سناریوی پیشروی بورس
نوید فرهادی
بورس تهران پس از تحمل یک ماه سختی و خون و خونریزی در نخستین روزهای اسفند تحت تاثیر سه عامل تغییر و اصلاح سیاستهای ارزی بانک مرکزی و راهاندازی بازار نیمای دوم، امیدواری به ایجاد تغییرات مثبت در بودجه دولت و حرکت دلار به سمت کانال 50 هزار تومانی بالاخره نفس راحتی کشید و با تقاضای فوقالعاده از سوی خریداران همراه شد.
به واقع این تغییرات موجب شد تا بازار دیگر بهانهای برای فروش نداشته باشد. به این ترتیب و در یک اتفاق دور از ذهن شاخص توانست از سقف کوتاهمدتی خود گذر کرده و تا میانههای کانال 1.8 میلیون واحدی پیشروی کند تا فعالان سناریو بدبینانه اصلاح شاخص تا محدوده 1.4 میلیون واحدی را بهطور کل از یاد ببرند. البته در این مسیر نقش صنایع بزرگ و دلار محور و نمادهای شاخصساز بیش از سایر نمادهای بازار بود. بهطوری که بیش از 70 درصد از نمادهای موجود حتی نتواستند به سقف قبلی خود دست یابند. از سوی دیگر نیز جمع کثیری از فعالان معتقدند که آهنگ رشد شاخص با سرعت افزایش قیمت نمادها همخوانی ندارد یا به زبان سادهتر شاخص کل نمایانگر سبد دارایی معاملهگران نیست که البته تا حدودی نیز جای تامل دارد.
در ادامه اما با نزدیک شدن به روزهای پایانی سال و تحت تاثیر عواملی چون اتمام سال مالی بسیاری از حقوقیها، تامین نقدینگی حقیقیها برای تعطیلات نوروز، تسویه اعتباری در برخی از کارگزاریها که از قضا امسال کمی پررنگتر از سالهای گذشته شده بود و همچنین نگرانی از بابت عدم رفع برخی از ابهامات نظیر کاهش جدی نرخ ارز به واسطه بهبود روابط در سیاست خارجی و... به مرور شاهد عقبنشینی خریداران و حضور فروشندگان در راستای شناسایی سود بودیم. البته ابتکار برخی از حقوقیها باعث شده تا شناسایی سود از روش تهاتر کمترین آسیب را به بازار بزند از طرف دیگر نیز جا ماندگی بازار سهام از دیگر داراییهای سرمایهای مانند دلار، طلا، سکه، خودرو و ملک و همچنین فاصله قیمتهای فعلی تا محدوده ارزندگی موجب شد تا شرایط بهطور کل بهتر از انتظار باشد. اما در حالی این یاداشت را قلم میزنیم که تنها دو روز کاری دیگر تا پایان سال فاصله داریم و بازار رفتهرفته برای نوروز آماده میشود.
به این ترتیب چهارشنبه هفته گذشته آخرین مهلت فعالان برای فروش سهام و ثبت درخواست وجه حاصل بود. لذا از اینجا به بعد، بازار دیگر مشکلی از بابت فروش حقیقیها ناشی از تامین نقدینگی نخواهد داشت. در کف بازار چهارشنبه نیز فروشندهها تمایلی برای عرضه سهام از خود نشان نمیدادند در طرف مقابل اما شاهد ایستادگی جدی خریداران بدون توجه به تعطیلات پیش رو بودیم که خود عاملی برای تداوم حرکت روبه جلوی شاخص در این دو روز باقیمانده خواهد بود. لذا در جمعبندی مطالب گفته شده و با توجه به کاهش ریسکهای بازار و همچنین غیبت فروشندگان به نظر میرسد برای امروز بازار مثبت و خوبی را داشته باشیم؛ بهویژه اینکه پس از اتمام ساعت معاملات چهارشنبه خبر رسید که نرخ تسعیر ارز جهت محاسبه قیمت خوراک محصولات پتروشیمی و پالایشی در اسفند ماه مطابق با نیمای 2 و برای سال 1402 نیز به همین شکل محاسبه خواهد شد. این خبر بسیار مهمی است و برداشت ما این است که مطابق با این تصویبنامه، دولت نرخ نیمای 2 را به رسمیت شناخته و این اتفاق فضای بودجه عمومی دولت را اصلاح میکند.
و اما به سراغ پیشبینی بازار 1402 برویم. سالی که اکثر فعالان معتقدند میتواند سال خوبی برای بازار سرمایه باشد. چراکه با منعکس شدن واقعیتهای اقتصادی و بهبود وضعیت سودسازی شرکتها به واسطه نرخ دلار حوالهای 37-38 هزار تومانی و همچنین محصولاتی که در بورس کالا بعضا با دلار بیش از 45 هزار تومانی به فروش میرسانند، به مرور کف قیمت در بسیاری از سهمها رشد خواهد کرد. از طرف دیگر تحولات و بهبود روابط در حوزه سیاست خارجی که در پاراگراف اول به آن اشارهای کوتاه کردیم باعث عقبگرد جدی طلا و دلار و خروج پول از این دست بازارها شده است گرچه تاثیرات آن چند روزی بازار ما را نیز دچار نوسان کرد اما با توجه به فاصله جدی بازار سرمایه با دیگر بازارها از بُعد ارزندگی، همچنان بورس میتواند محل خوبی برای جذب نقدینگی و سرمایههای سرگردان باشد. امری که دولت هم از آن به خوبی باخبر است.
لذا دولت با جبران اشتباهات گذشته خود یعنی توقف دست درازی به جیب شرکتها و به رسمیت شناختن بورس کالا و همچنین مدیریت صحیح بازار ارز به معنای نزدیک کردن نرخ حواله نیمای 2 به بازار بازار آزاد میتواند رکود سایر بازارها را رقم بزند که این تغییرات میتواند نقطه آغازی برای حرکت رو به جلوی بورس باشد. رویدادی که در نهایت به سود دولت تمام خواهد شد.