موانع استخراج رمزارزها در ايران
علي بابكنيا، رييس كارگروه استخراج انجمن بلاكچين گفت: ماينينگ قانوني در كشور رو به پايان است و بهدليل مشكلات تامين انرژي، نبود ثبات و وحدت رويه، سرمايهگذاري جديد در حوزه قانوني اين صنعت وجود ندارد.
علي بابكنيا، رييس كارگروه استخراج انجمن بلاكچين گفت: ماينينگ قانوني در كشور رو به پايان است و بهدليل مشكلات تامين انرژي، نبود ثبات و وحدت رويه، سرمايهگذاري جديد در حوزه قانوني اين صنعت وجود ندارد.
دستگاههاي استخراج ارز ديجيتال مصرف برق بسيار بالايي دارند كه همين موضوع موجب ممنوعيت استفاده از اين دستگاهها شده است. درنهايت، سال ۹۸ آييننامه اجرايي استخراج فرآوردههاي پردازشي رمزنگاري شده، توسط معاون اول رييسجمهور اعلام و استخراج ارز ديجيتال در ايران قانوني شد. طبق اين آييننامه براي استفاده از دستگاههاي استخراج ميبايست از وزارت صمت مجوز دريافت كنيد. در غير اين صورت ماينينگ ارز ديجيتال قانوني نيست و اشتراك برق آنها قطع و دستگاههاي آنها توسط نيروي انتظامي توقيف ميشود. عمليات صدور مجوز بهرهبرداري ماينينگ برعهده وزارت صنعت، معدن و تجارت است. در اين پروانه بهرهبرداري مواردي مانند شناسه كسبوكار، ثبت دبيرخانه، گواهي امضا دفترخانه، شرايط استخراج ارز ديجيتال، فهرست فعاليتها و پيشبيني سرمايهگذاري و ارزش دستگاه قيد ميشود. جواز تأسيس را نميتوان به نام چند شخص حقيقي يا حقوقي صادر كرد و فقط بايد به نام يك نفر باشد. شما ميتوانيد بر اساس قانون استخراج ارز ديجيتال در ايران، در قالب ثبت شركت مسووليت محدود يا سهامي خاص جهت دريافت مجوز ماينينگ به نام شركت خود اقدام كنيد. بر اساس ماده ۱۵ دستورالعمل صدور و بهرهبرداري رمزارزها، پروانه بهرهبرداري از استخراج ارز ديجيتال براي متقاضي زماني صادر ميشود كه اقدامات لازم جهت ظرفيتسنجي محل و بازديد فني توسط كارشناسان وزارت صنعت صورتگرفته باشد.
داشتن دستگاه استخراج بيتكوين
در چه صورت جرم است؟
در صورتي كه شخص دارنده دستگاه استخراج بيتكوين براي استخراج رمز ارز ديجيتال از وزارت صنعت، معدن و تجارت مجوز داشته باشد، اقدام او قانوني محسوب ميشود. اما در مواردي كه دستگاه ماينر بيتكوين به صورت غيرقانوني وارد كشور شده باشد، به عنوان يك كالاي قاچاق محسوب ميشود، داشتن آن جرم است و پيگرد قانوني دارد. رضا فاطمي امين، وزير وقت صمت از تصويب بهرهبرداري و استخراج ارزهاي ديجيتال در جلسه شهريورماه سال ۱۴۰۱ هيات دولت خبر داد و گفت از اين به بعد ميتوانيد از ارزهاي ديجيتال براي واردات استفاده كنيد. فاطمي امين گفته است: «طي اين جلسه، استخراج ارزهاي ديجيتال به تصويب رسيد و اين مصوبه كه سالهاي قبل نيز وجود داشت، مدتي متوقف شده بود و به واحدهاي استخراج ارزهاي ديجيتال جواز تأسيس و پروانه بهرهبرداري داده نميشد. اما با تحليل موضوع رمزارز در دولت، بخشي از احكام آن به تصويب رسيد و به شكل رسمي ميتوانيم به واحدهاي مربوطه جواز تأسيس و پروانه بهرهبرداري بدهيم. در چند هفته گذشته نخستين محموله وارداتي با روش رمزارز در كشور تأمين مالي شد، از اين پس ميتوانيد از رمزارزها براي واردات استفاده كنيد.» ارزهاي ديجيتال نه تنها در ايران، بلكه در ساير كشورها هم به عنوان يك بستر براي ايجاد كسب و كارهاي جديد و درآمدزايي است. با گذشت زمان و افزايش ميزان پذيرش ارزهاي ديجيتال در بين مردم، اين بازار بزرگ، طرفداران بسيار زيادي پيدا كرد و افراد زيادي با هدف كسب سود وارد آن شدند. بهطوري كه تعداد دستگاههاي خودپرداز بيتكوين در سراسر جهان در چند سال اخير به ميزان قابل توجهي افزايش پيدا كرده است. اما قوانين استخراج ارز ديجيتال و خريد و فروش آن، در بسياري از كشورها مانند ايران تحت فشارهاي نظارتي سيستمهاي قانونگذاري است.
نبود امكان تامين برق صنعت ماينينگ
علي بابكنيا، رييس كارگروه استخراج انجمن بلاكچين با اشاره به نبود امكان تامين برق صنعت ماينينگ گفت: صنعت ماينينگ باتوجه به نرخهايي كه برايش تعيين شده است، امكان تامين برق بهصورت مستقيم را ندارد. زيرا طبق قيمتهايي كه براي برق و گاز تعيين كردهاند، ماينينگ بايد با استفاده از بازارهاي ثانوي و موازي، انرژي مورد نياز خود را تعيين كند. گفته ميشود از تير ۱۴۰۲، بازار در تابلوي سبز كار خود را آغاز كرده است و از شهريور، متقاضيان صنعت ماينينگ بهسمت استفاده از برق تابلوي سبز آمدند. بابكنيا با اشاره به مزاياي تابلوي سبز گفت: مزاياي تابلوي سبز اين است كه مشمول محدوديتها، كمبود برق و خاموشي دستوري نميشود و متقاضيان ميتوانند بهصورت پايدار از برقي كه خريداري ميكنند استفاده كنند. او با تاكيد بر معايب آن ادامه داد: به دليل اينكه قيمت برق در تابلوي سبز ثبات ندارد و دامنه نوسانات وسيعي دارد، برنامهريزي را سخت ميكند. مثلا در يك ماه برق ميانگين هزار و ۳۰۰ تومان به ازاي هر كيلووات معامله ميشد كه در يك ماه به ۳ هزار و ۳۰۰ رسيد و الان حدود ۲ هزار و ۳۰۰ تومان است. رييس كارگروه استخراج انجمن بلاكچين درباره اين محدوديتها ادامه داد: براي استفاده از تابلوي سبز محدوديتهايي وجود داشت، مديريت شبكه بايد اجازه دسترسي انشعابات زير يك مگاوات براي بهرهبرداي و استفاده از تابلوي سبز را فراهم ميكرد كه تاخير و كارشكني زياد از سمت سازمان مديريت شبكه اتفاق افتاد اما اخيرا موفق شديم نامهاي از توانير بگيريم كه اين ممنوعيت را هم برطرف كنيم و از الان به بعد طيف بيشتري از متقاضيان صنعت ماينينگ ميتوانند از اين صنعت استفاده كنند. به گفته بابكنيا، يكسري محدوديتها مثل اجازه يا دسترسي ندادن به متقاضيان برق زير يك مگاوات در تابلوي سبز كه ناشي از يك تفسير غلط در بدنه توانير بود، هم وجود دارد. او گفت: در قوانين بالادستي اين موضوع وجود دارد كه كليه انشعابات استخراج رمزارز ميتواند از سازوكار بورس و انرژي استفاده كند. اما توانير روي اين موضوع تفسير بهشخص ميكند و به دليل نداشتن تخصص كافي از جانب كارشناسان اين حوزه، ما شاهد چهار ماه تاخير براي انشعابات زير يك مگاوات بوديم. اگر اين موانع نبود الان متقضيان و انشعابات بيشتري را داشتيم. بابكنيا توضيح داد كه يكي از مشكلات اصلي صنعت استخراج، نبودن برنامه و سازوكاري براي بعد از استخراج است. يعني بعد از وصول درآمد ماينرها دچار ابهام هستند. دو مصوبه هيات وزيران در دولت قبلي و دو مصوبه هيات وزيران در دولت جديد، بانك مركزي و وزرات صمت را مسوول اين كردند كه بتوانند درآمدهاي ارزي اين حوزه را جمعآوري كنند و به مزيتهايي مثل معافيتهاي مالياتي و تخفيفات انرژي، براي افرادي كه درآمدهاي ارزي خود را وارد چرخه اقتصادي كشور ميكنند، تبديل كنند. اما تا الان گام عملياتي از جانب بانك مركزي برداشته نشده است و همچنان فعالان اين حوزه با بلاتكليفي مواجه هستند كه درآمدهاي خودشان را چگونه وارد چرخه اقتصادي كشور كنند. در نهايت بابكنيا با اشاره به نكات مثبت تابلوي سبز گفت: تابلوي سبز فرايند خوبي را طي كرده است و تعداد متقاضياني كه در اين چند ماه ورود كردهاند و برق خود را از اين تابلو تامين كردهاند، بيشتر شده است. اين موضوع نشاندهنده اين است كه فرهنگ استفاده از بورس در حوزه انرژي، درحال جا افتادن است و مشكلاتي كه در تابلوي انرژي بود، در تابلوي سبز نيست و دخالتهاي توانير و وزرات نيرو در اين تابلو وجود ندارد.