قطر رقیب جدید ایران در جذب سرمایه چین
اتاق بازرگانی ایران در جدیدترین گزارش خود در تحلیل وضعیت اقتصاد جهانی به افزایش اقبال چینیها برای سرمایهگذاری در صنایع نفت و گاز قطر پرداخته است. گزارش چشمانداز که دو بار در سال منتشر میشود، بررسیهایی از روند عرضه و تقاضای مواد غذایی عمده جهان از جمله غلات، محصولات روغنی، شکر، گوشت، لبنیات و ماهی ارایه میدهد. همچنین به روند نرخ حملونقل دریایی مواد غذایی میپردازد. در گزارش فائو هشدار داده شده است: «اینها نشانههای هشداردهندهای از منظر امنیت غذایی هستند و حکایت از این دارند که واردکنندگان برای تأمین مالی افزایش هزینههای بینالمللی خود با مشکل مواجه هستند و بهطور بالقوه، حاکی از پایان انعطافپذیری آنها در برابر قیمتهای بینالمللی بالاتر است.» در خبری دیگر وزارت تجارت، انرژی و استراتژی صنعتی بریتانیا به یک شرکت فناوری متعلق به چین دستور داد تا به دلیل نگرانیهای مرتبط با «امنیت ملی» ۸۶ درصد سهام خود را به بزرگترین تولیدکننده ریزتراشه بریتانیا واگذار کند. پس از این مداخله، چین دولت بریتانیا را به نقض قوانین تجارت بینالمللی متهم کرد. بریتانیا در اقدامی دیگر ممنوعیت واردات طلای روسیه را توسعه داده است. در ابتدای تابستان سال جاری، کشورهای بریتانیا، امریکا، ژاپن و کانادا به عنوان بخشی از تحریمهای غرب علیه مسکو در واکنش به جنگ این کشور در اوکراین، واردات طلای روسیه را ممنوع اعلام کردند. این تحریم در واقع شامل واردات طلای تازه استخراج و پالایش شده میشد؛ اما شامل طلای صادراتی روسیه یا محصولات طلایی با منشأ این کشور نمیشد که اصلاحیه اخیر، آنها را نیز در برمیگیرد.
در تحولات منطقهای قرارداد ۶۰ میلیارد دلاری گازی قطر و چین از جمله مسائل مهم منطقه است. با وجود سر و صداهای بسیار در مورد همکاری راهبردی ۲۵ ساله ایران و چین، پکن توجهی به سرمایهگذاری در صنعت انرژی ایران نشان نداده است و در کشورهای رقیب ایران به دنبال فرصت است. روشن است که تحریمهای شدید و نااطمینانی فزاینده در اقتصاد سیاسی ایران مهمترین عامل عدم تمایل چین به سرمایهگذاری در زیرساختهای انرژی ایران است.
سرمایهگذاری ۷ میلیارد دلاری آرامکو عربستان در کره جنوبی، کمک قطر و عربستان به اقتصاد بحرانزده ترکیه و توافق ۱۰۰ میلیارد دلاری امارات و امریکا در زمینه انرژی پاک و اولین دور مذاکرات تجارت آزاد بحرین و رژیم صیهونیستی از دیگر اخبار مهم منطقه است. با وجود مشکلات اقتصادی ترکیه در حال حاضر، تجارت میان مسکو و آنکارا به سرعت در حال گسترش است و حجم کالاهای صادرشده به روسیه در ماه سپتامبر به رکورد ماهانه ۱.۱ میلیارد دلار رسیده است. بر اساس دادههای موسسه آمار ترکیه، این حجم، ۲.۳ برابر بیشتر از ماه مشابه در سال ۲۰۲۱ است. ترکیه در تابستان سال جاری در میان پنج صادرکننده برتر به روسیه قرار گرفت.
در بخش دادههای تازه، نیاز خاورمیانه به سرمایهگذاری یک تریلیون دلاری در انرژیهای تجدیدپذیر تا ۲۰۳۵ مورد بررسی قرار گرفته است. این برآورد، همزمان با اجلاس تغییرات اقلیمی که در مصر برگزار شد، ارایه شده است. اندکی پس از برگزاری این رویداد، برخی کشورهای عربی قراردادهای بزرگ انرژی سبز منعقد کردهاند. عربستان سعودی در قالب قراردادی ۲.۵ میلیارد دلاری برای ساخت و میزبانی یک طرح تولید انرژیهای تجدیدپذیر در خاورمیانه طی ۱۰ سال آینده متعهد شده است. امارات متحده عربی نیز قراردادی در زمینه توسعه انرژیهای پاک با عمان امضا کرده است. مصر نیز اعلام کرده است که یکی از بزرگترین نیروگاههای بادی جهان را توسعه میدهد.