دست به دست هم برای نزول بورس
دیروز شاخص کل بورس و شاخص هم‌وزن حرکتی معکوس داشتند و هر یک مسیری را برگزید و شاخص کل منفی و شاخص هم‌وزن مثبت شد. برخی از کارشناسان عقیده دارند که علت این موضوع به تعیین نرخ مشخص برای دلار و افزایش سود بانکی باز می‌گردد.
در روزهای گذشته یک خبرگزاری وابسته به جریان دولت اعلام کرد که نرخ سود سپرده در بانک‌های دولتی 25 درصد و در بانک‌های خصوصی به 24 درصد رسیده است. با وجود این خبر اما روابط عمومی بانک مرکزی همچنان می‌گوید که «نرخ سود مصوب بانک مرکزی همچنان 18 درصد است اعلام کرد که با بانک‌های متخلف برخورد خواهد شد.»
مدیر روابط عمومی بانک مرکزی همچنین با انتشار یک توئیت در صفحه رسمی خود نوشت: با توجه به انتخاب رییس‌کل محترم بانک مرکزی و احتمال برخی گمانه‌زنی‌های رسانه‌ای پیرامون تصمیمات مدیریت جدید بانک، تاکید می‌شود کلیه اخبار، اطلاعیه‌ها و احکام رییس کل بانک مرکزی صرفاً ازطریق پایگاه اطلاع‌رسانی بانک مرکزی ج.ا.ا و سپس در فضای مجازی وابسته به این بانک منتشر می‌شود.
اما بررسی‌ها از بانک‌های مختلف نشان می‌دهد که بانک‌های دولتی و خصوصی حاضرند برای سرمایه بیش از 100 میلیون تومان سود بیش از 18 درصد بدهند و این یعنی رقابت شدید بانک‌ها با بورس برای جذب نقدینگی. اگر نرخ سود بانکی به‌طور رسمی به 24 درصد برسد شاهد خروج بخشی از نقدینگی‌ها از بورس و حتی صندوق‌های درآمد خواهیم بود. چرا که برخی از سهامداران؛ سرمایه‌گذاری بدون ریسک و با سود پایین را به سرمایه‌گذاری پرریسک با سود بالا ترجیح می‌دهند. این افزایش نرخ سود سپرده بانکی در بلندمدت به زیان بورس تمام خواهد شد و باعث خروج سرمایه از تالار شیشه‌ای و ورود آن به بازار پول یعنی بانک‌ها می‌شود.
در این بین اگر بخواهیم منصفانه به اقتصاد کشور و بازارها نگاه کنیم متوجه می‌شویم که بانک‌ها برای حفظ حیات خود مجبور به افزایش نرخ سود هستند. اما همچنان وضعیت بورس نیز مهم است و پس از دو سال انتظار حمایت از این بازار عجیب و غریب نیست. درست است بسته‌های زیادی برای حمایت از بازار سرمایه داده اما تا به امروز کدام یک از بسته‌ها تاثیر نهایی و صددرصد روی بازار سرمایه داشته است؟ شاید در دوسال شاخص رشد کرده باشد و در این مدت نوسان‌گیران سود خوبی به جیب زده باشند ولی وضعیت پرتفوی سهامداران تغییری نکرده است و هر روز شاهد افزایش زیان سهامداران هستیم.
«تعادل» بارها و در گزارش‌های مختلف از وضعیت پرتفوی سهامداران و زیان روزافزون آنها گفت و هنوز نیز وضعیت زیان‌دهی پرتفوی‌ها ادامه دارد؛ برای نمونه روز گذشته شاخص کل بورس روند نزولی داشت و به واسطه آن پرتفوی سهامداران نیز نزولی شد اما در روزهای سبز شاهد سود نیم درصدی نیز نیستیم و همین موضوع کمی عجیب است.
در حال حاضر بورس تهران وضعیت خوبی ندارد و در دوسال و نیم گذشته شاخص کل بورس نتوانسته روز خوش ببیند حال با افزایش نرخ سود بانکی این وضعیت وخیم‌تر و زیان سهامداران بیشتر می‌شود. چرا که برخی از سرمایه‌گذاران در صف فروش می‌رود و قیمت‌ها نیز به واسطه آن نزول می‌کند و در نهایت شاخص نیز آرام آرام روند اصلاحی را تجربه می‌کند. وضعیت بازار سرمایه آنقدر بد است که به واسطه یک خبر کوچک شاخص می‌تواند نزول یا حتی سقوط کند و در نهایت تنها زیان دهی برای سهامداران باقی ماند. هر روز شاهد یک حمایت از بازار سرمایه هستیم اما بررسی‌ها نشان می‌دهد که این حمایت‌ها به صورت عملی روی بازار سرمایه اجرایی نشده و تنها در قالب وعده بوده است.
کاویان عبداللهی، کارشناس بازار سرمایه نیز در خصوص تاثیر نرخ سود بانکی روی بورس گفت: «به تبع افزایش نرخ بهره بانکی، نرخ اوراق نیز افزایش پیدا می‌کند؛ این افزایش برای جذابیت بیشتر است یعنی به واسطه افزایش نرخ سود سعی می‌کنند منابع را جمع‌آوری کنند.»
وی ادامه داد: «در همین راستا نرخ بهره بدون ریسک افزایش پیدا می‌کند؛ بر اساس مدل ارزش‌گذاری، مخرج کسر، نرخ بهره بدون ریسک است و افزایش این نرخ می‌تواند میزان سود شرکت‌ها برای سرمایه‌گذاری‌ها، سهامداران کاهش دهد.»
این کارشناس بازار سرمایه توضیح داد: «افزایش نرخ سود باعث افزایش سرمایه‌گذاری و جذابیت سرمایه‌گذاری در اوراق، صندوق‌های درآمدهای ثابت یا بانک‌ها می‌شود و در نهایت سرمایه‌گذارانی که به دنبال سود بدون ریسک هستند و انتظار بازدهی چندانی ندارند در این بازار سرمایه‌گذاری می‌کنند.»
عبداللهی گفت: «در چند روز گذشته شاهد افزایش فشار فروش در کلیت بازار سرمایه بودیم و این موضوع ناشی از اخبار افزایش نرخ سود بانکی است.»
بازار از دریچه معاملات
شاخص کل بورس تهران در پایان معاملات دیروز سه‌شنبه، ۱۳ دیماه با یک هزار و ۹۱۰ واحد کاهش در ارتفاع یک میلیون و ۵۹۱ هزار واحدی ایستاد. شاخص هم‌وزن با ۲ هزار و ۲۸۱ واحد افزایش به ۴۷۵ هزار و ۴۱۷ واحد و شاخص قیمت با یک هزار و ۳۵۸ واحد رشد به ۲۸۲ هزار و ۹۸۵ واحد رسید. شاخص بازار اول، یک هزار و ۵۱۵ واحد و شاخص بازار دوم، سه هزار و ۴۸۸ واحد کاهش را ثبت کردند.
روز گذشته در معاملات بورس تهران، بیش از ۱۶ میلیارد و ۸۳۶ میلیون سهم، حق‌تقدم و اوراق بهادار به ارزش ۹۰ هزار و ۴۹۵ میلیارد ریال معامله شد. همچنین ایران خودرو (خودرو) با یک هزار و ۱۵۷ واحد، سایپا (خساپا) با ۵۴۹ واحد، کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران (حکشتی) با ۳۹۶ واحد، بانک ملت (وبملت) با ۳۶۸ واحد، گروه بهمن (خبهمن) با ۳۲۳ واحد، بانک پارسیان (وپارس) با ۲۸۳ واحد و صنایع پتروشیمی خلیج فارس (فارس) با ۲۶۴ واحد تاثیر مثبت بر شاخص بورس داشت. در مقابل معدنی و صنعتی گل گهر (کگل) با ۹۱۸ واحد، ملی صنایع مس ایران (فملی) با ۸۶۴ واحد، پتروشیمی نوری (نوری) با ۶۶۸ واحد، فولاد مبارکه اصفهان (فولاد) با ۵۷۲ واحد، پتروشیمی پارس (پارس) با ۴۸۸ واحد و سرمایه‌گذاری گروه توسعه ملی (وبانک) با ۳۳۸ واحد تاثیر منفی بر شاخص بورس به همراه داشت.
بر پایه این گزارش، روز گذشته نماد ایران خودرو (خودرو)، گسترش سرمایه‌گذاری ایران خودرو (خگستر)، سایپا (خساپا)، شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی (شستا)، پالایش نفت تهران (شتران)، پالایش نفت اصفهان گروه بهمن (خبهمن) و بانک تجارت (وتجارت) در نمادهای پُرتراکنش قرار داشتند.
گروه خودرو هم در معاملات دیروز صدرنشین برترین گروه‌های صنعت شد و در این گروه ۶ میلیارد و ۵۸۶ میلیون برگه سهم به ارزش ۲۴ هزار و ۴۲۷ میلیارد ریال دادوستد شد. شاخص فرابورس نیز روز سه‌شنبه بیش از ۳۱ واحد افزایش داشت و به ۲۰ هزار و ۳۷۷ واحد رسید. در این بازار بیش از ۶ میلیارد و ۱۸۵ میلیون برگه سهم و اوراق مالی دادوستد شد و تعداد دفعات معاملات امروز فرابورس بیش از ۳۷۳ هزار و ۸۱۷ نوبت بود.
پالایش نفت لاوان (شاوان)، شرکت سرمایه‌گذاری صبا تامین (صبا)، بهمن دیزل (خدیزل)، بانک دی (دی)، بیمه پاسارگاد (بپاس)، آهن وفولاد غدیر ایرانیان (فغدیر) و مدیریت سرمایه‌گذاری کوثر بهمن (وکبهمن) تاثیر مثبت بر این شاخص داشتند. در ادامه پلیمر آریاساسول (آریا)، پتروشیمی مارون (مارون)، سنگ آهن گهرزمین (کگهر)، نفت ایرانول (شرانل)، اعتباری ملل (وملل)، تهیه توزیع غذای دنا آفرین فدک (گدنا)، پتروشیمی زاگرس (زاگرس) و فرابورس ایران (فرابورس) تاثیر منفی بر این شاخص داشتند.
