برجام و بازارها
در بحث برجام دو موضوع وجود دارد؛ نخست اینکه برجام شکل بگیرد و بازگشت طرفین به برجام که عملا فکر نمی‌کنم این موضوع اتفاق بیفتد؛ از نظر هر دو طرف برجام مرده و قابلیت بازگشت طرفین وجود ندارد؛ یک مساله نیز کم در برابر کم است.
کم در برابر کم یعنی ادامه وضعیت موجود به نوعی است و تنها یک مقدار از فشارها کاسته می‌شود؛ اما در بحث برجام اگر فرض محال بازگشت طرفین به برجام را در نظر بگیریم، توافقی همپای برجام شکل می‌گیرد. این در کوتاه‌مدت و میان‌مدت و حتی بازه یک سال می‌تواند بازارها را به سمت رکود ببرد و به همه بازارها شوک دهد.
قطعا بازار سرمایه از این موضوع منتفع خواهد شد؛ حتی در شرکت‌های دلاری‌محور. چراکه شرکت‌ها ارز خود را با دلار نیمایی تسعیر می‌کنند و آسیب آنچنانی از افت قیمت ارز نخواهند دید. گشایش‌هایی که در حوزه نقل و انتقال مالی، تامین مواد اولیه و تأمین تجهیزات برای اورهال خط‌های تولید باعث خواهد شد که هزینه تمام شده کاهش یابد و هم هزینه تمام شده برای انتقال پول نزولی شود و با گشایش‌ها صادرات خود را بیشتر می‌کنند در نتیجه منتفع می‌شوند از برجام. اما در بازه کوتاه‌مدت بازار سرمایه نیز از این موضوع شوک منفی خواهد گرفت و نکته قابل توجه اینجاست که در میان‌مدت به نفع بازار سرمایه است.
در سایر بازارها (مسکن، طلا و ارز) مسائل بنیادی که باعث ایجاد تورم و رشد بازارها و بالا رفتن این بازارها شدند یک چیزی جدا از مسائل برجام و سیاسی هستند. ریشه تورم ما سیاست‌های غلط پولی و بانکی است؛ در نتیجه اگر برجامی شکل بگیرد فقط می‌تواند در بازه کوتاه‌مدت و میان‌مدت به این بازارها شوک دهد و استاپی در روند آنها داشته باشد؛ حداکثر بازه یک سال.
اگر بحث سیاست‌های پولی ما خصوصا در بخش نقدینگی و بالا رفتن پایه پولی درست نشود؛ ما علی‌رغم اینکه بازارها در بازه کوتاه‌مدت، میان مدت و حتی یک‌ساله شوک منفی از برجام خواهند گرفت و خواهیم دید در بلندمدت اینها رشدهای قوی خواهند کرد؛ رشدهای مبنی بر اینکه تورم افزایشی خواهد بود.
بحث بازار خودور نیز مهم است؛ بازار خودور با هر نرخ تورمی و دلار حباب وحشتناکی دارد که ترکیدن این حباب ربطی به برجام و غیربرجام ندارد. اگر دولت سیاست‌های درستی در حوزه واردات خودور، تولید و فروش خودروهای داخلی اتخاذ کند این حباب به‌شدت خواهد ترکید؛ برجام نیز اگر رخ دهد مشخص است بازار به سمت واردات خواهد رفت.
