مهاجرت درناي سيبري؛ اميد به ايران نيامد!
اميد، تكدرناي سيبري ۱۵ سال متوالي به تنهايي از سيبري به ايران و منطقه فريدونكنار ميآمد تا زمستان خود را در اين تالاب زيبا و پر از خوراكي بگذراند، سال گذشته داراي يك يار از بلژيك شد؛ در واقع يكي از نگرانيهاي مسوولان سازمان حفاظت محيط زيست اين بود كه با تلف شدن اميد، مسير پروازي غربي كه به ايران ختم ميشود از بين برود و كور شود از اين رو با رايزنيهاي صورت گرفته با يك مركز بينالمللي پرورش درنا در بلژيك، موفق شدند يك درناي ماده را به ايران منتقل كنند كه رويا نام گرفت.
اميد، تكدرناي سيبري ۱۵ سال متوالي به تنهايي از سيبري به ايران و منطقه فريدونكنار ميآمد تا زمستان خود را در اين تالاب زيبا و پر از خوراكي بگذراند، سال گذشته داراي يك يار از بلژيك شد؛ در واقع يكي از نگرانيهاي مسوولان سازمان حفاظت محيط زيست اين بود كه با تلف شدن اميد، مسير پروازي غربي كه به ايران ختم ميشود از بين برود و كور شود از اين رو با رايزنيهاي صورت گرفته با يك مركز بينالمللي پرورش درنا در بلژيك، موفق شدند يك درناي ماده را به ايران منتقل كنند كه رويا نام گرفت. اميد، تكدرناي سيبري كه به برندي براي منطقه فريدونكنار تبديل شده زمستان امسال وارد ايران نشد و نگراني دوستداران محيط زيست را فراهم كرد. البته متخصصان معتقدند كه نيامدن اميد به علت تغييرات اقليمي و اثر آن بر روي دماي هواست؛ چون زمستان امسال هوا چندان سرد نشده بود تا اميد احساس سرما كند.
آغاز و پايان رويا
رويا با رعايت پروتكلهاي بينالمللي ۶ بهمن ماه ۱۴۰۱ وارد منطقه فريدونكنار شد، بعد از آن مراسم آشنايي رويا با اميد آغاز و در مدت زمان كوتاهي با هم جفت و جور شدند، با گذشت چند روز رفتارها و آواهاي مخصوصي از سوي اين ۲ پرنده به گوش رسيد كه نشان ميداد اين ۲ با هم آشنا شدهاند، بعد از آن با مشاورههاي بينالمللي تصميم بر رهاسازي رويا گرفته شد بر اين اساس رهاسازي بهطور تدريجي انجام و باعث شد تا اميد بعد از ۱۵ سال دوباره رقص و آواز را از سر بگيرد تا توجه رويا را به خود جلب كند، سپس هر دو به رقص درآمدند، اين نزديكي باعث شد تا مسوولان سازمان حفاظت محيط زيست به زنده ماندن مسير پروازي غربي اميدوار شوند.
روزها گذشت و اين ۲ پرنده در كنار هم به گشت و گذار در منطقه پرداختند، اميد تلاش ميكرد تا رويا را براي مهاجرت آماده كند، كم كم زمان مهاجرت نزديك شد و همه اميدوار بودند كه رويا در اين مسير طولاني اميد را همراهي كند، بالاخره در ۱۴ اسفند ۱۴۰۱ يعني بعد از گذشت ۳۴ روز از روزهاي در كنار هم بودن اين دو پرنده، سفرشان را آغاز كردند و هر دو به قصد سيبري، تالاب فريدونكنار را پشت سر گذاشتند، روزها گذشت اما خبري از آنها نبود تا اينكه در ۲۱ اسفند يعني ۷ روز بعد از شروع مهاجرت، خبر رسيد كه رويا به تنهايي در تنكابن - يكي از شهرهاي غربي مازندران - ديده شده است؛ اين يعني اينكه تلاشها نتيجه نداد و اميد دوباره تنها رفت؛ حالا رويا ماند و يك سال ديگر انتظار كه شايد اميد بيايد اما بعد از آن اميد نيامد و رويا در فريدونكنار تنها ماند.
تاثير دما و اقليم بر مهاجرت پرندگان
مديركل دفتر حفاظت و مديريت حيات وحش سازمان حفاظت محيط زيست درباره آخرين وضعيت اميد و رويا گفت: مهاجرت پرندگان تابع شرايط خاصي است، مهمترين آن بحث دما و اقليم است، زماني كه هواي عرضهاي شمالي زمين در وقت مشخصي سردتر ميشود، پرندگان از عرضهاي شمالي به سمت عرضهاي جنوبي زمين ميآيند، به خصوص پرندگان مهاجري كه آبزي و كنار آبزي هستند در عرضهاي جنوبي مانند سواحل شمالي، جنوبي و تالابهاي ايران وارد شده و زمستان گذراني ميكنند. عليرضا ابدالي درباره علت نيامدن اميد در زمستان سال گذشته به فريدونكنار افزود: اميد يك درناي سيبري است، حال و روز زمستان گذشته كره زمين هم چندان سرد نشده بود، در ايران و تهران هم در ماههاي آذر و دي هوا چندان سرد نشده بود كه قطعا در عرضهاي شماليتر زمين هم وضعيت همينطور بود.
او اظهارداشت: با اين شرايط جوي كارشناسان احتمال دادند كه اميد آمده اما به كشور ما نرسيده است و در همان عرضهاي شمالي تك ماند چون هوا آنقدر سرد نبود كه الزامي باشد تا اميد به مناطق گرمتر بيايد، البته در سنوات گذشته هم پيش آمده بود كه اميد يك يا ۲ سالي به ايران نيامد حالا اميدواريم اميد تحت تاثير شرايط اقليمي ضرورتي نديده باشد كه به ايران بيايد.
مديركل دفتر حفاظت و مديريت حيات وحش سازمان حفاظت محيط زيست ادامه داد: هر چند در سرشماريهاي سال ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ نسبت به سنوات گذشته كاهش چند درصدي مهاجرت پرندگان را شاهد بوديم، در واقع پرندگان از گونههاي مختلف كمتر به عرضهاي جنوبي آمدند و اين شرايط فقط مختص كشور ما نبود چون هوا در عرضهاي شمالي آنقدر سرد نشده بود كه پرندگان احساس نياز به مهاجرت كنند.
وي تاكيد كرد: اين يكي از حدسهايي است كه درباره اميد ميزنيم و اميدواريم حدس غالب همين باشد و اميد زنده باشد و امسال با سرد شدن هوا باز هم شاهد حضور تك درناي سيبري در كشور باشيم.
رويا تحت حفاظت ويژه قرار دارد
ابدالي درباره وضعيت رويا و اينكه اگر اميد برنگردد تكليف اين درناي ماده چه ميشود، گفت: رويا در شرايطي خوب و تحت حفاظت ويژه قرار دارد اما اگر اميد نيايد با همكفري كميته تخصصي كه در اين زمينه در كشور فعال است تصميم خواهيم گرفت، البته رويا را از يك مركز بينالمللي پرورش درنا در بلژيك به ايران آورديم و اگر امسال هم اميد نيايد با مركزي كه رويا را از آنجا گرفتيم همكفري خواهيم كرد و قطعا بهترين گزينه را براي رويا انتخاب ميكنيم.