عاليجناب چابهار

سرانجام بعد از يك دهه، هندي‌ها رسما قرارداد اجاره ۱۰ ساله تنها بندر اقيانوسي ايران به مبلغ ۱۲۰ ميليون دلار را امضا كردند. بررسي سابقه توجه و حضور هندي‌ها در چابهار نشان مي‌دهد در مه ۲۰۱۶ نخست وزير هند با سفر به ايران و توافق با رييس‌جمهور وقت براي سرمايه‌گذاري در پروژه بندري چابهار به ارزش ۵۰۰ ميليون دلار قرارداد امضا كرد و اين‌بار نيز در مه ۲۰۲۴ يك شركت هندي با سفر به ايران با توافق با وزير راه، ارزش همان توافق قبلي را به ۱۲۰ ميليون دلار امضا كرد. چابهار براي هندي‌ها دروازه كريدور شمال - جنوب، افغانستان و آسياي ميانه است. هر چند در شرايط فعلي به دليل تهاجم روسيه به اوكراين و تحريم روسيه از سوي اروپا، شايد بهتر باشد به آن عنوان كريدور روسيه و هند اطلاق شود.  علاوه بر اين تنش و دشمني هند و پاكستان اين فرصت را در اختيار ايران قرار داده تا چابهار براي تجارت هند و آسياي ميانه و افغانستان باشد. هندي‌ها در حاشيه نشست جي ۲۰ با سروصداي بسيار تفاهمنامه كريدور عرب مد را در مقابل پروژه جهاني يك كمربند يك جاده چين امضا كردند. طرحي كه بندر بمبئي را به عمان و امارات و از طريق خط آهن اتحاد ريل كشورهاي حاشيه جنوبي خليج فارس به اردن، اسراييل و درياي مديترانه متصل مي‌كند. هر چند تنش‌هاي دريايي در خليج عدن نشان از آينده‌نگري هندي‌ها در امضاي تفاهمنامه مذكور داشت، اما به نظر مي‌رسد جنگ اسراييل عليه غزه و ناامن شدن بنادر اسراييلي تا حدودي هندي‌ها را نگران كرده باشد.   به باور بسياري، مقايسه حجم سرمايه‌گذاري ده‌ها ميلياردي چين در بنادر پاكستان در قالب پروژه يك كمربند، يك جاده و سرمايه‌گذاري چندين ميليارد دلاري تركيه در بندر فاو در قالب كريدور مسير توسعه در مقابل ۱۲۰ ميليون دلار آورده هندي‌ها در چابهار في‌نفسه گوياست. علاوه بر ابن به باور برخي كارشناسان در كمتر از ۱۰ سال كاهش شديد حجم سرمايه‌گذاري - مبلغ اوليه پيشنهادي طرف هندي ۸۰ ميليون دلار بوده كه پس از چانه‌زني به ۱۲۰ ميليون دلار بالغ شد - و افزايش مدت قرارداد به ۱۰ سال سيگنال بسيار نگران‌كننده‌اي براي كشور است، چراكه به نظر مي‌رسد سطح طرف‌هاي توافق و ارزش توافقات از جنبه اعتبار سنجي بين‌المللي كشور و ترغيب ساير كشورها بسيار تاثيرگذار است.  هرچند چابهار هنوز يك بندر ريلي نيست و بنا بر پيش‌بيني‌ها شايد در خوشبينانه‌ترين حالت تا پايان سال جاري به شبكه راه آهن متصل شود. هرچند با اعلام خبر امضاي قرارداد، يكي از سخنگويان وزارت خارجه امريكا به تحريم ايران اشاره كرد ولي به نظر مي‌رسد با اين حال امضاي قرارداد سرمايه‌گذاري هندي‌ها در ميانه تنش‌هاي منطقه‌اي، معاف از تحريم خواهد بود همانند.

 قرارداد‌هاي تامين گاز و برق عراق، چابهار نيز به دليل قول قرارهاي امريكاييان با طالبان در تفاهمنامه دوحه معاف از تحريم باشد.
شايد از هنر هندي‌ها باشد كه در ميان تنش‌هاي امنيتي‌شان با چين و پاكستان، درگيري‌هاي اسراييل و فلسطينيان و همچنين تنش‌هاي دريايي در خليج عدن و به نظر به محاق رفتن عرب مد و همچنين در ميانه تنگناي بين‌المللي ايران، فرصتي ارزان در چابهار اين نگين اقيانوسي مكران ايران به دست آوردند.