عزم جدی دولت برای پیاده‌سازی اینترانت
به گفته یکی از اعضای شورای عالی فضای مجازی، صحت پیشرفت‌هایی که وزارت ارتباطات درباره پروژه شبکه ملی اطلاعات ارایه می‌کند در کمیته‌ای خاص در مرکز ملی فضای مجازی ارزیابی می‌شود. او همچنین تاکید کرد که تلاش و همت دولت جدید و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات بر اجرایی شدن پیشرفت شبکه ملی اطلاعات است.
طرح شبکه ملی اطلاعات از اواخر سال ۱۳۸۴ مطرح شد و کاهش وابستگی به شبکه جهانی اینترنت مهم‌ترین دلیل پیاده‌سازی آن عنوان شده بود. در سند ضرورت تبیین الزامات شبکه ملی اطلاعات ذکر شده که این شبکه به عنوان زیرساخت ارتباطی کل فضای مجازی، شبکه همه شبکه‌های کشور است. گفتنی است این شبکه از زیرساخت‌های ارتباطی با مدیریت مستقل کاملا داخلی، شبکه‌ای حفاظت شده نسبت به اینترنت و شبکه‌ای با امکان عرضه انواع محتوا و خدمات ارتباطی سراسری برای آحاد مردم است، تشکیل شده است.
شبکه ملی اطلاعات در چارچوب قوانین جمهوری اسلامی ایران با پشتیبانی کامل از دیگر اقدامات آموزشی، حقوقی و قضایی به نحو مطلوب و مطمئن تامین‌کننده نیازهای ارتباطی برای انواع ذی‌نفعانی که حداقل یکی از آنها در داخل کشور قرار دارد، است و امکان ارایه انواع خدمات و محتواهای فضای مجازی در حوزه‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، امنیتی و دفاعی را در کشور فراهم می‌کند.
همچنین در سند ضرورت تبیین الزامات شبکه ملی اطلاعات، بر ایجاد شبکه‌ای با قابلیت برقراری ارتباطات امن و پایدار میان دستگاه‌ها و مراکز حیاتی کشور و میزبانی داخلی در صورت نبود شبکه جهانی اینترنت تاکید شده است. اما در سال‌های بعد از ۱۳۸۴ عملا اجرای این طرح با کندی صورت می‌گرفت تا اینکه در دولت یازدهم، اجرای این طرح پیگیری و درنهایت در اواخر همان دولت اعلام شد که فازهای اول، دو م و سوم آن افتتاح و رونمایی شد. اما با روی کارآمدن دولت سیزدهم اهتمام بیشتری به این پروژه شد به گونه‌ای که طرح شتاب بخشی به روند اجرای شبکه ملی اطلاعات از ابتدای پاییز سال ۱۴۰۰ آغاز شد و همچنان هم در مرحله اجرا قرار دارد.
سرعت عمل وزارت ارتباطات در سال‌های ابتدایی پایین بود
محمدحسن انتظاری در گفت‌وگو با مهر در خصوص ارایه گزارش وزارت ارتباطات درباره شبکه ملی اطلاعات در جلسه شورای عالی فضای مجازی گفت: گزارشی که وزارت ارتباطات در جلسه شورای عالی فضای مجازی ارایه کرد شفاهی بود و در این زمینه چند نکته وجود دارد. وی با اشاره به تاریخچه مصوبه شبکه ملی اطلاعات افزود: اصل مصوبه شبکه ملی اطلاعات مربوط به دی ماه سال ۹۲ است و در بهمن سال ۹۲ بعد از اینکه به تصویب و به تأیید مقام معظم رهبری رسید به وزارت ارتباطات ابلاغ شد. طبق آن مصوبه، وزارتخانه باید طرح زمان‌بندی و فازبندی شده با خروجی‌های مشخص را به مرکز ملی فضای مجازی ارایه می‌کرد تا بین مرکز ملی فضای مجازی به عنوان کارفرما و وزارت ارتباطات به عنوان نهاد مجری پروتکل روشنی برقرار باشد.
عضو شورای عالی فضای مجازی با بیان اینکه سرعت عمل وزارت ارتباطات در سال‌های ابتدایی تصویب پایین بود، تصریح کرد: طرح تبیین الزامات شبکه ملی اطلاعات در سال ۹۵ به منظور یکپارچه‌سازی نظرات، تضمین هماهنگی طراحی شبکه، رفع ابهامات و دقیق‌تر شدن پیشرفت کار در شبکه ملی اطلاعات به تصویب شورای عالی فضای مجازی رسید و به وزارت ارتباطات ابلاغ شد که بر اساس آن وزارت ارتباطات باید برنامه زمان‌بندی شده‌ای برای اجرای طرح و خروجی‌های شفاف اعلام کند. وی در ادامه با اشاره به تشکیل کمیته خاص برای ارزیابی راستی‌آزمایی پیشرفت شبکه ملی اطلاعات تصریح کرد: در سال ۹۷ و اواخر سال ۹۸ وزارت ارتباطات اعلام کرد که شبکه ملی اطلاعات ۸۰ درصد پیشرفت دارد گزارشاتی به این منظور به ریاست‌جمهوری و سایر مقامات کشور ارایه شد که این گزارشات برای ارزیابی و راستی‌آزمایی به مرکز ملی فضای مجازی آمد. انتظاری افزود: کمیته خاصی در مرکز ملی فضای مجازی تشکیل شد و این گزارشات را ارزیابی کرد، نتیجه ارزیابی آن کمیته خاص در آن زمان این بود که پیشرفت محسوسی در اجرای شبکه ملی اطلاعات و در طراحی‌ها صورت نگرفته است.
شبکه ملی اطلاعات در سال‌های ۹۲ تا ۹۸ پیشرفت محسوسی نداشت
عضو شورای عالی فضای مجازی ادامه داد: به معنایی می‌توان گفت که از سال ۹۲ تا سال ۹۸ پیشرفت محسوسی در پروژه شبکه ملی اطلاعات احساس نکردیم. به این دلیل دوباره به وزارت ارتباطات ابلاغ شد که زمانی را که از دست رفته جبران کند و این طرح مجدد ارایه شود. وی با اشاره به پیشرفت واقعی پروژه در دوره قبل افزود: در جلساتی وزارت ارتباطات و کارشناسان آن در دولت قبل قبول کردند که شبکه ملی اطلاعات به جای ۸۰ درصد چیزی حدود ۳۰ درصد پیشرفت داشته که البته کارشناسان مرکز ملی فضای مجازی آن را چیزی حدود ۲۰ درصد تأیید کرده بودند. انتظاری با تاکید بر تلاش و همت دولت جدید و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات بر اجرایی شدن پیشرفت شبکه ملی اطلاعات گفت: تلاش و رویکرد دولت جدید واقعاً این است که طرح شبکه ملی اطلاعات اجرا و پیاده‌سازی شود. بنابراین ساختار جدید برای پیشرفت این طرح را طراحی و شروع به فعالیت کرده‌اند.
شاهد افزایش مشترکین پیام‌رسان‌های بومی هستیم
وی با اشاره به فعالیت و افزایش استفاده مشترکین از پیام‌رسان‌های بومی در دولت جدید گفت: در حوزه پیام‌رسان‌های بومی خیلی فعالیت شده چرا که همچنان شاهد افزایش مشترکین پیام‌رسان‌های بومی هستیم. انتظاری در خصوص ابلاغ دولت جدید بر ارایه گزارش پیشرفت شبکه ملی اطلاعات افزود: واقعیت این است که در شورای عالی فضای مجازی البته بعد از اینکه دولت جدید تشکیل شد، رییس‌جمهور به وزارت ارتباطات ابلاغ کرد که در هر جلسه گزارش پیشرفت را ارایه کنند از این رو در جلسه اخیر وزیر ارتباطات گزارشی در این زمینه ارایه کرد.
صحت پیشرفت شبکه ملی اطلاعات در مرکز ملی فضای مجازی ارزیابی می‌شود
وی به اظهارات خود در جلسه شورای عالی فضای مجازی اشاره کرد و گفت: همان کمیته خاصی که در دولت قبل در مرکز ملی فضای مجازی تشکیل شد و ادعاها و گزارش‌های وزارت ارتباطات دولت قبل را ارزیابی کرد و گزارش داد، باید گزارشات فعلی وزارت ارتباطات در مورد پیشرفت شبکه ملی اطلاعات را نیز بررسی و صحت آن در مرکز ملی فضای مجازی ارزیابی شود. عضو شورای عالی فضای مجازی با تاکید بر اینکه ۹ سال از مصوبه شبکه ملی اطلاعات می‌گذرد و حداقل باید طراحی این شبکه، فازبندی و زمان‌بندی این پروژه انجام می‌شد، گفت: با وجود اینکه همچنان منتظر ارایه این طرح و زمان بندی‌ها هستیم معتقدیم برای رسیدن به پیشرفت باید در روش اجرای وزارت ارتباطات تغییرات جدی رخ دهد تا شاهد آن باشیم که این شبکه بعد از ۹ سال به اجرایی شدن نزدیک شود.
وی تاکید کرد: گزارش‌های پیشرفت شبکه ملی اطلاعات با هر میزان از پیشرفت در کمیته خاص مرکز ملی فضای مجازی بررسی می‌شود. انتظاری افزود: البته شنیده‌ها مبنی بر این است که به کارشناسان مرکز ملی فضای مجازی ارایه شده ولی با مذاکراتی که شخصاً با کارشناسان مرکز ملی فضای مجازی انجام دادم، نظر آنها با نظرات اعلام شده وزارت ارتباطات یکی نیست. از این رو باید در کمیته و با حضور اعضای حقیقی شورای عالی فضای مجازی گزارش‌های اخیر وزارت ارتباطات درباره پیشرفت شبکه ملی اطلاعات مورد ارزیابی دقیق قرار گیرد.
