قيمت نفت در سال ۲۰۲۴ ؛ چه چيزي در انتظار بازارهاست؟
بازارهاي جهاني نفت در سال ۲۰۲۴ با موانع و چالشهاي جدي شامل ركود، شدت گرفتن كندي اقتصادي در اقتصادهاي بزرگ جهان، تقاضاي كمتر از حد انتظار چين براي نفت و محدوديت توليد، روبرو خواهند بود.
بازارهاي جهاني نفت در سال ۲۰۲۴ با موانع و چالشهاي جدي شامل ركود، شدت گرفتن كندي اقتصادي در اقتصادهاي بزرگ جهان، تقاضاي كمتر از حد انتظار چين براي نفت و محدوديت توليد، روبرو خواهند بود.
مهمترين تحولات بازار نفت در سال ۲۰۲۳، ادامه محدوديت عرضه توليدكنندگان اوپك پلاس بود كه به اتفاق هم، حدود ۴۰ درصد از نفت جهان را توليد ميكنند. اين گروه در آوريل سال ۲۰۲۳، كاهش اضافي توليد به ميزان ۱.۶۵ ميليون بشكه در روز را اعلام كرد كه به ۲ ميليون بشكه در روز كاهش داوطلبانه اعلام شده در اكتبر سال ۲۰۲۲، افزوده شد و مجموع محدوديت عرضه اوپك پلاس را به حدود ۳.۶۶ ميليون بشكه در روز معادل حدود سه درصد از تقاضاي جهاني براي نفت رساند. بازارها به اين اقدام، واكنش مثبتي نشان دادند و قيمت نفت صعودي شد
اين روند در ژوئن سال ۲۰۲۳ با تصميم عربستان سعودي براي كاهش يكجانبه توليد به ميزان يك ميليون بشكه در روز و حمايت از ثبات و توازن بازارهاي نفت، نيروي بيشتري گرفت. قيمت نفت به اوج ۹۷ دلار در هر بشكه صعود كرد كه افزايش ۲۳ درصد از ژوئن سال ۲۰۲۳ داشت. در نشست نوامبر وزيران اوپك پلاس، براي تمديد اين كاهش توليد در سه ماهه نخست سال ۲۰۲۴، توافق شد.
در بخش تقاضا، روند احياي اقتصادي شكننده چين، مانع هرگونه رشد پايدار قيمت نفت شده است. كشورهاي اروپايي هم كندي اقتصادي را مشاهده كردهاند. طبق آمار آژانس بينالمللي انرژي، تقاضاي آلمان براي نفت در سال ۲۰۲۳، به ميزان ۹۰ هزار بشكه در روز كاهش يافت. بعلاوه، فعاليت توليدي امريكا به مدت ۱۳ ماه متوالي كاهش داشت.
در اين بين، تنشهاي ژئوپليتيكي در خاورميانه، تاثير چنداني بر قيمت نفت نداشته است.
انتظار ميرود به دليل كندي فعاليت اقتصادي و افزايش توليد امريكا كه اخيرا به ۱۳.۲۴ ميليون بشكه در روز صعود كرده است، عرضه فراواني در سال ميلادي آينده مشاهده شود. بعلاوه، برزيل، گويان، نروژ و كانادا، بازارها را از نفت لبريز نگه ميدارند. وضعيت مذكور، به اين سوال جواب ميدهد كه آيا قيمت نفت در سال ۲۰۲۴، به ۱۰۰ دلار ميرسد. بدون واقعه ژئوپليتيكي، چنين احتمالي تقريبا صفر است.
آژانس بينالمللي انرژي در جديدترين گزارش ماهانه خود، پيش بيني كرده است كه تقاضاي جهاني براي نفت در سال ۲۰۲۴ رشد خواهد كرد و مصرف نفت جهان به ميزان ۱.۱ ميليون بشكه در روز افزايش پيدا ميكند و عرضه توليدكنندگان غيراوپك، ۱.۲ ميليون بشكه در روز به عرضه جهاني خواهد كرد. دورنماي اوپك اندكي متفاوت از گزارش آژانس بينالمللي انرژي بوده و اين گروه رشد تقاضا را ۲.۲۵ ميليون بشكه در روز پيش بيني كرده است.
از نظر قيمت، تحليل فني نشان ميدهد كه در صورت وقوع ركود جهاني، به نظر ميرسد حمايت قابل ملاحظهاي در سطح ۶۵ دلار براي وست تگزاس اينترمديت و اواسط كانال ۶۰ دلار براي نفت برنت وجود دارد. بانك امريكايي گلدمن ساكس با اشاره به كندي رشد اقتصاد جهاني، پيش بيني خود از قيمت هر بشكه نفت برنت را به ۸۰ تا ۸۱ دلار بازبيني كرده است.
اين پيش بيني با نظر آژانس بينالمللي انرژي همگرايي دارد كه ميانگين قيمت نفت برنت در سال ميلادي آينده را ۸۲ دلار و۵۷ سنت پيش بيني كرده است. بانك باركليز همچنان قيمت بالاتري را براي نفت متصور است و ميانگين قيمت نفت در سال ۲۰۲۴ را ۹۳ دلار تخمين زده است در حالي كه آژانس «اساند پي گلوبال»، بر اين باور است كه نفت ۸۵ دلار، مناسبتر است.
مهمترين روندي كه براي درك بهتر قيمت نفت در سال ۲۰۲۴، بايد دنبال شود، وضعيت اقتصاد جهاني است زيرا تقاضا براي نفت با فعاليت اقتصادي مترادف است.
هنگامي كه اوپك پلاس توليد نفت خود را كاهش داد، به دليل وجود نفت بيشتر در بازارها نبود بلكه به دليل آن بود كه اين گروه، كندي رشد اقتصاد جهاني را پيش بيني ميكرد.
با ورود به سال ۲۰۲۴، شاخصهاي اقتصادي جهاني چندان قوي به نظر نميرسند و با وجود پيش بيني فرود نرم اقتصاد، احتمال ركود همچنان بالاست. در نتيجه، قيمت نفت در سال ۲۰۲۴ پتانسيل بيشتري براي نزول دارد تا صعود.
نفت خام، مهمترين كالاي استراتژيك در جهان است. بيش از ۴۰۰۰ محصول نفتي وجود دارد و قيمت آنها، تقريبا بر همه بخشهاي اقتصاد و جنبههاي زندگي افراد تاثير ميگذارد. رشد قيمت نفت به هزينههاي بالاتر براي حمل و نقل منتهي ميشود و در نتيجه، قيمت كالاها را افزايش ميدهد. بعلاوه، افزايش قيمت نفت با بالا بردن هزينههاي انرژي، باعث افزايش نرخ تورم شده و قدرت خريد مصرف كننده را كاهش ميدهد. بر اساس گزارش يورونيوز، با وجود موانعي كه در سال ۲۰۲۴ وجود دارد، مصرف كنندگان ممكن است بتوانند نفس راحتي بكشند زيرا به دليل كندي اقتصاد، قيمت نفت نسبت به سال ۲۰۲۳، در بازه مشخصي ميماند يا روند نزولي پيدا ميكند.