مطالبه فعالان اقتصادي از رييس‌جمهور آينده چه بود؟
پزشكيان عليه «كاسبان تحريم»
خانه بخش خصوصي روز گذشته پذيراي مسعود پزشكيان، نامزد چهاردهمين انتخابات رياست‌جمهوري بود. او پاي حرف فعالان بخش خصوصي نشست و به تشريح برنامه‌ها و رويكردهاي خود پرداخت.
تعادل - فرشته فريادرس |
خانه بخش خصوصي روز گذشته پذيراي مسعود پزشكيان، نامزد چهاردهمين انتخابات رياست‌جمهوري بود. او پاي حرف فعالان بخش خصوصي نشست و به تشريح برنامه‌ها و رويكردهاي خود پرداخت. پزشكيان با ايراد سخناني، نوك پيكان انتقاد خود را به سمت كاسبان تحريم نشانه گرفت. او گفت: «براي آنها اين مهم است كه ما در تحريم بمانيم تا آنها در فضاي غيرشفاف بخورند و ببرند، ما بايد اين را بهم بزنيم.» اين نامزد رياست‌جمهوري تاكيد كرد: با وضعيتي كه امروز براي برجام و FATF پيش آمده، گره به اقتصاد افتاده است؛ كالا و مواد اوليه گران مي‌خريم، اما محصول و داشته‌هاي خودمان را ارزان مي‌فروشيم. اما نسخه او براي عبور از اين تنگناي سياسي و اقتصادي، كنارگذاشتن اختلافات داخلي، تغيير سياست‌ها و تعامل و بهبود روابط خارجي است. پزشكيان همچنين در اظهارات ديگري تاكيد كرد كه حزبي كار نخواهد كرد، بلكه ملاك عمل كار كارشناسي است و حرف حزب و جناح را بدون پشتيباني علمي نمي‌پذيرد. فعالان اقتصادي نيز در اين نشست به طرح دغدغه‌ها و پرسش‌هاي خود از اين نامزد رياست‌جمهوري پرداختند.
چند پرسش مهم رييس اتاق از پزشكيان
به گزارش «تعادل»، مسعود پزشكيان، نامزد چهاردهمين دوره انتخابات رياست‌جمهوري با استقبال پرشور اعضاي هيات نمايندگان اتاق ايران، روزگذشته مهمان خانه بخش خصوصي بود. نمايندگان بخش خصوصي در اين نشست، به بيان دغدغه‌ها و مطالبات خود پرداختند و در ادامه، مسعود پزشكيان برنامه‌ها و ديدگاه‌هاي خود را تشريح كرد.
رييس اتاق ايران در ابتداي اين نشست با اشاره به مشكلات اقتصادي كشور گفت: به نظر بخش خصوصي، اولين و مهم‌ترين موضوع لزوم بازگشت اعتماد دولت به جامعه و فعالان اقتصادي است. يكي از مولفه‌هاي پايش محيط كسب‌وكار هم اين است كه از نگاه فعالان اقتصادي، بي‌ثباتي مقررات و رويه‌هاي حاكم بر كسب‌وكار مشكل مهمي است.
صمد حسن‌زاده، ادامه داد: در ارزيابي پايش محيط كسب‌وكار، عمل مسوولان به وعده‌ها جزو نامناسب‌ترين مولفه‌هاست. همچنين بر اساس آمار سال 1401 تعداد كل مصوباتي كه در سامانه ملي قوانين و مقررات بارگذاري شده 1463 بوده و 1287 مورد آن مربوط به محيط كسب‌وكار است. يعني هر روز در سال حدود چهار مصوبه براي كسب‌وكار مقرره مي‌گذارند. اين حجم از مقررات چه بر سر بنگاه‌هاي اقتصادي مي‌آورد؟
او تأكيد كرد: بخش خصوصي با تعريف و تمجيد رشد نمي‌كند، لازمه رشد بخش خصوصي، احترام به مالكيت و پذيرش سازوكار بازار است. ازنظر شما حد مداخله مربوط به بازار و قيمت‌گذاري كالاها چيست؟
رييس اتاق ايران تصريح كرد: يكي از مهم‌ترين مشكلات سياست‌گذاري‌ها در حوزه سياست پولي، مالي، تجاري و صنعتي ناهماهنگي و سياست‌هاي پراكنده، تعدد مراكز تصميم‌گيري و نبود نقشه راه و هماهنگي است. بخش خصوصي معتقد است تكميل زنجيره ارزش بايد مورد توجه قرار گيرد؛ دولت در اين حوزه چه اقداماتي براي رفع اين هماهنگي در نظر دارد؟ رييس اتاق ايران در ادامه خواستار تشريح برنامه‌هاي پزشكيان در مورد مسائل و موانع بين‌المللي شد و گفت: محدوديت‌هاي زيادي در مبادلات بين‌المللي وجود دارد و به فعالان اقتصادي هزينه زيادي تحميل كرده است. شما براي رفع تحريم‌ها و حل مساله FATF چه برنامه‌اي داريد؟
حسن‌زاده همچنين در نشست هيات نمايندگان كه پيش از حضور پزشكيان برگزار شد؛ تاكيد كرد: نكته ديگري كه براي بخش خصوصي حائز اهميت است، ديدگاه هر نامزد در رابطه با نظام اداري غيرمتخصص است. نظام اداري، بخش عظيمي از بودجه سالانه را مصرف مي‌كند و از طرفي، با توجه به اينكه بسياري از تصميم‌گيران آن، تخصص كافي يا تجربه لازم را ندارند، با تصميم‌سازي‌هاي غيركارشناسي، موانع زيادي را براي كسب و كار فعالان اقتصادي به وجود مي‌آورد. او گفت: بخش خصوصي اميدوار است كه در دولت آينده، نگاه كارشناسي و تخصصي در كابينه دولت، ارتقا پيدا كند و با تعامل سازنده دايمي با بخش خصوص از اخذ تصميمات خلق‌الساعه و ناهماهنگ، جلوگيري كند.
براي پيمان‌سپاري ارزي چه برنامه‌اي دارد؟
در اين بخش از نشست؛ برخي از فعالان اقتصادي فرصت يافتند به طرح دغدغه‌هاي خود پردازند. محمد لاهوتي، رييس كميسيون صادرات اتاق ايران با بيان اينكه افزايش توليد بدون افزايش تقاضا و افزايش صادرات ممكن نيست، گفت: بااين‌حال تجارت خارجي از سال ۹۷ با توجه قوانين ارزي مانند تعهد ارزي و پيمان‌سپاري ارزي با مشكلات عديده‌اي روبرو بوده و صادرات تناسبي با افزايش قيمت ارزي نداشته است، به‌گونه‌اي كه حتي تزار تجاري كشور منفي شده است. او با تأكيد بر اينكه توليدكنندگان براي تأمين مواد اوليه در تنگنا هستند، پرسيد: در صورت پيروزي در انتخابات، دولت شما نسبت تعهد ارزي و پيمان‌سپاري ارزي چه برنامه‌اي دارد؟ آيا روند فعلي را ادامه مي‌دهد و اگر پاسخ منفي است چه روشي براي تأمين ارز مواد اوليه داريد؟
لاهوتي ادامه داد: در كنار تحريم‌هاي بين‌المللي، بخش‌نامه‌هاي خلق‌الساعه هم هر روز يك قفل بر تجارت خارجي زده است، شما علاوه بر رفع تحريم‌هاي خارجي، براي تحريم‌هاي داخلي چه سياستي داريد؟
از فرار مغزها به فرار صنعتگران رسيده‌ايم
در ادامه عليرضا كلاهي، رييس كميسيون صنعت اتاق ايران هم با بيان اينكه از فرار مغزها به فرار صنعتگران رسيده‌ايم، گفت: با نامساعد شدن شرايط، بسياري از صنعتگران كشور را ترك كرده‌اند. براي اصلاح اين مسير نادرست چه برنامه‌اي داريد؟ كلاهي ادامه داد: سوء مديريت در حوزه صنعتي از دولت نهم شروع شده و تا به امروز ادامه دارد. در حوزه صنعت بايد قانون بهبود مستمر محيط كسب‌وكار را بگيريد و در اين مسير از نگاه و مشاوره بخش خصوصي استفاده كنيد. بايد مسير توسعه صنعتي هموار شود. ما از ايجاد فرصت مناسب شغلي و درآمدي عاجز شده‌ايم. براي ادامه مسير چه سياستي در پيش خواهيد گرفت؟
او اظهار كرد: دولت در همين شرايط تنگناي ارزي، به 13 شركت توليد و مونتاژ موبايل مجوز داده كه بخش زيادي از ارز موجود در كشور را مصرف مي‌كنند. براي اصلاح اين مسير چه سياستي در پيش خواهيد گرفت؟
علي نقوي، رييس كميسيون احداث و خدمات فني مهندسي اتاق ايران هم با طرح اين موضوع كه همسايگان با برنامه، زيرساخت‌هاي خود را توسعه مي‌دهند، اين پرسش را طرح كرد: برنامه‌هاي دولت شما براي تقويت زيرساخت‌ها چه خواهد بود و در اين مسير چگونه از بخش خصوصي بهره خواهيد برد؟ او همچنين با اشاره به تعطيلي صدور خدمات فني و مهندسي كشور، پرسيد: آيا در كابينه دولت شما فعالان اقتصادي جايگاهي خواهند داشت؟
رضا وفايي يگانه، معاون اقتصادي اتاق تعاون ايران هم با اشاره به حذف نماينده اتاق تعاون از شوراي پول و اعتبار، اظهار كرد: دولتي‌ها جاي نماينده اتاق تعاون را در اين شورا گرفتند. مشكل ما تصدي‌گري دولت در اقتصاد است و علاوه بر اينكه دولت رقيب بخش خصوصي شده، فرصت سياست‌گذاري و نظارت را نيز از دست داده است. مطالبه ما از شما تشكيل يك دولت مقتدر سياست‌گذاري است.
برنامه رفع تبعيض جنسيتي بنويسيد
فاطمه مقيمي، رييس اتاق مشترك بازرگاني ايران و گرجستان نيز در اين نشست با اشاره به وضعيت شاخص شكاف جنسيتي و نقش اين شاخص در توسعه كشور، گفت: ايران در اين شاخص جهاني جزو چهار كشور آخر است. زنان در حوزه‌هاي متعدد با اين تبعيض مواجه هستند. آيا شما مي‌توانيد برنامه رفع تبعيض جنسيتي بنويسيد و وزير زن انتخاب كنيد؟ مقيمي همچنين با طرح اين سوال كه آيا در حوزه رفع تبعيض اشتغال برنامه‌اي داريد؟ افزود: زنان در حوزه كارآفريني مشكلات جدي دارند و گاه به ورشكستگي مي‌رسند. برنامه شما براي حمايت زنان بازرگان چيست؟ همچنين لايحه رفع خشونت عليه زنان كه هنوز در صحن مجلس مطرح نشده، در دوره شما به چه سرنوشتي خواهد داشت؟
او ادامه داد: در دولت شما آيا شرايط زنان ازلحاظ قانوني، حقوقي، كسب‌وكار، حمايت خانواده و ... بهبود خواهد يافت يا خير. شما در دولت خود از چه ظرفيت زنان استفاده مي‌كنيد و برنامه شما در اين حوزه چيست؟
در ادامه، اسحاق بنداني، عضو هيات نمايندگان اتاق ايران نيز با بيان اينكه اتاق بازرگاني مشاور سه قوه بايد باشد، گفت: بررسي علل ناكامي‌هاي كشورمان به اين برمي‌گردد كه باوجود تغيير اقتضائات دنيا، ساختار حكمراني ما تغيير نكرده است. او افزود: بايد به سمت اصلاح نظام ديوان‌سالاري برديم و دولت را كوچك كنيم. در آن صورت دغدغه شما كه عدالت است نيز به وقوع مي‌پيوندد.
نسل Z چه مي‌خواهد؟
موسي احمدزاده، عضو هيات نمايندگان اتاق ايران از لزوم توجه به فناوري اطلاعات و دولت توسعه‌يافته گفت: مطابق قانون ما ممنوعيت واردات نداريم. چگونه با نظام جهاني در حوزه اقتصادي ارتباط برقرار مي‌كنيم آن‌هم با رانت. با بسته شد در كشور به توسعه نمي‌رسيم. نسل Z رييس‌جمهور توسعه‌يافته مي‌خواهد. برنامه شما براي پيوستن به اقتصاد جهاني چيست, براي حوزه توليد توسعه‌يافته چه فكري خواهيد كرد؟
دولت را گران اداره كردند؟
بهرام شكوري، رييس كميسيون معدن و صنايع معدني اتاق ايران نيز عمده مشكل كشور را گران اداره شدن دولت دانست و گفت: چند نرخي بودن ارز يك چالش جدي است و مفسده‌اي را شكل داده كه آثار آن را در سطح جامعه شاهد هستيم. از طرفي اختلاف بين نرخي كه دستوري است و نرخ واقعي ارز وضعيت اقتصاد را به هم زده است. تجربيات را بايد در اقتصادهاي همسايه ببينيم و درس بگيريم. او گفت: ما بي‌سابقه‌ترين كسري در تراز تجاري را تجربه كرديم و متناسب با همين شرايط بايد بدانيم برنامه شما در مواجه با نرخ ارز چه خواهد بود؟ او به بخش معدن نيز اشاره و تأكيد كرد: بخش معدن و زنجيره‌هاي معدني را بايد جايگزين نفت كنيم. براي اين منظور لازم است نگاه خام‌فروشي به اين حوزه نداشته باشيم. پس بايد محدوديت و عوارض براي صادرات معدني اعمال نكنيم چون وقتي توليد مازاد اتفاق افتد بايد زمينه صادرات آن مهيا شود.
محمدعلي رضايي، رييس كميسيون كشاورزي اتاق ايران هم از برنامه دولت چهاردهم در حوزه نرخ تعديل بهره پرسيد و اينكه دولت چه تعهدي به برنامه هفتم توسعه و بخش كشاورزي دارد؟ او در ادامه با اشاره به بحران آب، تأكيد كرد: توجه به حوزه آب ناگزير است. دولت ما براي بحث آب چه برنامه‌اي دارد؟
سادينا آبايي، رييس كميسيون فناوري اطلاعات و ارتباطات اتاق ايران نيز گفت: تعدد نهادها و ارگان‌ها موجب شده فضاي فناوري و اطلاعات دچار چالش جدي شود. از طرفي نياز است رگولاتوري درستي در اين حوزه توسط بخش خصوصي انجام شود. او همچنين حركت به سمت فيلترينگ هوشمند را پيشنهاد كرد و پرسيد: برنامه دولت چهاردهم در اين حوزه چه خواهد بود؟
گره‌هاي به اقتصاد افتاده!
پس از اظهارنظر فعالان اقتصادي و نمايندگان بخش خصوصي و تعاون، مسعود پزشكيان، نامزد چهاردهمين دوره رياست‌جمهوري ضمن پاسخگويي به سوالات مطرح شده، به تشريح برنامه‌هاي خود پرداخت.
پزشكيان اظهار كرد: توسعه صنعتي كشور در شرايط فعلي با محيط زيست رابطه ندارد و ايجاد مشكل مي‌كند. توسعه صنعتي نيازمند سند جامع و كارشناسي است. بايد اتاق فكري تشكيل شود و در آن دولت از نگاه و تجربه بخش خصوصي استفاده كند و من هم مي‌توانم اين مسير را در دولت پيگيري كنم. بدون مشاركت بخش خصوصي ره به‌جايي نمي‌بريم.
پزشكيان با اشاره به توسعه نامتوازن و گاه نادرست صنعت كشور، گفت: آيا وضعيت تهران و صنعت آن مبناي علمي و توجيه علمي دارد و با تقويت اين صنعت با همين شرايط فعلي راه به‌جايي مي‌بريم يا بايد به اصلاح صنعت كشور بپردازيم؟ شما به عنوان بخش خصوصي بايد با دولت همكاري كنيد و نقشه بكشيد، از دانشگاه كمك بگيريد و از تجربه خارج هم استفاده كنيد.
او در بخش ديگري از سخنان خود اظهار كرد: بدون ارتباط با كشورهاي ديگر راه به‌جايي نمي‌بريم. براي شكوفا شدن اقتصاد به بازار وسيع نياز داريم كه با اين وضعيت ممكن نيست. با وضعيت امروز كه براي برجام و FATF پيش آمده، گره به اقتصاد افتاده است. ما كالا و مواد اوليه را گران مي‌خريم و محصول و داشته‌هاي خودمان ارزان مي‌فروشيم. با اين توجيه‌ها مشكل مملكت حل نمي‌شود.
او تأكيد كرد: براي حل اين مشكلات، نسخه آني نداريم؛ بايد رفرنس علمي داشته باشد و از تجربه بين‌المللي استفاده مي‌كنيم. پزشكيان افزود: بخش خصوصي بايد در انتخاب وزير صنعت، معدن و تجارت كمك كند؛ اما خودش هم بايد كار كند. ما با هم مي‌توانيم مشكلات را حل كنيم. حل مشكلات و تغيير يك فرآيند دفعتاً ممكن نيست. بدون طي مراحل، حل مساله ممكن نيست.
او درباره وضعيت زنان گفت: ما بايد بسترها را فراهم كنيم تا زنان هم در اين بستر رشد كنند. زنان بايد كارشناس شوند. بايد روندهاي پيشرفت زنان اصلاح شود. از نظر ذهني با انديشه‌هايي مواجهيم كه نمي‌توانيم عده‌اي را حذف كنيم و بايد با گروه‌هاي مختلف حرف بزنيم تا اين موانع را حذف كنند.
او با تأكيد بر اينكه بايد از مسير علمي حركت كنيم، گفت: براي رسيدن به هدف بايد آلترناتيوهاي مختلف داشته باشيم، سناريوهاي متعددي براي حل مساله داشته باشيم و چندين سناريو را با هم پيش بگيريم. پزشكيان ادامه داد: مانع‌ها را بايد با روش‌هاي مختلف حل كرد و راه آن، گفت‌وگو است. ما به همراهي و همكاري دانشگاه‌ها، انجمن‌هاي علمي و صنفي و زنان نياز داريم تا با روش‌هاي علمي تغييرات را رقم بزنيم.
پزشكيان ادامه داد: درباره ساختار دولتي با نگاه به تجربه بين‌المللي جلو مي‌رويم. در اين نظام، مسوول، وظيفه او و پاسخگويي او بايد مورد توجه باشد. همين رويكرد را در اداره موفق هر واحد اقتصادي مي‌بينيم.
بر اساس اظهارات او استفاده از نيروي انساني هم روش‌هاي مشخصي دارد كه بايد ملاك عمل باشد. امروز در بدنه دولت انبوهي از افراد هستند كه بدون بهره‌وري لازم، درآمد كسب مي‌كنند. اين بدنه فربه بايد اصلاح شود.
بهبود روابط خارجي و FATF را پيگيري مي‌كنيم
اين نامزد انتخابات رياست‌جمهوري همچنين به صنايع آب‌بر و تأسيس آنها در مناطق داخلي و خشك اشاره كرد و گفت: مسوول بروز اين وضعيت همه ما هستيم. حال براي حل اين معضلات بايد بر مبناي نگاه‌هاي كارشناسي، با هم وارد عمل شويم. در اين مسير حتي در صورت نياز بايد از كارشناسان خارجي هم بهره ببريم تا وضعيت كشور را بهبود ببخشيم. بايد در نگاه و اجراي خود تغيير اعمال كنيم. به باور او مي‌توان مشكلات را حل كرد؛ مشروط بر اينكه سياست‌ها را تغيير دهيم. همه با هم بايد قدم بردارند، اختلاف‌ها را كنار بگذارند و بدانند كه تغيير در يك دهه اتفاق مي‌افتد و ناگهاني صورت نمي‌گيرد. پزشكيان با بيان اينكه بهتر شدن روابط خارجي و حل موضوع FATF را پيگيري مي‌كنيم، تأكيد كرد: براي كاسبان تحريم اين مهم است كه در فضاي تحريم بمانيم و محيط را غيرشفاف نگه دارند. امروز مي‌خواهيم اين محيط را تغيير دهيم. پزشكيان در حين صحبت بارها از سوي فعالان اقتصادي مورد تشويق قرا گرفت.
