اهمیت تجارت با آفریقا

روح‌الله لطیفی

یکی از اصلی‌ترین بازارهایی که می‌تواند برای اقتصاد ما اهمیت فراوانی داشته باشد، بازاری است که کشورهای آفریقایی در اختیار دارند و ما یا عملا با آنها همکاری نداریم یا سهم‌مان بسیار در این بازارها محدود است. آفریقای جنوبی، اولین مقصد صادرات ایران به قاره آفریقا است با وجود رشد دو برابری صادرات ایران به این کشور در سال گذشته و استمرار رونق صادرات در هفت ماهه امسال اما سهم ایران از سبد تجارت آفریقای جنوبی کمتر از ۱.۲ هزارم مجموع واردات و صادرات آن کشور است. آفریقای جنوبی کشوری است با جمعیت نزدیک به ۶۰ میلیون نفر و مساحت ۱ میلیون و ۲۲۱ هزار کیلومتر مربع که در کنار اقیانوس‌های هند و اطلس واقع شده است. آفریقای جنوبی منابع گسترده معدنی و انواع کانی و الماس را دارا است که همین موضوع باعث شده تا سال‌ها توسط اروپایی‌ها استعمار شود، این کشور از بنیان‌گذاران اتحادیه آفریقا است و دومین اقتصاد بزرگ را در میان کشورهای این قاره دارد و بزرگ‌ترین صادرکننده طلا در جهان به شمار می‌رود. مجموع ارزش کالاهای صادراتی از مبدا آفریقای جنوبی در سال ۲۰۲۱ میلادی، بالغ بر ۱۲۴ میلیارد دلار بوده که ۳۴ میلیارد دلار آن مربوط به صادرات طلا، ۱۸ میلیارد دلار سهم صادرات سنگ آهن است. مهم‌ترین مقاصد صادراتی آفریقای جنوبی به ترتیب چین، امریکا، آلمان، ژاپن و انگلیس بودند. مجموع ارزش کالاهای وارداتی به مقصد آفریقای جنوبی در سال ۲۰۲۱ بالغ بر ۹۳ میلیارد دلار بوده است که از این مبلغ بیشترین سهم متعلق به سوخت، نفت و کالاهای مرتبط به آن با مبلغ ۱۵ میلیارد دلار بوده است. مجموع ارزش کالاهای صادراتی ایران به این کشور در سال ۱۴۰۰ بالغ بر ۲۵۵ میلیون دلار به وزن ۵۵۲ هزارتن بوده است. جمهوری دموکراتیک خلق الجزایر با وسعت ۲.۴ میلیون متر مربعی در کنار مدیترانه در شمال آفریقا واقع شده که به دلیل اشتراکات دینی و فرهنگی و روابط نزدیک سال‌های گذشته و همسایگی با کشورهای مراکش، موریتانی، مالی، تونس، لیبی و نیجر می‌تواند شریک مناسبی برای تجار ایرانی باشد. یکی از اقلام مهم وارداتی کشورمان در سال‌های اخیر نهاده‌های دامی و کالای اساسی بوده که الجزایر خود تولید‌کننده گندم و جو است از طرفی کشورمان تولیدات مناسبی از   مشتقات پتروپالایشگاهی، قیر و اوره دارد که متاسفانه با هدف‌گذاری مناسب و دقیق می‌توان در تجارت دو کشور از این ظرفیت‌ها استفاده کرد. متاسفانه از ابتدای سال ۱۴۰۰ و در ماه‌های آخر دولت دوازدهم تا پایان مهر ماه امسال، هیچ کالایی بین ایران و الجزایر تبادل نشد که باید برای بازگشت تجارت اقدامات فوری انجام شود. باید تلاش کنیم تا با اراده و هماهنگی تشکل‌های تجاری دو کشور نه تنها تجارت بین ایران و الجزایر از سر گرفته شود، بلکه تجارت با این کشور نیز به عنوان دروازه ورود به شمال آفریقا به حد مطلوب و مناسب برسد.