و بازار به کجا رسید؟ وقتی وعدهای به بازار میدهند و اجرا نمیشود، بازار برای دفعه دوم وعدههای تکراری و بیسرانجام را قبول نمیکند. یکی دیگر از بندهای این مصوبه درخصوص کنترل نرخ بهره بینبانکی است. سال پیش مصوبه ۱۰بندی ارایه و به قانون تبدیل شد و موضوع نرخ بهره در آن مصوبه هم آمده بود، اما اجرا نشد و خب، تکرار آن در مصوبات بعدی هم دردی از بازار دوا نخواهدکرد.
در این شرایط بازار اگر هم روند مثبتی در پیش بگیرد، زودگذر خواهد بود. فعالان بازار یک سالو نیم است که میگویند قوانین بازارگردانی ایراد دارد و در یکی از بندهای مصوبه آمده بهصورت موقت بسته شده است، وقتی ایراد دارد باید کلا بسته و دستورالعمل اصلاح شود. بهطور کلی وقتی ظرفی نشتی دارد تا آن نشتی را نبندی هر قدر هم منابع بریزی خارج میشود و فایده ندارد. بخشی از ایرادات بورس در سطح اقتصاد کلان است که سازمان بورس نمیتواند در آنها نقشی داشته باشد و باید رایزنی کند مثل نرخ بهره، قیمتگذاری دستوری و یکسری از ایرادات در بازار است مانند معاملات الگوریتمی و قوانین بازارگردانی و... البته ما نمیگوییم معاملات الگوریتمی بد است، اما یک چیز یا باید در اختیار همه باشد یا در اختیار هیچکس نباشد. تا این مشکلات هست، بسته حمایتی خندهدار است. فعال بازار چرا باید به حرف سازمان اعتماد کند وقتی سالپیش مصوبه ۱۰بندی ابلاغ و تبدیل به قانون شد ولی مهمترین بند که نرخ بهره بینبانکی است، اجرا نشد.
حتی نیازی نیست این موضوع در بندهای مصوبات مختلف ذکر شود چون طبق قانون نرخ بهره بینبانکی باید ۲۰درصد باشد، اما این نرخ امسال زیر ۲۰درصد هم نرفته که میانگینش آن رقم باشد. امروز هم که این نرخ نزدیک به ۲۱درصد بود. نمیتوان به بازار سهام دروغ گفت. نتیجه میشود وضعیت روز گذشته، بازار حتی بهصورت کوتاهمدت هم دیگر واکنش مثبتی ندارد چون بازار بیاعتماد شده و نسبت به حل ریشهای مشکلات بازار اقدام عملی صورت نگرفته است. یکی از مشکلات ریشهای بازار نرخ بهره است که بانکمرکزی به این موضوع اعتنایی نمیکند. اینکه نرخ سود باید بالا باشد یا پایین بحث دیگری است ولی طبق قانون ریاست بانکمرکزی کار غیرقانونی انجام میدهد و وقتی رییس بانکمرکزی به قانون و مصوبه ستاد اقتصادی هیاتدولت اهمیتی نمیدهد بعد از ۸ماه وضعیت بورس بهتر از حالی که امروز دارد، نمیشود.