کودکان‌کار ۲۰ برابر مستمری والدین‌شان درآمد دارند

رییس انجمن مددکاری ایران از درآمد کودکان کار معادل ۲۰ برابر مستمری والدین‌شان، سخن می‌گوید و یک مسوول در شهرداری تهران هم از کنترل مافیا بر ۷۰ درصد جمعیت کودکان کار خبر می‌دهد.

حسن موسوی رییس انجمن مددکاری ایران در این خصوص اظهار داشت: از سال ۷۸ موضوع کودکان خیابانی در سیاست‌گذاری‌های کشور وارد شد و آن زمان بیشترین نقش را شهرداری و بهزیستی برای رسیدگی به وضعیت این کودکان داشتند. حدود پنج سال تجربه آن هم بدون دستور العمل در این زمینه داشتیم تا سال ۸۴ که دستورالعملی در این زمینه نگاشته شد و ۱۳ نهاد و ارگان در این حوزه مسوولیت پیدا کردند. به گفته او ارگان‌هایی چون شهرداری، بهزیستی، کمیته امداد، نیروی انتظامی، علوم پزشکی، بیمه سلامت، بیمه تامین اجتماعی، سازمان برنامه و بودجه، وزارت کشور، آموزش و پرورش، وزارت امور کار و رفاه اجتماعی در حوزه کودکان کار در آن سال‌ها دارای مسوولیت شدند.

اما نباید موضوع را به چند ارگان تقلیل دهیم. بعد از آیین‌نامه سال ۸۴، چندین قانون و آیین‌نامه جدید مثل قانون حمایت از کودکان، قانون حمایت از کودکان بی سرپرست و بد سرپرست، آیین نامه اورژانس اجتماعی و اسناد و قوانین متعددی نگاشته شد که تعداد متولیان حمایت از این کودکان را به ۲۷ سازمان رساند. رییس سازمان مددکاران اجتماعی ایران، افزود: بهزیستی و شهرداری در این سال‌ها بیشترین نقش‌آفرینی را در رسیدگی به کودکان کار داشته‌اند، اما مشکل این است که مسوولیت هماهنگی در استان‌ها با استانداری است و مرجع ملی حقوق کودک مستقر در وزارت دادگستری نیز مسوولیت نظارت بر این آیین نامه‌ها را در سطح کشور بر عهده دارد که در استان به کارگروه اجتماعی فرهنگی ذیل استانداری واگذار شده است.

   ۸۴ درصد کودکان کار مشکل فقر دارند

موسوی افزود: افزون بر ۸۴ درصد از کودکان کار که مشکل فقر دارند و برای تامین معاش باید به خیابان بیایند به ۲ گروه زیر ۱۵ سال و بالای ۱۵ سال تقسیم می‌شوند و بر اساس قانون کار، کارگر محسوب می‌شوند. او اظهار کرد: تا نظام رفاه و تامین اجتماعی کشور اثربخشی نداشته باشد و ماهانه ۶۰۰ هزار تومان کمک هزینه حمایتی بر اساس مصوبه حمایتی مجلس به خانواده‌های بی بضاعت می‌دهیم، طبیعی است که این نظام حمایتی نمی‌تواند کودک کار را از خیابان جمع کند و فقط ممکن است با طرح‌های ضربتی آنها را جمع کند.

رییس انجمن مددکاران اجتماعی ایران، گفت: تجربه ۳۰ ساله نشان می‌دهد بخش عمده کودکان برای معاش در این مافیا حضور پیدا می‌کنند. دستگاه‌های مختلف اهتمام لازم را ندارند که سایر دستگاه‌ها را کنار خود بیاورند، فقط به صورت مقطعی وقتی اتفاقی می‌افتد، طرح و برنامه می‌دهند و اجرایی هم نمی‌شود. کودکان کار دغدغه جدی دستگاه‌های متولی نیست و این موضوع را از سال ۷۹ اعلام کرده ایم.

   ۷۰ درصد کودکان کار برخی استان‌های اتباع هستند

معاون فرهنگی و امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور هم در این خصوص اظهار کرد: اینکه فکر کنیم پشت همه کودکان کار مافیا وجود دارد، نگاه درستی نیست زیرا تنوع کودکان کار بسیار زیاد است و برخی از کودکان به دلیل فرهنگ خانواده در خیابان‌ها کار می‌کنند. البته ۱۶ دستگاه متولی باید با هماهنگی هم کار کنند و این موضوع را سر و سامان دهند. هر دستگاهی تا حدی می‌تواند به این موضوع ورود کند و هیچ دستگاهی به تنهایی نمی‌تواند مشکلات را برطرف کند. مهری سادات موسوی، اظهار کرد: مشکلی که اکنون با آن روبرو هستیم، این است که هماهنگی و تنظیم بین دستگاه‌های مختلف دارای خلل و اشکال است.

پیش نویس ساماندهی کودکان کار تدوین و به دستگاه‌های متولی ارسال شده، اما هیچ دستگاهی جواب ما را نداده است. معاون فرهنگی و امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور، گفت: سازمان بازرسی کل کشور وظیفه وجودی نظارت بر عملکرد دستگاه‌ها را دارد و باید در این بخش به صورت جدی ورود کند و سازمان‌های دیگر نیز از آن تبعیت داشته باشند. موسوی افزود: کودکان اتباع در برخی شهرستان‌ها مثل تهران ۷۰ درصد هستند و ما آماری از آنها نداریم و باید وزارت کشور در این زمینه ورود کند. هر جا که سایر دستگاه‌ها در کنار ما نبودند، توانسته ایم اقدامات موثری‌ انجام دهیم. معاون فرهنگی و امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور، افزود: ۵۴ مرکز غیردولتی، ۲۲ مرکز نگهداری شبانه‌روزی و چهار کلینیک برای کودکان کار داریم. 

   ۷۰ درصد کودکان سرچهارراه‌ها وابسته به مافیا هستند

مدیرکل سازمان رفاه خدمات و مشارکت‌های اجتماعی شهرداری تهران نیز گفت: باندها و مافیایی در کشور داریم که کودکان را در خیابان جمع می‌کنند و اقتصاد خیابان را ساماندهی می‌کنند. این باندها به صورت ساماندهی و شبکه‌ای فعالیت می‌کنند. احمدی صدر بیان کرد: اقتصاد کف خیابانی با درآمدهای سرشار با نوع دوستی و تحریک احساسات مردم شکل گرفته است و سرشبکه‌های این مافیا از آن استفاده می‌کنند. بخشی از این کودکان به صورت منفرد به خیابان‌ها می‌آیند. او افزود: در شهرداری تهران قرارگاه اجتماعی تهران را تشکیل دادیم و کارگروهی ویژه در این زمینه هم ایجاد شده است و ریاست آن را به بهزیستی استان تهران داده ایم. طرحی هم ساماندهی شد ولی ۱۵ الی ۱۶ نهاد متولی کودکان کار باید آن را اجرا می‌کردند اما با خلأ و چالش رو به رو شدیم.