وجود راههای متنوع برای خروج از رکود با تورم کمتر
فارس| طهماسب مظاهری وزیر اسبق اقتصاد و دارایی درباره بسته خروج از رکود دولت اعلام کرد: در پرداخت همه بدهی دولت نباید از بانک مرکزی وام گرفته شود و راههای متنوعی وجود دارد که شدت تورم آن را کم کند.
آقای دکتر مظاهری در رسانه فرمودهاید که دولت از بدهی خود به بانکها نترسد و 60هزار میلیارد تومان آن را امسال بدهد و مابقی را در سالهای آینده... درواقع دولت که با زبان بیزبانی اعلام کرده پولی در دست ندارد، پس آیا معنای توصیه شما به دولت این است که همچنان پول بدون پشتوانه منتشر کند؟
این وامی که اخیرا تصویب شده به خریداران تعلق گیرد مگر از خود بانک مرکزی نیست؟ مگر وام خرید خودرو از منابع بانک مرکزی نیست؟ مگر اوراق صکوک که طراحی شده درنهایت خط اعتباری بانک مرکزی به بانکها نمیشود؟ باید یادآور شد که بسته پیشنهادی دولت کوتاهمدت است. دولت درنهایت مجبور به انتشار پول بدون پشتوانه میشود؛ بنابراین چه بهتر که هرچه زودتر این کار را برای پرداخت بدهیهای خودش انجام دهد.
پس این یعنی به نوعی تزریق پول پر قدرت از سوی بانک مرکزی؟
این کار ناچار باید انجام شود. اگر برای پرداخت بدهی انجام نشود، برای رفع بحرانهایی مثل اتفاقات امروز انجام میشود که اثرگذاری حداقل و تورم حداکثر را به همراه دارد.
با این اوصاف باید به استقبال موج جدید تورم برویم؟
حتما.
با ارائه این بسته در مورد افق بازار سرمایه، میتوانید مطمئن باشید که اعتماد به بازار دوباره برگردد؟
الزاما خیر، موفقیت هر بسته سیاستی منوط به نحوه اجرای آن است. این بسته اگر خوب اجرا شود، یک آرامش کوتاهمدت به بازار میدهد و شرایط را برای اجرای کارهای اساسی و مبنایی فراهم میکند. ولی اگر این بسته خوب اجرا نشود، یک رانت برای عدهیی به وجود میآورد و رشد پایه پولی و تورم را سرعت میبخشد. نکتهیی که باید به بحث قبلی اضافه کنم این است که تورم ناشی از پرداخت بدهیهای دولت، تورمی است که نه امروز، بلکه در زمان ایجاد آن بدهی، به صورت بالقوه ایجاد شده بود. بنابراین در زمانی که آن بدهی پرداخت شود به فعل در میآید؛ البته موضوع علیت و همزمانی را باید در نظر داشت.
همچنین دولت میتواند از پرداخت بدهیها خودداری کند و تورم ناشی از آن را نگذارده به فعل درآید. آنگاه با عمیقتر شدن رکود و ورشکستگی، تعداد زیادی بنگاه اقتصادی، تورم فوق آذر به شکل بدخیم خود را نشان میدهد. دولت برای مقابله با آن شرایط، ناچار میشود همین کاری که الان مجبور شد، انجام دهد را تکرار کند، منتهی با حجم بار بسیار بیشتر. در پرداخت بدهی دولت هم الزاما همه آن از بانک مرکزی نباید وام گرفته شود، بلکه راههای متنوعی وجود دارد که شدت تورم آن را کم کند.