وتوی خروج سیمان و فولاد از بورس کالا

گروه راه و شهرسازی|

همزمان با وتوی ایده وزیر راه و شهرسازی برای خروج سیمان و فولاد از بورس کالا توسط وزارتخانه‌های اقتصاد و صمت، برداشت 2 میلیارد دلار از صندوق توسعه ملی برای تأمین مالی مسکن دولتی کلید خورد. به این ترتیب، دو مساله ارزان‌سازی نهاده‌های ساختمانی و تامین مالی مسکن دولتی که طی یک هفته اخیر در رسانه‌ها بازتاب چشمگیری داشت، به نوعی از سوی دولت حل و فصل شد.

به گزارش «تعادل»، ماجرا از دیوارنگاره میدان ولیعصر(عج) آغاز شد. دیوار نگاره‌ای که بانک‌ها را به بنگاهداری و ملاکی متهم می‌کرد. این دیوارنگاره اما با واکنش منفی بانک‌ها مواجه شد و پس از سه روز اکران، از نمایش بیشتر آن به عموم مردم صرف نظر شد. ابراهیم رییسی، رییس دولت سیزدهم اما روز دوشنبه هفته جاری در شورای عالی مسکن به نوعی ایده دیوارنگاره میدان ولیعصر را تکرار کرد، همزمان مهرداد بذرپاش، ایده لزوم خروج سیمان و فولاد از بورس کالا را مطرح کرد و خبرگزاری‌های همسو با دولت نیز به این مساله دامن زدند. دیروز اما احسان خاندوزی، وزیر امور اقتصادی و دارایی این مساله را رد کرد و گفت که وزارتخانه‌های اقتصاد و صمت موافق معامله سیمان و فولاد در بورس کالا هستند و دولت برنامه‌ای برای خروج این دو کالا از بورس کالا ندارد.

دیروز همچنین با انتشار خبر برداشت 2 میلیارد دلاری از صندوق توسعه ملی برای تامین مسکن دولتی، به نظر رسید که دولت تلاش دارد در کوتاه‌مدت و برای پیش بردن تامین مالی بخش کوچکی از طرح ساخت 4 میلیون آپارتمان در 4 سال و در حالی که بانک‌ها توانی برای تسهیلات دهی ندارند، خود کمی بار بانک‌ها را سبک کند. بر اساس این گزارش، مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی هفته گذشته از پیشنهاد این وزارت خانه مبنی بر خروج سیمان و فولاد از بورس کالا برای کاهش قیمت تمام شده مسکن رونمایی و قول بررسی آن در جلسه شورای عالی مسکن را داد. در جلسه شورای عالی مسکن در روز دوشنبه هفته جاری نیز مقرر شد، این پیشنهاد با حضور کارشناسان 3 وزارتخانه مورد بررسی قرار گرفته و نتایج برای تصمیم‌گیری در اختیار رییس‌جمهور قرار گیرد. در جلسه شورای عالی مسکن که به ریاست رییس‌جمهور تشکیل شده بود، حتی رییس این جلسه به‌طور تلویحی از ایده بذرپاش حمایت کرد.

رییسی یکی از اقدامات بسیار مهم و ضروری برای موفقیت طرح نهضت ملی مسکن را کاهش قیمت تمام شده ساخت مسکن عنوان کرد و افزود: همه تلاش دستگاه‌های اجرایی مربوطه معطوف به کاهش قیمت هزینه ساخت از فولاد و سیمان گرفته تا سایر تجهیزات ساختمانی باشد، چرا که هر چه قیمت ساخت کمتر باشد به نفع مردم است. در چنین شرایطی بود که بذرپاش گفت که با توهین‌ها از ایده خروج سیمان و فولاد از بورس کالا عقب‌نشینی نمی‌کنم. وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اینکه در بورس کالا فولاد ۴۰ درصد گران‌تر عرضه می‌شود، گفت: وظیفه بورس تنظیم و مدیریت بازار است نه اینکه عامل گرانی مصالح ساختمانی باشد. بذرپاش با بیان اینکه «اظهاراتم درباره گرانی فولاد و سیمان در بورس کالا کارشناسی بود»، اظهار کرد: نمی‌دانم چرا بورسی‌ها به من و دولت توهین می‌کنند و افراد بورسی در پاسخ به اظهاراتم فحاشی می‌کنند که البته مهم نیست و اشکالی ندارد.

وی با ابراز اینکه «با خروج خودرو از بورس کالا شاهد اتفاقات خوبی در این بخش بودیم و معتقدم این اتفاق برای سیمان و فولاد هم می‌افتد»، افزود: چرا باید سیمان و فولاد با قیمت جهانی در داخل فروخته شود؟ وزیر راه و شهرسازی با طرح این پرسش که دلیل افزایش قیمت میلگرد چیست و چرا فولاد از طریق بورس کالا گران‌تر به دست مصرف‌کننده می‌رسد، تصریح کرد: در پروژه‌های نهضت ملی مسکن قیمت زمین را به صفر رسانده‌ایم و با وجود آنکه نمی‌توانیم دستمزدها را کاهش دهیم اما می‌توانیم در بخش مصالح ساختمانی این کار را انجام دهیم. وزیر راه و شهرسازی با یادآوری اینکه قیمت زمین در نهضت ملی مسکن صفر است، گفت: برای کاهش قیمت تمام‌شده پروژه‌های نهضت ملی مسکن در بخش مصالح می‌توانیم قیمت را کاهش دهیم. عرضه سیمان و فولاد در بورس کار غلطی است و برخی بورسی‌ها در این باره اصرار نکنند، البته چنانچه به این کار اصرار دارند باید قیمت پایه عرضه تغییر کند.

کارشناسان اقتصادی اما نظری برخلاف نظرات بذرپاش داشته و دارند. در همین رابطه، حسین درودیان، اقتصاددان گفته بود: یکی از مهم‌ترین دلایل تصمیم وزارت راه و شهرسازی برای حذف سیمان و فولاد از بورس کالا ترس از افزایش قیمت است، اما خروج سیمان و فولاد در کوتاه‌مدت از بورس کالا می‌تواند به افزایش تورم دامن بزند. این اقتصاددان در تشریح روند افزایش قیمت بازار آزاد در نتیجه خروج سیمان و فولاد از بورس کالا، اظهار کرده بود: در حال حاضر هر متقاضی با داشتن شرایط خرید از بورس کالا می‌تواند نسبت به حضور در بازار و ثبت تقاضا اقدام کند، اما زمانی که شما کالا را‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ از بورس خارج می‌کنید، تنها عده‌ای خاص می‌توانند به آن دسترسی پیدا کنند و مسیر رسیدن محصول به دست مصرف‌کننده نهایی، طولانی و در نتیجه قیمت افزایش پیدا می‌کند.

   دولت برنامه‌ای ندارد

دیروز اما وزیر اقتصاد نیز همصدا با کارشناسان اقتصادی گفت، سیمان باید هم‌چنان در بورس عرضه شود.  خاندوزی بیان کرد: با توجه به اینکه مساله بورس کالا به عنوان بستر شفاف نظام توزیع کالاهای اساسی یا کالاهای پایه انجام می‌شود و جزو دستاوردهایی است که ما در پایان دهه‌های ۸۰ و ۹۰ نسبت به عبور از مسیر پر از رانت و فسادی که پیش از آن وجود داشت به نظام بورس کالا منتقل شدیم دولت فعلا هیچ تصمیمی در این زمینه ندارد. وزیر اقتصاد افزود: وزارتخانه‌های اقتصاد و صمت با ادامه وضعیت فعلی در خصوص عرضه سیمان و فولاد در بورس کالا موافق هستند و اگر نیاز به اصلاحاتی هست، در داخل همین چارچوب انجام شود.

   برداشت 2 میلیارد تومانی  از صندوق توسعه ملی

همزمان با این تحولات، دیروز رییس سازمان برنامه و بودجه از اقدامات دولت برای برداشت دو میلیارد دلاری از صندوق توسعه ملی برای تأمین مالی انبوه‌سازی در حوزه مسکن‌ خبر داد و گفت: مقدمات این کار فراهم شده و جزییات آن به زودی توسط وزیر راه‌وشهرسازی اعلام می‌شود. داوود منظور، رییس سازمان برنامه و بودجه در گفت‌وگو با ایرنا، درباره «ماموریت ویژه رییس‌جمهور برای تأمین مالی ساخت مسکن و برخورد با بانک‌های متخلف» تصریح کرد: کمیته تأمین مالی مسکن زیرنظر معاون اول رییس‌جمهور جلسات خود را به‌طور منظم برگزار می‌کند از تمامی روش‌های تأمین مالی استفاده خواهیم کرد تا وعده دولت برای ساخت یک میلیون مسکن در سال محقق شود. وی ادامه داد: بخش مهم و معناداری از این تأمین مالی توسط بانک‌ها صورت می‌پذیرد و گزارش تحقق تسهیلات بانک‌ها نیز به‌صورت منظم از سوی بانک مرکزی منتشر می‌شود.

رییس سازمان برنامه و بودجه با اشاره به تلاش دولت برای برداشت دو میلیارد دلاری از صندوق توسعه ملی برای تأمین منابع مورد نیاز در حوزه مسکن گفت: تلاش می‌کنیم بخشی از منابع صندوق توسعه ملی را به تأمین مالی انبوه‌سازی مسکن اختصاص دهیم‌ که مقدمات این کار فراهم شده و جزییات آن به زودی از سوی وزیر راه‌وشهرسازی اعلام خواهد شد. منظور با بیان اینکه مبلغ برداشتی از صندوق توسعه ملی به‌صورت تسهیلات برای ساخت مسکن در اختیار وزارت راه‌وشهرسازی قرار می‌گیرد، تصریح کرد: البته بازار سرمایه نیز به عنوان تأمین‌کننده مالی مسکن ایفای نقش می‌کند و صندوق پروژه‌های مسکن در آستانه فعال‌سازی است. وی متذکر شد: صندوق ملی مسکن که منابع آن از بخش‌های مختلف از جمله مالیات مستغلات تأمین می‌شود، یکی دیگر از منابع تأمین مالی مسکن است که به تدریج تزریق می‌شوند.