میرکاظمی: برنامه‌ای برای گران کردن بنزین نداریم!
با گذشت دو روز از روز پر سر و صدای بهارستان، حالا به نظر می‌رسد که نمایندگان دولت در حال تبیین نظراتی هستند که ابهام‌های بحث‌ها در مجلس را برطرف کند. مسعود میرکاظمی -رییس سازمان برنامه و بودجه-که در جلسه روز دوشنبه به دلیل تاخیر در ورود به صحن مجلس با انتقاد قالیباف مواجه شده بود، در صحبت‌های خود در جمع نمایندگان حرف‌هایی را مطرح کرد که حواشی و گمانه زنی‌های متعددی را به همراه داشت.
او گفته بود:« بر اساس پیشنهادی که دولت ارایه کرد، حدود ۱۰۰ همت به منابع تبصره ۱۴ سال ۱۴۰۰ اضافه شد؛ اما در مجلس با وجود مخالفت‌های سازمان و دولت عدد به ۶۴۰ همت رسید؛ چطور می‌شود بدون اینکه قیمت انرژی تغییر کند یا تولید را افزایش دهیم، این رقم به ۶۴۰ هزار میلیارد تومان برسد؟ تا جایی که وسع ما رسید، کمیته امداد و بهزیستی را مورد حمایت قرار دادیم»، افزود: وقتی ۲۰۰ همت عدم تحقق داریم، باید مقداری مدارا کرد. از سوی دیگر بارها عزیزانی مثل آقای قالیباف در جلسات مشترک دولت و مجلس موضوع معیشت را مورد تاکید قرار می‌دادند؛ وقتی مجموعاً تصمیمی گرفته می‌شود که یارانه مردمی از محل تبصره ۱۴ پرداخت شود، باید جوانب آن نیز در نظر گرفته شود.
این صحبت‌های میرکاظمی از سوی بسیاری از تحلیلگران این طور ارزیابی شد که نماینده دولت از این می‌گوید که به دلیل اجرایی نشدن سیاست افزایش قیمت انرژی، کسری بودجه به وجود آمده و اگر بنا بر جبران این کسری باشد، یکی از راهکارها افزایش قیمت انرژی و حامل‌های انرژی خواهد بود. با توجه به فشار اقتصادی بر اقشار مختلف جامعه در سال‌های گذشته و افزایش قیمت بنزین در آبان 98، این نگرانی به وجود آمد که در صورت حرکت دولت به سمت تصمیمی جدید در این زمینه، اقتصاد ایران با یک تلاطم تازه مواجه شود. پس از حدود 24 ساعت بحث و گمانه زنی در این رابطه، میرکاظمی در صحبت‌های خود، این تحلیل را رد کرد و گفت دولت حتی در بودجه سال آینده نیز به دنبال افزایش قیمت بنزین و سایر حامل‌های انرژی حرکت نخواهد کرد. مسعود میرکاظمی درباره مراحل تدوین بودجه ۱۴۰۲، اظهار کرد: تهیه برنامه توسعه هفتم و بودجه سال بعد را آغاز کرده‌ایم. طبق زمانبندی تا ۱۵ آبان باید بودجه شرکت‌ها را تهیه می‌کردیم که تهیه شده و ۱۵ آبان تحویل مجلس داده شده است. نظر رییس مجلس آن است که برنامه هفتم زودتر داده شود، ولی چون سیاست‌ها اخیرا داده شده، نمی‌شد برنامه را زودتر داد و اولویت را دادیم به بودجه چون امسال برنامه ششم توسعه حاکم است. وی ادامه داد: این هفته تمام تبصره‌های بودجه را تمام کرده و تحویل دولت می‌دهیم. رییس مجلس اخیرا اعلام کرده که برنامه توسعه را اول ارایه دهیم. تقریبا کار بودجه در سازمان برنامه و بودجه تمام شده است. امروز بودجه ویرایش و به دولت تحویل داده می‌شود. بعد از تصویب دولت، اگر مجلس بپذیرد آن را تحویل مجلس می‌دهیم، اگر نه برنامه توسعه هفتم را جلو می‌اندازیم. طبق قانون این آمادگی را داریم که بودجه را در موعد قانونی تحویل مجلس دهیم. فرصت ما خیلی کم است اما اگر قرار شد، برنامه توسعه را اول ارایه کنیم، وزن کار را بیشتر سمت برنامه هفتم می‌بریم تا در موعد خود برنامه هفتم را تحویل دهیم. میرکاظمی در پاسخ به انتقادات از دولت جهت پرداخت نشدن بودجه اشتغال، تاکید کرد: سال گذشته ۳۲ همت (هزار میلیارد تومان) بابت اشتغال دیده شده بود. دولت را که در نیمه دوم سال قبل تحویل گرفتیم، مواجه شدیم که دولت قبلی ریالی پرداخت نکرده بود. ما تلاش کردیم و تا پایان سال ۱۹ همت بابت اشتغال پرداخت شد. عملکرد سال گذشته تبصره ۱۴ حدود ۳۴۰ همت بود که پیشنهاد دولت این بود که این رقم به ۴۷۰ همت برسد که در مجلس به ۶۶۰ همت رسید.
وی اضافه کرد: ما اعتراض کردیم که این منابع در بودجه قابل وصول نیست چون یا باید قیمت آب و برق افزایش می‌یافت که این در برنامه دولت نبود یا تولید باید افزایش می‌یافت که تولید به این راحتی افزایش نمی‌یابد. در جلسات مشترک دولت و مجلس، اصرار سازمان برنامه این بود که میزان یارانه باید به گونه‌ای انتخاب شود تا بتوانیم سایر تکالیف خود را انجام دهیم اما رییس مجلس تاکید داشت که معیشت در اولویت باشد و اشتغال در اولویت بعدی باشد. ۲۰۰ همت هم کسری بود و میزان پرداخت یارانه هم بیشتر از سقف مصارف می‌شد، سازمان برنامه موافق ایجاد ناترازی بود و الان این انتقاد می‌شود که چرا سازمان برنامه، منابعی برای اشتغال در نظر نگرفته است؟در حالی که معیشت در اولویت اول و اشتغال در اولویت بعدی بود. وی ادامه داد: رییس‌جمهور در نامه‌ای از رهبری اجازه گرفتند که ۲۰ درصدی که هر سال دولت‌ها از صندوق توسعه ملی استفاده می‌کردند، برای تملک دارایی سرمایه‌ای و اشتغال استفاده شود. ایشان ۱۰ درصد را اجازه دادند الان هم در دست اجراست که بانک مرکزی نرخ آن را تسهیل کرده که به حساب بریزد و ما بتوانیم از این محل، بودجه اشتغال را تامین کنیم. دولت به فکر اشتغال است ولی منابعش را در اختیار نداشت. رییس سازمان برنامه و بودجه درباره برخی اخبار در خصوص افزایش قیمت حامل‌های انرژی گفت: هیچ افزایش قیمتی برای حامل‌های انرژی امسال نداریم و در بودجه سال آینده همچنین افزایشی در نظر نگرفته‌ایم. برای همین می‌گوییم وقتی افزایشی در قیمت حامل‌های انرژی نداریم، ۲۰۰ همت اضافه کردن به منابع تبصره ۱۴، درآمد موهوم است. البته دیگر اعضای دولت نیز روز گذشته نسبت به صحبت‌های مطرح شده از سوی رییس مجلس واکنش نشان دادند. روز دوشنبه محمدباقر قالیباف در جریان حضور وزیر اقتصاد در مجلس خطاب به وی گفته بود: آقای خاندوزی شما یا خسته شدید یا رودربایستی دارید؛ انتظار می‌رود که شما مطالبه‌گرایانه پیگیری کنید همانطور که پارسال این اقدام را انجام می‌دادید. خاندوزی در واکنش به این صحبت‌ها بار دیگر به انتقاد از دولت قبل پرداخت. او اظهار کرد: دغدغه رییس مجلس در زمینه تسهیلات اشتغالزایی را درک می‌کنم، اما بیش از یک سال است آقایانی که اهل خستگی و رودربایستی بودند، رفته‌اند. من از موضع‌گیری آقای رییس مجلس هم تعجب کردم چون دیوان محاسبات مجلس شورای اسلامی رسماً اعلام کرده در حالی که تا سال ۹۹ عملکرد تسهیلات تبصره ۱۸ قریب ده درصد بوده ما در یک سال گذشته ۱۰۲ درصد عملکرد تسهیلات تبصره ۱۸ داشته‌ایم. وی افزود: یعنی از مبلغ ۱۸ هزار میلیارد تومان که مجموعه بودجه‌ای است که به تسهیلات اشتغالزایی اختصاص یافته، به دلیل اهرم‌کردن با منابع بانکی، ۴۶ هزار میلیارد تومان تسهیلات بانکی پرداخت شده و در مرحله نهایی قرار دارد که این در تاریخ عملکرد تسهیلات اشتغالزایی بی‌سابقه است. وزیر اقتصاد یادآور شد: بنابراین این اظهارنظر خیلی برای من تعجب‌انگیز بود. امیدوارم دوستان برای برخی کارهای عقب‌مانده که باید جلو برود تا عباراتی که القاء تفرقه و دوگانگی بین قوا می‌کند را بر زبان بیاورند. خاندوزی ادامه داد: ما یک لایحه دوفوریتی در آذر سال ۱۴۰۰ ارسال کردیم تا قوانین مربوط به اموال تملیکی کشور اصلاح شود که یعنی تقاضای بررسی ظرف ۷۲ ساعت اما تا امروز که بیش از ۳۰۰ روز گذشته هنوز آن لایحه دوفوریتی اعلام وصول نشده است و امیدواریم حرکت‌ها به سمت همگرایی با حل مشکلات کشور حرکت کند تا القاء اختلاف بین قوا.
این صحبت‌ها در حالی مطرح می‌شود که به زودی و ظرف روزهای آینده، دو قوه باید برای بررسی بودجه 1402، کار مشترک خود را آغاز کنند. در شرایطی که دولت وقت دارد تا نیمه آذر بودجه را به مجلس برساند اما برخی صحبت‌ها حاکی از آن است که نمایندگان در زمانی زودتر به لایحه دسترسی خواهند داشت. نایب‌رییس کمیسیون برنامه و بودجه گفت: تلاش دولت بر این است که لایحه بودجه ۱۴۰۲ را همزمان با برنامه هفتم توسعه به مجلس ارایه کند. مهرداد گودرزوند در مورد زمان ارایه لایحه برنامه هفتم توسعه به مجلس گفت: دولت اعلام کرده که می‌خواهد همزمان برنامه هفتم و لایحه بودجه سال آینده را به مجلس ارایه کند و تلاش می‌کند که این اتفاق رخ دهد. وی افزود: اگر همزمان دو لایحه برنامه هفتم و بودجه ۱۴۰۲ به مجلس ارایه شود و دولت در انجام این کار مصمم باشد، شاید مجلس همزمان دو کمیسیون تلفیق به صوت جداگانه برای بررسی برنامه هفتم و همچنین بودجه ۱۴۰۲ تشکیل دهد. گودرزوند در پایان در مورد روند بررسی برنامه هفتم در مجلس گفت که بررسی برنامه هفتم بعد از بودجه خواهد بود کما اینکه دولت گفته می‌خواهد بودجه را اول آذر به مجلس ارایه کند. البته به نظر می‌رسد حتی دو طرف هنوز درباره تقدم زمانی بررسی دو لایحه نیز توافق نظر ندارند. قالیباف رییس مجلس شورای اسلامی در پاسخ به اخطار یکی از نمایندگان مجلس، گفت: نمایندگان را مطلع می‌کنم که در جلسه سران این موضوع مطرح شد و آقای رییس‌جمهور در جریان این موضوع هستند و طبق قانون آیین نامه داخلی تا برنامه پنجساله هفتم تصویب نشود، بودجه در دستور کار قرار نمی‌گیرد، دولت بر اساس قانون ایین نامه داخلی اقدام می‌کند و ان شاء‌الله براین اساس پیش می‌رویم. به این ترتیب در شرایطی که برخی اختلاف نظرها خود را نشان داده، احتمالا ظرف هفته‌های آینده بررسی بودجه و قانون توسعه در دستور کار قرار خواهد گرفت و باید دید در آن زمان، دو طرف چگونه به جمع‌بندی می‌رسند.
