بورس طلایی میشود؟
حمیدرضا جیهانی
همساز نبودن عرضه و تقاضا در بازار سرمایه یعنی ورود سرمایه و جریان نقدینگی، دورنمای سودسازی را برای سرمایهگذاران با ابهام روبرو میکند که عمده این مسائل به ریسکهای سیستماتیک خارج از بازار سرمایه شامل ریسکهای سیاسی- اجتماعی و سیاستهای بهرهای بانک مرکزی برمیگردد و فشار تقاضا در بازار را به دنبال دارد که به خروج سرمایهها از این بازار منجر میشود. افزایش پیشبینیپذیری در اقتصاد میتواند زمینه را برای ورود سرمایهگذاران به بورس فراهم کند، در این راستا باید کنترلهای مناسبی برای بازارهای موازی در نظر گرفته شود. اگر عمق بازار بدهی را رصد کنیم در این بازار به محدوده ۴۳۰ الی ۴۴۰ میلیارد تومان میرسیم، در سال ۹۹ که این رقم کمتر از یک سوم بود. کل بازار بدهی که مشتری آنها بانکها هستند. از سوی دیگر نرخ بهره نیز مهم است چراکه سرمایهگذاری در بانک نیز داریم. اما بهطور کلی با در نظر گرفتن این موضوعات سرمایهگذاری در بورس مطلوب است. به نظر میرسد این دو عامل موجب شده است تا سرمایهها از بازارهای رقیب، همچون بازار ارز و بازار طلا به مرور جذب بازار سهام شود. تصویب بسته ۱۰بندی حمایت از بورس، تقویت بازار سرمایه را از ابتدای هفته گذشته دربر داشته است و این موضوع مزید علت شده و ورود سرمایهها را از بازار ارز و طلا به بازار سهام تشدید کرده است. از طرف دیگر، بانک مرکزی در اقدامی مثبت و اثرگذار خرید آنلاین ارز را از امروز شروع کرده است که با کم شدن صف در مقابل صرافیها و کاهش انتظارات تورمی ناشی از موجهای رسانهای موجب شده تا مانع رشد نرخ ارز شود.
رجوع گسترده مردم به بازار سکه و ارز طی دو هفته اخیر اغلب به دلیل تبدیل ریال به ارزهای خارجی معتبر برای پوشش ارزش داراییهایی است. بنابراین بانک مرکزی و تصمیمگیران اقتصادی دولت باید برای جلوگیری از هجوم مردم به بازارهایی نظیر طلا و ارز یکسری ظرفیتها را ایجاد میکردند که در چنین شرایطی مانع از حضور فیزیکی افراد به صرافیها با این حجم شوند. انتشار چنین اوراقی چنانچه به درستی اعمال شود به لحاظ نداشتن دغدغه و اعتمادی که مردم به آن دارند راهکاری درست و کارشناسانه است زیرا مردم از طریق خرید این اوراق میتوانند ارزش داراییهای خود را حفظ کنند. از طرفی با توجه به انجام معاملات این اوراق در معاملات ثانویه بورس که نقدپذیر است دارندگان چنین اوراقی میتوانند آن را تبدیل به پول نقد کنند.
البته هنوز خیلیها از کارایی و محاسن خرید اوراق سرمایهگذاری اطلاع چندانی ندارند در چنین شرایطی بانک مرکزی باید با اطلاعرسانی دقیق و گسترده از طرق مختلف سواد و دانش مالی را به مردم و سرمایهگذاران انتقال دهد چرا که خرید اوراق معتبری که داری پشتوانه هستند ظرفیت خوبی را برای سرمایهگذاران مهیا میکند تا از این طریق علاوه بر حفظ ارزش سرمایههایشان کسب سود کنند. محاسن انتشار اوراق گواهی ارزی علاوه برجمع شدن حضور فیزیکی سرمایهگذاران یا خریداران ارز و سکه ارز از بازار باعث کاهش حباب کاذب قیمت این کالاها میشود زیرا بازار با مواجهه با تقاضای زیاد خریداران چنین کالاهایی از ظرفیت لازم برای عرضه در چنین شرایطی برخوردار نیست، بنابراین این موضوع موجب افزایش قیمتها به شکل حبابی در بازار خواهد شد.