جایگاه قابل قبول جهانی ایران در شاخص‌های بین‌المللی امنیت سایبری
معاون پژوهشکده امنیت ارتباطات و فناوری اطلاعات پژوهشگاه ICTگفت: ظرفیت‌های بالایی از نظر دانش و مهارت نیروی انسانی در حوزه امنیت سایبری در کشور وجود دارد. به گزارش پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات؛ محمد حسام تدین، معاون پژوهشکده امنیت ارتباطات و فناوری اطلاعات پژوهشگاه ICT با اشاره به پروژه ظرفیت‌سازی و تربیت نیروی انسانی در امنیت سایبری که توسط این پژوهشکده در دست اقدام است اظهار کرد: این پروژه جهت شناسایی وضعیت انسانی موجود امنیت سایبری کشور و بررسی مطالعات تطبیقی مبتنی بر چند کشور پیشرو در حال انجام است تا نسبت به تدوین نقشه راه و برنامه عمل به صورت متمرکز در کشور اقدام نمود.
هدف از این نقشه راه ارتقای امنیت سایبری کشور در همه زمینه‌ها و برای همه آحاد مردم و افزایش ارتقای جایگاه ایران در جهان است. پس بر اساس برنامه ارایه شده راهکارهای علمی، عملی و اجرایی لازم برای بهبود جایگاه امنیت سایبری کشور مورد اتخاذ قرار خواهد گرفت.
وی همچنین با بیان اینکه ظرفیت‌های بالایی از نظر دانش و مهارت نیروی انسانی در حوزه امنیت سایبری در کشور وجود دارد گفت: در کشور ما فعالیت‌های بسیار خوبی در زمینه امنیت سایبری در سال‌های قبل انجام شده و دانش بسیار بالایی در زمینه امنیت سایبری کشور شکل گرفته است و در کنار این موضوع متخصصین برتر این حوزه در دانشگاه‌ها رشد و تربیت یافته‌اند که باید با برنامه‌ریزی مناسب از این ظرفیت به نحو احسن استفاده کرد. در ادامه تدین به تحلیل گزارش اتحادیه جهانی مخابرات پرداخت و افزود: بر اساس آخرین شاخص جهانی امنیت سایبری (GCI) که بر اساس گزارش اتحادیه جهانی مخابرات (ITU) در سال ۲۰۲۰ منتشر شده است و هدف از تهیه و انتشار آن کمک به کشورهای جهان برای اقدام عملی و آگاهی عمومی در جهت ارتقای امنیت سایبری در جهان است، این رتبه‌بندی بر اساس ۵ شاخص کلی صورت گرفته است و به امنیت کشورها بر اساس این شاخص‌ها امتیازهایی از ۲۰ داده شده است که جمعاً ۱۰۰ امتیاز را شامل می‌شود و کشور ما نیز در این امتیاز دهی نمره ۸۱ کسب نموده است که امتیاز قابل قبولی کسب کرده و در یک چهارم کشورهای پیشرو در امنیت سایبری جهان قرار گرفته است.
تدین تأکید کرد: نکته قابل توجه در جدول امتیازها وضعیت کشورهای پیشرفته همچون چین است که امتیاز ۹۲ و سویس امتیاز ۸۶ را کسب کرده است. نکته دیگری که باید به آن اشاره کرد و جایگاه کشورها را در این رتبه‌بندی به صورت چشمگیری تغییر می‌دهد، موضوع امتیازات کسب شده کشورها در حوزه امنیت سایبری است که حتی در برخی رتبه‌ها این فاصله امتیازها به صورت اختلافی از یک دهم مشاهده می‌شود و رقابت در بحث امنیت خیلی نزدیک و بالا است.
معاون پژوهشکده امنیت ارتباطات و فناوری اطلاعات افزود: در این رتبه‌بندی مشاهده می‌کنیم که امتیاز کشورهای ایران، سویس، ایرلند و مجارستان بر اساس شاخص‌های در نظر گرفته شده در یک سطح است. هرچند رتبه قابل قبولی از نظر کلان در امنیت سایبری داریم ولی با توجه به موضوعی که در ابتدا گفته شد، ظرفیت‌های منابع انسانی کشورمان در این حوزه، باید سریعاً و با برنامه ملی ارتقا یابد وگرنه ممکن است بعداً جبران کمبود نیرو و افزایش آگاهی ملی در امنیت سایبری را نتوانیم جبران کنیم و بعداً نتوانیم جایگاه‌های برتر جهانی را برای ایران کسب کنیم. وی در ادامه افزود: به همین منظور این پروژه در پژوهشگاه ICT انجام شد تا ببینیم در حوزه امنیت سایبری از نظر بلوغ چه وضعیتی را دارا هستیم.
بر اساس پژوهش‌های صورت گرفته میدانی و پرسش‌نامه‌های دقیق پرسیده شده از خبرگان این بلوغ شکل گرفته و وارد مرحله سوم از پنج مرحله بلوغ امنیت سایبری خواهیم شد. قابل ذکر است که کشور پیشرفت‌های مانند انگلیس اخیراً وارد مرحله سوم بلوغ شده است (مرحله‌ای که یک برنامه ملی برای امنیت سایبری تهیه و ارایه شده است) و کشورهای عضو اتحادیه اروپا همانند ایران در حال تدوین برنامه هستند تا وارد مرحله سوم بلوغ شوند و حتی کشورهایی که مدعی بحث امنیت هستند هنوز وارد این مرحله نشده‌اند.
تدین در پایان خاطرنشان کرد: پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات با برنامه‌ریزی دقیق در نظر دارد تا تمام ذی‌نفعان این بخش در حوزه آموزشی از جمله وزارت علوم و تحقیقات، آموزش و پرورش و بخش‌های خصوصی را ترغیب نماید تا اقدامات لازم را برای ظرفیت‌سازی گسترده نیروی انسانی حوزه امنیت سایبری انجام دهند به گونه‌ای که علاوه بر افزایش پتانسیل نیروی انسانی در حوزه امنیت سایبری در کشور، ضمن ایجاد امنیت برای کشور، شاهد ارتقا جایگاه کشور در رتبه‌های جهانی خواهیم شد، چرا که با برتری در جایگاه بین‌المللی می‌توانیم موجب اقتدار ملی و پیشگیری از تهدیدات و آسیب‌های جهانی بر کشور شویم. از این رو بر آن هستیم تا با کمک متولیان اساسی در حاکمیت، برنامه ملی و نقشه عمل ظرفیت‌سازی و تربیت نیروی انسانی حوزه امنیت سایبری را مصوب نماییم و با ارایه طرح و جدول وظایف همه متولیان آموزش و ذی‌نفعان را در راستای آموزش و آگاهی رسانی اصولی نیروی انسانی در حوزه امنیت سایبری را رهنمون باشیم.
