سرنوشت بازارها بعد از انتخابات
با پايان گرفتن انتخابات رياستجمهوري چهاردهم بسياري از ايرانيان به دنبال ردپاي انتخابات در نظم و نظام بازارها بودند تا متوجه شوند، سيگنال سياسي مردم چگونه در بازارها متبلور ميشود. تجربه ثابت كرده است كه بازارها بهترين تحليلگران تحولات عرصههاي عمومي و سياسياند. اگر بازارها نسبت به رخداد خاصي در حوزه سياسي واكنش مثبت نشان دهند، نشاندهنده اثرات مطلوب رخداد سياسي ياد شده است. در نقطه معكوس اگر بازارها نسبت به رخدادي واكنش منفي و همراه با نزول نشان دهند به معناي زيانبار بودن آن تصميم است.
با پايان گرفتن انتخابات رياستجمهوري چهاردهم بسياري از ايرانيان به دنبال ردپاي انتخابات در نظم و نظام بازارها بودند تا متوجه شوند، سيگنال سياسي مردم چگونه در بازارها متبلور ميشود. تجربه ثابت كرده است كه بازارها بهترين تحليلگران تحولات عرصههاي عمومي و سياسياند. اگر بازارها نسبت به رخداد خاصي در حوزه سياسي واكنش مثبت نشان دهند، نشاندهنده اثرات مطلوب رخداد سياسي ياد شده است. در نقطه معكوس اگر بازارها نسبت به رخدادي واكنش منفي و همراه با نزول نشان دهند به معناي زيانبار بودن آن تصميم است. اما بار ديگر ايرانيان ثابت كردند شريفترين و صبورترين مردم خاورميانهاند و در سختترين شرايط هم گرفتن اميد از اين مردم كار آساني نيست. مردمي كه عليرغم همه تبليغات منفي و پالسهاي نااميدكننده، زماني كه احساس كردند بايد در صحنه حاضر شوند، آمدند و حماسه خلق كردند. با تصميم مردم پزشكيان آمد و حالا همه از او انتظار دارند. اولين تاثير آمدن پزشكيان، از بين رفتن انتظارات تورمي و تغيير ديدگاه سرمايهگذاران است يعني درست جايي كه تصميمات خريد و فروش و امر ورود و خروج به بازارها ابتدا آنجا گرفته ميشود. در نبود اعتماد و اطلاعات درست و دقيق براي تصميمگيري، افراد براي اخذ تصميمات سرمايهگذاري، مجبورند تجربيات و انتظارات و احساسات و ادراكات خودشان را مبناي عمل قرار دهند.
موج نخست واكنشها در بورس: در موج اول بعد از انتخاب مسعود پزشكيان، شاهد واكنش مثبت بورس و كاهش قيمت دلار و طلا و خودرو و ركود بيشتر مسكن خواهيم بود اما اين يك موج گذرا و واكنش كوتاهمدت به انتخاب ايشان است و بعد از چند هفته بازارها به يك بالانس نسبي خواهند رسيد تا رويكردهاي جديتر دولت جديد تبيين شود و كابينه جديد شكل بگيرد. از منظر تكنيكالي شاخص در كوتاهمدت ميتواند خودش را به محدوده 2ميليون و 400هزار واحد در قدم اول و در شرايط خوشبينانهتر تا محدوده 2ميليون و 500 تا 2ميليون و 550 هم برساند كه احتمالا با سيو سود معاملهگران كوتاهمدتي روبرو خواه شد.
واكنش بازار ارز: دلار در محدوده ۵۶۰۰۰ الي ۵۶۵۰۰ تومان حمايت اول را پيش رو دارد و كف كوتاهمدتي در بدبينانهترين حالت محدوده ۵۴۰۰۰ تومان است كه بعيد است شكسته شود. واكنش ساير بازارها: خودرو و مسكن نيز در كوتاهمدت با ركود سنگينتري مواجه خواهند شد و فعلا در ركود باقي خواهند ماند. يكي از پرسشهاي مهم در اين ميان چالشهاي احتمالي است كه دولت در سال 1403 با آن دست به گريبان خواهد بود؟چالش دولت آقاي پزشكيان هدايت نقدينگي سرگردان، بدهيهاي دولت و كسري بودجه است كه سال پيش رو و سال آينده را براي تيم اقتصادي سال سختي خواهد كرد.
در درجه اول دولت بايد خودش را كوچك كند هم اندازه خودش را و هم دامنه دخالت خودش در اقتصاد را. كسري بودجه و تورم دست دولت را براي تامين مالي بسته است. با توجه به شعارهاي انتخاباتي، اصلاح قيمت حاملهاي انرژي نيز بعيد است در سال ۱۴۰۳ انجام شود. فروش اوراق با اين نرخها هم كار بسيار سختي شده است و سررسيد اوراق قبلي هم نزديك است. از منظر مالياتي و عوارض و... هم اصناف و شركتها در اين شرايط ركود ديگر توان پرداخت ماليات و عوارض بيشتر را ندارند. اصرار بر فروش اوراق يا تامين مالي با نرخ بالا وضعيت اقتصاد را وخيمتر خواهد كرد و صنايع را به ورشكستگي خواهد رساند. به نظر من دولت دو راه كمخطر براي تامين مالي در پيش دارد؛
1) بهبود روابط سياسي و در نتيجه فروش بيشتر نفت و حتي جذب سرمايهگذاري خارجي كه البته كمي زمانبر است و از طرفي چالش ترامپ هم پيش روست.
2) تمركز بر بازار سرمايه و فروش و واگذاري شركتهاي دولتي كه پيشنيازش كاهش نرخ بهره و هدايت نقدينگي به بازار سرمايه است. در شرايطي كه وضعيت سياسي ما ثبات داشته باشد اين دو روش كمترين اثر تخريبي بر اقتصاد و معيشت مردم را در پي خواهد داشت. جز اين دو روش دولت هركاري بكند بنزين بر آتش تورم ريخته است و بدتر اينكه سرمايه اجتماعي كه به زحمت شكل گرفته ديگر براي هميشه از دست خواهد رفت.