هنوز هیچ توافقی با ایران وجود ندارد
سخنگوی وزارت خارجه امریکا اعلام کرد که واشنگتن به تعامل دیپلماتیک برای پیگیری همه اهدافش در ارتباط با ایران در هماهنگی کامل با متحدان و شرکای خود ادامه میدهد. متیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا روز پنجشنبه به وقت محلی در جمع خبرنگاران در واشنگتن در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا تحرکی در زمینه نگرانیهای مشترک امریکا و ایران وجود دارد؟ بدون در نظر گرفتن نقش کشورش در ایجاد تنش در منطقه و همچنین خروج یک جانبه امریکا از برجام و نقض تعهدات آنها گفت که ما میخواهیم اول، ایران گامهایی برای کاهش تنش بردارد که البته این اقدامات شامل محدود کردن (مهار) برنامه هستهای ای این کشور میشود. دوم اینکه از ایران میخواهیم که آنچه اقدامات بیثباتکننده در منطقه میخواند را متوقف کند.
وی در حالی که مقامات ایران مکررا اعلام کردهاند که ما در جنگ روسیه و اوکراین هیچ طرف جنگ قرار نداریم از ایران خواست آن چه حمایت این کشور از جنگ روسیه علیه اوکراین میخواند را متوقف کند.
بر اساس گزارش العالم، سخنگوی وزارت خارجه امریکا همچنین گفت که ایران باید امریکاییهایی را که به ادعای وی به صورت غیرقانونی و به عنوان اهرم سیاسی زندانی کرده را آزاد کند.
میلر در ادامه تصریح کرد: ما به تعامل دیپلماتیک برای پیگیری همه این اهداف در هماهنگی کامل با متحدان و شرکای خود ادامه میدهیم. این مقام وزارت خارجه دولت بایدن همچنین گفت: اما در مورد برنامه هستهای ایران، همانطور که گفتم هنوز هیچ توافقی وجود ندارد و گزارشها در خصوص توافق موقت درست نیست. سخنگوی وزارت خارجه امریکا با بیان اینکه هنوز توافقی با ایران در خصوص آزادی امریکاییها وجود ندارد، تصریح کرد: امریکا به استفاده از تمام ابزار موجود خود از جمله دیپلماسی برای پیشبرد اهداف خود ادامه خواهد داد اما هنوز به نقطهای نرسیدهایم که بتوانم اعلام کنم. میلر در واکنش به اظهارات وزیرخارجه عمان نیز مبنی بر اینکه ایران و امریکا به نهایی کردن توافق برای تبادل زندانیان نزدیک و در حال بررسی جزییات این توافق هستند، گفت که نمیخواهد در خصوص گفتوگوهای خصوصی دیپلماتیک اظهارنظر کند اما بازگرداندن امریکاییهایی که به ادعای وی به صورت «غیرقانونی» بازداشت شدهاند، همچنان هدف رییسجمهور، وزیر خارجه و همه کارکنان وزارت خارجه امریکا است تا آنها را به خانه برگردانند. سخنگوی وزارت خارجه امریکا در پاسخ به سوال مبنی بر اینکه چگونه از غنیسازی ۹۰ درصدی اورانیوم در ایران جلوگیری میکنید، گفت: جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای همچنان یک اولویت اصلی ماست. ما همچنان معتقدیم که دیپلماسی بهترین راه برای دستیابی به این هدف است.
وی ادامه داد: دولت قبلی امریکا متاسفانه برجام را ترک کرد. پیش از آن برنامه هستهای ایران محدود و کنترل شده بود. ما سعی کردهایم از طریق دیپلماسی تلاشهای ایران برای دستیابی به سلاح هستهای را محدود کنیم. اما همچنین به صراحت اعلام کردهایم که همه گزینهها روی میز باقی میمانند. سخنگوی وزارت خارجه امریکا در پاسخ به سوال خبرنگار که مجدد پرسید اما ایران به سوی غنیسازی ۹۰ درصد در حرکت است، چطور میخواهید جلوی آن را بگیرید؟ تاکید کرد: ما معتقدیم دیپلماسی اولین گزینه است اما همانطور که گفتم گزینههای دیگر را نیز در اختیار داریم. میلر در پاسخ به سوالی در خصوص تجمع گروهی از مخالفان جمهوری اسلامی ایران در خارج از وزارت خارجه امریکا برای سیزدهمین روز متوالی و اینکه آیا آنتونی بلینکن وزیر خارجه امریکا با آنها دیدار خواهد داشت، گفت: همه ما که در وزارت خارجه امریکا کار میکنیم آنها را مشاهده کردهایم.
سخنگوی وزارت خارجه امریکا با بیان اینکه یکی از مقامات وزارت خارجه در چند روز گذشته با آنها صحبت کرده است، گفت که ما به ارتباط با آنها هر زمان که مناسب باشد ادامه خواهیم داد اما وزیر خارجه امریکا فعلا برنامهای برای دیدار با این افراد ندارد. ایران پس از امضای برجام در سال ۱۳۹۴ با هدف لغو تحریمهای ظالمانه، به عنوان کشوری مسوولیت پذیر، تعهدات خود را بدون عیب و نقص اجرا کرد و این مساله در ۱۶ گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی مورد تایید قرار گرفت. اما پس از ورود دونالد ترامپ به کاخ سفید در ژانویه ۲۰۱۷ (دی ماه ۱۳۹۵) و پس از چند اقدام مقدماتی، نهایتاً با اتخاذ مواضع مغایر با مفاد برجام، با خروج یکجانبه و غیرقانونی امریکا از آن در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷ (۸ مه۲۰۱۸)، در دو مرحله تحریمهای ثانویه آن علیه ایران بازگردانده شد.
اجرای نامتوازنِ این توافق از یک طرف و فشارهای ناشی از اعمال و تشدید تحریمهای یکجانبه امریکا از طرف دیگر، باعث شد تا یکسال پس از خروج امریکا از برجام، نهایتاً در تاریخ ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۸ (۸ مه۲۰۱۹) شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران تصمیماتی در راستای متوقف کردن گام به گام اجرای اقدامات داوطلبانه تعهدات هستهای با اعطای فرصتهای ۶۰ روزه به دیپلماسی، اتخاذ کند.
ایران تا یک سال پس از خروج امریکا از برجام به تمامی تعهداتش ذیل این توافق عمل کرد تا به کشورهای اروپایی که وعده میدادند آثار خروج واشنگتن از توافق را جبران میکنند، فرصت دهد تا برای تحقق این وعده تلاش کنند. اما با توجه به اینکه کشورهای اروپایی به وعدههایشان عمل نکردهاند، در چند گام تعهداتش ذیل برجام را کاهش داد. کاهش تعهدات ایران بر اساس مفاد توافق هستهای برجام صورت گرفت.