بازار سرمايه و ظرفيت‌هاي انرژي

همانطور كه در سال‌هاي گذشته بارها تاكيد كرده‌ايم، براي مديريت بازار و زيرساخت‌هاي انرژي بايد از تمام امكانات استفاده كرد و ظرفيت بازار سرمايه در اين حوزه اهميت فراواني دارد. ساليان سال است كه رشد توليد تجديدپذيرها نسبت به ظرفيت نصب شده، عدد قابل ملاحظه‌اي نيست؛ به‌طوري كه اكنون يك درصد توليد برق از محل تجديدپذيرها صورت مي‌گيرد. در حالي كه ساير كشورها پيشرفت‌هاي قابل ملاحظه‌اي را در اين زمينه رقم زده‌اند. سازوكار تابلوی سبز در گام نخست، ميان تجديدپذيرها رقابت ايجاد مي‌كند. در واقع در اين بستر، قيمت برق محك خورده و به سمت واقعي شدن سوق پيدا مي‌كند. در مراحل بعدي و در سايه واقعي شدن قيمت انرژي، منابع بيشتري به سمت تجديدپذيرها روانه خواهد شد. از طرفي ممكن است، دولت نيز به صرافت عرضه  برق نيروگاه‌هاي حرارتي در بورس نيز بيفتد.
مزيت ديگر توسعه تجديدپذيرها را قيمت پايين آن نسبت به برق نيروگاه‌هاي حرارتي بايد برشمرد. اين طرح ضامن سرمايه‌گذاري خواهد بود و به تعبير ديگر امنيت اقتصادي در اين صنعت را برقرار مي‌كند؛ چرا كه فعالان اين صنعت امكان آن را مي‌يابند كه ظرف مدت كوتاهي پس از فروش برق، وجه آن را دريافت كنند و ديگر گرفتار ديركرد يك الي دو ساله وزارت نيرو در پرداخت معوقات نخواهند بود. اما نكته مهم‌تر آن است كه اين طرح در نهايت منجر به ارتقای سطح رفاه مردم شود. اتاق تهران و ايران و تشكل‌هاي وابسته به دنبال آن هستند كه امنيت اقتصادي براي سرمايه‌گذار در صنعت برق برقرار شود. در حال حاضر، دولت برق را معادل 102.6 تومان به ازاي هر كيلووات ساعت از نيروگاه‌ها خريداري كرده و آن را با قيمت 700 الي 800 تومان به صنايع مي‌فروشد. اما اين درآمد صرف سرمايه‌گذاري‌هاي جديد نشده و به هزينه‌هاي جاري وزارت نيرو اختصاص پيدا ‌مي‌كند. در صورت برقراري يك معامله مستقيم در قالب بورس انرژي، منابع حاصل از فروش برق، عايد صاحب نيروگاه شده و او نيز اين منابع را صرف خريد تجهيزات و تكميل نيروگاه‌هاي نيمه‌كاره كرده و طي دو سال خاموشي و كمبود برق پايان مي‌پذيرد و ديگر هيچ كارخانه‌اي خاموش نخواهد شد. اين عرضه و تقاضا قيمت برق را واقعي كرده و حتي قيمت آن را كاهش ‌مي‌دهد. در عين حال، منابع عايد نيروگاه‌ها شده و دولت نيز مي‌تواند از محل ترانزيت برق دست‌كم 30 هزار ميليارد تومان درآمد كسب كند.