توسعه حمل و نقل عمومی، کلید کاهش آلودگی هوای تهران
یک کارشناس آلودگی هوا ضمن توضیح با بیان اینکه آلودگی هوای تهران دو راهکار عمده و اساسی دارد، گفت: تنها راه اصلاح وضعیت آلودگی هوای تهران توسعه حمل و نقل عمومی و دولت الکترونیک است.
یوسف رشیدی در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به ترک فعل مشهود برخی دستگاه‌ها در اجرای قانون هوای پاک اظهارکرد: وزارتخانه‌های مختلف از عمد ترک فعل نمی‌کنند. ما در موضوع آلودگی هوا نیازمند اقدام بسیار عاجل در توسعه حمل و نقل عمومی هستیم. با این اقدام فشار از روی سایر بخش‌ها برداشته می‌شود تا بتوانند اقدامات خود را در فرصت مناسب انجام دهند.
وی ادامه داد: فکر می‌کنم ما در نوشتن قوانین توجه خاصی به نحوه اجرایی کردن آن نمی‌کنیم و از پایه قانون را درست ننوشته‌ایم. بدین جهت با گذر زمان گرفتاری‌های بعدی به وجود می‌آید. وقتی زیرساخت و امکانات نداریم، هر کسی جایگزین مسوول وزارتخانه‌های فعلی باشد باز هم نمی‌تواند کاری انجام دهد و ترک فعل رخ خواهد داد.
قانون هوای پاک کارآمد است؟
رشیدی در پاسخ به اینکه آیا قانون هوای پاک کارآمد و مبتنی بر واقعیات جامعه تدوین و تصویب شده است، توضیح داد: ما فکر می‌کنیم با نوشتن قانون مشکل آلودگی هوا حل می‌شود اما مشکل آلودگی هوا با اقدام جدی و اجرای کارآمد صرف نظر از اینکه قانون باشد یا نباشد، حل خواهد شد.
وی افزود: به عنوان نمونه مردم با توسعه حمل و نقل عمومی مناسب برای رفت‌وآمدهای خود مجبور به استفاده از خودروهای شخصی نیستند. مقصر آلودگی هوای تهران تنها خودرو، موتورسیکلت و سوخت نیست چراکه با بهترین خودرو و سوخت نیز در ترافیک فعلی تهران حتما زمستان آلودگی هوا را خواهیم داشت. گنجایش اتمسفر برای تهویه هوا و آلاینده‌ها مقدار مشخصی است و بستگی به شرایط باد، وضعیت اقلیمی منطقه و توپوگرافی دارد بنابراین آنچه لازم داریم انجام اقداماتی است تا سفرهای درون‌شهری را به سمت حمل و نقل عمومی سوق دهیم که متاسفانه اکنون فاقد آن هستیم.
رشیدی با انتقاد نسبت به نبود حمل و نقل عمومی مناسب در تهران گفت: وضعیت ترافیک تهران نشان‌دهنده این است که نه تنها حمل و نقل عمومی مناسبی در پایتخت نداریم بلکه عقب‌ماندگی عمده‌ای نیز وجود دارد. اگر وضعیت مناسبی در حمل و نقل عمومی داشتیم بسیاری از مشکلات‌مان حل می‌شد اما در غیاب حمل و نقل عمومی مناسب، سایر اقدامات برای کاهش آلودگی هوا بی‌ثمر خواهد بود.
اما و اگرهای نوشتن قانون هوای پاک
وی درباره نوشتن قوانین آلودگی هوا توضیح داد: برای نوشتن قوانین آلودگی هوا ابتدا باید به‌صورت پایلوت و در مقیاس کوچک قابلیت اجرایی آنها را بررسی کنیم و در صورت اجرایی شدن به سراغ نوشتن قانون برویم. اکنون ما مشکلی که در بسیاری از موارد در قانون هوای پاک داریم این است که ابتدا قانون و پس از گذشت سه تا شش ماه آیین‌نامه اجرایی آن نوشته شد، در صورتی که این کار اشتباه است. اول باید نحوه اجرای قانون مشخص شود سپس قانون نوشته شود. به عبارتی ما مسیر را برعکس طی کرده‌ایم. وقتی اجرای قانون مشخص نیست؛ تصویب قانون بی‌معنا است.
رشیدی تصریح کرد: ما در موضوع هوا غیر از آلودگی هوا، آلودگی قوانین را نیز داریم چراکه قوانین بسیاری وجود دارند اما نحوه عملیاتی کردن قوانین درست و شفاف نیست. با همه این تفاسیر به نظر می‌رسد می‌توان آلودگی هوای تهران را کاهش داد.
برای آلودگی هوای تهران چه کنیم؟
این کارشناس آلودگی هوا به دو راهکار اساسی و عمده برای اصلاح وضعیت هوای تهران اشاره کرد و گفت: صرفنظر از جلب حمایت مالی از صندوق ذخیره ارزی، صندوق توسعه یا ... هر منبع دیگر ابتدا باید در یک بازه زمانی مشخص خطوط مترو را بسیار سریع و کارآمد تکمیل و مراکز جذب سفر را به ایستگاه‌ها نزدیک کنیم سپس لازم است توسعه دولت الکترونیک را در دستور کار قرار دهیم. وی تاکید کرد: اگر این دو کار را انجام ندهیم هیچ‌وقت مشکل آلودگی هوا حل نخواهد شد. معضل آلودگی هوای تهران با استفاده از خودرو و موتورسیکلت برقی و موارد فانتزی از این دست حل نخواهد شد. واقعا توسعه حمل و نقل عمومی باید در اولویت اول قرار گیرد، به‌گونه‌ای که سفرهای ضروری را پاسخگو باشد. با این کار عدالت اجتماعی را رعایت می‌کنیم علاوه بر آن آلودگی هوا کنترل خواهد شد.
رشیدی اضافه کرد: اقدام بعدی توسعه دولت الکترونیک و دوری جستن از سفرهای زائد است. با این دو اقدام موفق به حذف آلودگی هوا خواهیم شد بنابراین اقداماتمان باید مبتنی بر فکر، دانش و عقل باشد تا بتوانیم به نتیجه برسیم. درباره مشاهده رنگ قهوه‌ای هوا در برخی مناطق تهران در پی شدت گرفتن آلودگی هوا در هفته‌های گذشته اظهار کرد: در شرایط آلودگی هوا نمی‌توان از رنگ هوا به اطلاعات خاصی پی برد چون لزوما ممکن است به آلودگی هوا ربطی نداشته باشد. رنگ قهوه‌ای هوا احتمالا به علت بازتابش و تفرق نور به ذرات معلق بوده که باعث شده رنگ مشاهده شده در آسمان متعارف نباشد.
